Jak osoba niepełnosprawna może ubiegać się o środki na podjęcie działalności?

Zgodnie z ustawą, osoba niepełnosprawna, zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotna albo poszukująca pracy niepozostająca w zatrudnieniu, może otrzymać ze środków PFRON jednorazowo środki na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej w wysokości określonej w umowie zawartej ze starostą, nie więcej jednak niż do wysokości piętnastokrotnego przeciętnego wynagrodzenia, jeżeli nie otrzymała środków publicznych na ten cel. Od 7 listopada 2007 r. w zasadzie do 31 grudnia 2013 r. ma obowiązuje nowe rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17 października 2007 r. w sprawie przyznania osobie niepełnosprawnej środków na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej.

Jakie środki może otrzymać osoba niepełnosprawna?

Osoba niepełnosprawna zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotna albo poszukująca pracy niepozostająca w zatrudnieniu może jednorazowo otrzymać środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na:

1. podjęcie po raz pierwszy działalności:

   • gospodarczej w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, 

   • rolniczej w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, w tym polegającej na prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, bez względu na formę prawną jej prowadzenia, 

2. wniesienie po raz pierwszy wkładu do spółdzielni socjalnej,

3. ponowne podjęcie działalności, o której mowa w pkt 1, lub ponowne wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej, jeśli zgodnie z oświadczeniem wnioskodawcy upłynęło co najmniej 12 miesięcy od zaprzestania prowadzenia tej działalności lub od ustania członkostwa w spółdzielni socjalnej 

- jeżeli złoży wniosek o przyznanie środków na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej.  

Jak ubiegać się o takie dofinansowanie?

Wniosek

Wniosek (na druku Wn-O) składa się do starosty właściwego ze względu na miejsce zarejestrowania osoby niepełnosprawnej jako bezrobotna albo poszukująca pracy niepozostająca w zatrudnieniu.

Starosta sprawdzi wniosek pod względem rachunkowym oraz formalnym. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości we wniosku starosta: 

• poinformuje wnioskodawcę o nieprawidłowościach w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku oraz 

• wezwie do ich usunięcia w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania. Termin ten podlega przedłużeniu na wniosek wnioskodawcy, jeśli usunięcie nieprawidłowości nie może nastąpić w terminie z przyczyn nieleżących po stronie wnioskodawcy. W przypadku niezachowania tego terminu  lub terminu przedłużonego starosta poinformuje wnioskodawcę o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia. 

Starosta rozpatrując wniosek, bierze pod uwagę: 

1. przewidywane efekty ekonomiczne przedsięwzięcia, na które mają być przeznaczone środki; 

2. popyt i podaż lokalnego rynku na planowaną działalność; 

3. kalkulację wydatków na uruchomienie działalności w ramach wnioskowanych środków; 

4. uprawnienia i kwalifikacje wnioskodawcy; 

5. wysokość środków własnych wnioskodawcy; 

6. wysokość posiadanych środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przeznaczonych na ten cel w danym roku. 

Starosta pisemnie informuje wnioskodawcę o sposobie rozpatrzenia wniosku przeznaczonego do realizacji na dany rok w terminie 30 dni od dnia otrzymania kompletnego wniosku, jednak nie wcześniej niż w dniu podjęcia przez radę powiatu uchwały określającej zadania, na które przeznacza środki z PFRON. W razie negatywnego rozpatrzenia wniosku starosta sporządzi uzasadnienie. W przypadku zaś pozytywnego rozpatrzenia wniosku starosta poinformuje pisemnie wnioskodawcę o rozpatrzeniu wniosku, wzywając go do negocjacji warunków umowy. Negocjacje powinny zakończyć się w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania.  

Umowa ze starostą

W terminie 14 dni od zakończenia negocjacji starosta ma zawierzeć umowę z wnioskodawcą. Umowę zawiera się w formie pisemnej. Zmiana umowy wymaga także formy pisemnej. Umowa zawiera przede wszystkim: 

1. zobowiązanie starosty do: 

   • wypłaty środków w kwocie ustalonej w wyniku negocjacji, 

   • co najmniej jednokrotnego zweryfikowania prawidłowości realizacji warunków umowy przez wnioskodawcę, w czasie obowiązywania umowy; 

2. zobowiązanie wnioskodawcy do: 

   • przeznaczenia środków na cel określony w umowie, 

   • prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej bądź rolniczej w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, lub członkostwa w spółdzielni socjalnej przez okres co najmniej 24 miesięcy, z uwzględnieniem okresów choroby, powołania do odbycia zasadniczej lub zastępczej służby wojskowej lub korzystania ze świadczenia rehabilitacyjnego, 

   • udokumentowania realizacji umowy na wezwanie starosty, 

   • umożliwienia wykonania przez starostę czynności zweryfikowania prawidłowości realizacji warunków umowy przez wnioskodawcę, w czasie obowiązywania umowy, 

   • informowania starosty o wszelkich zmianach dotyczących realizacji umowy w terminie 7 dni od dnia wystąpienia tych zmian, 

   • rozliczenia otrzymanych środków w terminie określonym w umowie, 

   • zwrotu w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wezwania starosty do zapłaty lub ujawnienia naruszenia co najmniej jednego z warunków umowy:: 

     • otrzymanych środków oraz 

     • odsetek od środków, naliczonych od dnia ich otrzymania w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych; Odsetek tych nie nalicza się jednak w przypadku, gdy środki zostały wypłacone wnioskodawcy w wysokości wyższej od należnej z przyczyn niezależnych od wnioskodawcy; 

   • zabezpieczenia zwrotu kwoty środków - w formie poręczenia, w tym poręczenia spółdzielni socjalnej, weksla z poręczeniem wekslowym (awal), gwarancji bankowej, zastawu na prawach lub rzeczach, blokady rachunku bankowego lub aktu notarialnego o poddaniu się egzekucji przez dłużnika. 

Terminy powyższe podlegają przedłużeniu na wniosek wnioskodawcy, jeśli usunięcie nieprawidłowości nie może nastąpić w terminie z przyczyn nieleżących po stronie wnioskodawcy. 

Wypłata

Starosta przekazuje środki na rachunek bankowy wskazany we wniosku w terminie 14 dni od dnia zawarcia ww. umowy po przedstawieniu przez wnioskodawcę odpowiednio: 

• zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej; 

• odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego; 

• kopii koncesji, zezwolenia lub zaświadczenia o wpisie do rejestru działalności regulowanej; 

• kopii decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego o podleganiu ubezpieczeniu społecznemu rolników; 

• zobowiązania spółdzielni do przyjęcia wkładu w formie i wysokości planowanej do wniesienia przez wnioskodawcę. 

Przekazanie środków może nastąpić przed dniem przedstawienia przez wnioskodawcę kopii koncesji lub zezwolenia, jeżeli wydanie koncesji lub zezwolenia jest uzależnione od posiadania przedmiotów lub urządzeń niezbędnych do prowadzenia danego rodzaju działalności, a wnioskodawca zamierza dokonać zakupu tych przedmiotów i urządzeń w ramach przyznanych środków. W tym przypadku wnioskodawca jest zobowiązany do przedstawienia staroście kopii koncesji albo zezwolenia w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia wypłacenia środków pod rygorem zwrotu otrzymanych środków. 

Jak rozliczyć się z przyznanych środków? 

Umowa ze starostą wygasa w przypadku nieprzedstawienia powyższych dokumentów w terminie 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy. Jeżeli środki zostały wypłacone, wnioskodawca jest wówczas zobowiązany do zwrotu: 

• przyznanych środków oraz 

• odsetek od tych środków, naliczonych od dnia ich otrzymania w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, 

w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wezwania starosty do zapłaty lub ujawnienia naruszenia co najmniej jednego z warunków umowy. 

Wnioskodawca dokonując rozliczenia środków, posługuje się w szczególności danymi zawartymi we wniosku i umowie ze starostą. 

Jeżeli środki zostały wypłacone wnioskodawcy w wysokości wyższej od należnej, wnioskodawca informuje starostę o wysokości nienależnie pobranej kwoty środków oraz dokonuje zwrotu tej kwoty w terminie 3 miesięcy od dnia jej ujawnienia. 

Jeśli natomiast środki zostały wypłacone wnioskodawcy w wysokości niższej od należnej, wnioskodawca może poinformować starostę o wysokości kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy kwotą należną a kwotą wypłaconą wnioskodawcy oraz złożyć wniosek o wypłatę tej kwoty w terminie do dnia 15 lutego roku następującego po roku, w którym upłynął termin 24 miesięcy prowadzenia działalności lub członkostwa w spółdzielni socjalnej. 

Osoba niepełnosprawna, która otrzymała jednorazowo środki na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej, jest obowiązana do zwrotu otrzymanych środków wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, jeśli z przyczyn leżących po jej stronie zostały naruszone warunki umowy ze starostą. Osoba niepełnosprawna, która dostała nienależne środki, jest więc zobowiązana do zwrotu w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wezwania starosty do zapłaty lub ujawnienia naruszenia co najmniej jednego z warunków umowy:: 

• otrzymanych środków oraz 

• odsetek od środków, naliczonych od dnia ich otrzymania w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych; Odsetek tych nie nalicza się jednak w przypadku, gdy środki zostały wypłacone wnioskodawcy w wysokości wyższej od należnej z przyczyn niezależnych od wnioskodawcy. 

Terminy powyższe podlegają przedłużeniu na wniosek wnioskodawcy, jeśli usunięcie nieprawidłowości nie może nastąpić w terminie z przyczyn nieleżących po stronie wnioskodawcy.  

Czy środki mogą być przyznawane jako pomoc de minimis?

Środki mogą być przyznawane jako pomoc de minimis, o której mowa w: 

1. rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis; 

2. rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1860/2004 z dnia 6 października 2004 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy w ramach zasady de minimis dla sektora rolnego (do dnia 30 czerwca 2009 r.) albo 

3. rozporządzeniu Komisji (WE) nr 875/2007 z dnia 24 lipca 2007 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy w ramach zasady de minimis dla sektora rybołówstwa i zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 1860/2004. 

Do wniosku o udzielenie pomocy de minimis, o której mowa w ww. pkt 1, należy dołączyć zaświadczenia o pomocy de minimis otrzymanej w okresie obejmującym bieżący rok podatkowy i poprzedzające go dwa lata podatkowe oraz informację o innej pomocy dotyczącej tych samych kosztów kwalifikowalnych. Natomiast do wniosku o udzielenie pomocy de minimis, o której mowa w ww. pkt 2 lub 3, należy dołączyć zaświadczenia o pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie. 

Wnioskodawca korzystający z pomocy na podstawie umowy zawartej ze starostą jest zobowiązany do przechowywania dokumentacji pozwalającej na sprawdzenie zgodności przyznanej pomocy z przepisami rozporządzenia przez okres 10 lat od dnia przyznania pomocy. 

Podstawa prawna:

• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17 października 2007 r. w sprawie przyznania osobie niepełnosprawnej środków na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej (Dz. U. 2007 r., Nr 194, poz. 1403);

• Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. 1997 r., Nr 123, poz. 776, ze zm.);

• Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE L 379 z 28.12.2006, str. 5); 

• Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1860/2004 z dnia 6 października 2004 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy w ramach zasady de minimis dla sektora rolnego (Dz. Urz. UE L 325 z 28.10.2004, str. 4, z późn. zm.); 

• Rozporządzenie Komisji (WE) nr 875/2007 z dnia 24 lipca 2007 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy w ramach zasady de minimis dla sektora rybołówstwa i zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 1860/2004 (Dz. Urz. UE L 193 z 25.07.2007, str. 6) 

A.J.
Zespół e-prawnik.pl