Księga akcyjna - treść i podmioty zobowiązane do jej prowadzenia

Treść księgi akcyjnej

Obowiązek prowadzenia księgi akcyjnej spoczywa na członkach zarządu spółki. Za nieprawidłowe prowadzenie księgi a także za nie prowadzenie księgi w ogóle, członkowie zarządu mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone spółce, a także mogą być pociągnięci do odpowiedzialności karnej w postaci kary grzywny, której maksymalna wysokość wynosi 20 000zł.

Księgę akcyjną prowadzi się dla akcji imiennych oraz świadectw tymczasowych wydanych przez spółkę.

W treści księgi uwidacznia się:

• imię i nazwisko albo firmę (nazwę) akcjonariusza

• jego siedzibę lub adres, a także adres do doręczeń

• wysokość dokonanych wpłat na pokrycie akcji

• fakt przeniesienia akcji na inną osobę z zaznaczeniem daty wpisu przeniesienia.

Prowadzenie księgi akcyjnej jest bardzo istotne nie tylko z punktu widzenia spółki, lecz także z punktu widzenia akcjonariuszy. Za akcjonariuszy w stosunku do spółki uważa się bowiem tylko te podmioty, które są wpisane do księgi akcyjnej. Jeżeli więc właściciel akcji imiennych zbywa akcje, zarówno on jak i nabywca tej akcji mają interes w dokonaniu zapisu w księdze akcyjnej. Zbycie akcji bez dokonania wpisu do księgi będzie ważne, jednakże nie będzie miało skutku względem spółki.

W związku z faktem, iż akcje imienne oraz świadectwa tymczasowe mogą być obciążane prawem użytkowania bądź zastawem, do księgi akcyjnej należy także wpisać osobę zastawnika bądź użytkownika tych papierów wartościowych.

Wpis do księgi

Wpisu o przeniesieniu praw z akcji lub świadectwa tymczasowego albo o ustanowieniu na tych papierach ograniczonego prawa rzeczowego dokonuje się na wniosek nabywcy lub zastawnika bądź użytkownika. Zastawnik lub użytkownik mogą także żądać, by wpis obejmował stwierdzenie, iż przysługuje im prawo wykonywania prawa głosu z obciążonej akcji bądź świadectwa.
Osoby wnoszące wniosek o wpis zobowiązane są do przedstawienia dokumentu stanowiącego nabycie określonych praw do akcji bądź świadectw.

Przed dokonaniem wpisu zarząd powiadamia o zamiarze wpisu osoby zainteresowane (są to osoby, których uprawnienie w księdze akcyjnej ma zostać wykreślone lub obciążone przez wpis) i wzywa je do zgłoszenia ewentualnego sprzeciwu w terminie co najmniej dwutygodniowym. Jeżeli osoby zainteresowane zgłoszą sprzeciw, wpis zostaje wstrzymany do czasu wyjaśnienia sporu.

Znaczenie księgi

Oprócz przedstawionej powyżej zasady, zgodnie z którą wobec spółki za akcjonariuszy uważa się tylko te podmioty, których prawa zostają wpisane do księgi akcyjnej, k.s.h. przewiduje także inne sytuacje, w których wpis do księgi ma podstawowe znaczenie dla wykonywania praw przez akcjonariuszy.

Do uczestnictwa na WZA (a więc także do wykonywania prawa głosu) uprawnieni są tylko ci akcjonariusze, których akcje imienne lub świadectwa tymczasowe zostały wpisane do księgi akcyjnej na co najmniej tydzień przed dniem Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy. Podobna zasada dotyczy zastawników i użytkowników akcji imiennych bądź świadectw tymczasowych.

Pamiętaj, że:

• księga akcyjna może być prowadzona w formie elektronicznej

• każdy akcjonariusz może przeglądać księgę akcyjną i żądać wydania mu odpisu z księgi za zwrotem kosztów wydania odpisu

• prowadzenie księgi akcyjnej jest obowiązkiem zarządu spółki akcyjnej.

Podstawa prawna:

• ustawa z dnia 15 września 2000 r. kodeks spółek handlowych (Dz. U. 2000 r., Nr 94, poz. 1037 ze zmianami)

Zespół
e-prawnik.pl