Świadectwo pracy (zmiany od 2017) - treść, tryb wydawania i prostowania, sposób wypełniania

Jaka jest treść świadectwa pracy?

W świadectwie pracy należy podać informacje dotyczące okresu i rodzaju wykonywanej przez pracownika pracy zajmowanych przez niego stanowisk, trybu rozwiązania umowy o pracę (np. za porozumieniem stron, za wypowiedzeniem lub bez wypowiedzenia) albo okoliczności wygaśnięcia umowy o pracę. Ponadto w świadectwie pracy zamieszcza się informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych i uprawnień z ubezpieczenia społecznego, dotyczących:

• wymiaru czasu pracy pracownika w czasie trwania umowy o pracę,
• podstawy prawnej rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy,
• urlopu wypoczynkowego wykorzystanego przez pracownika w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy,
• wykorzystania dodatkowego urlopu albo innego uprawnienia lub świadczenia, przewidzianego przepisami prawa pracy,
• należności z umowy o pracę uznane i nie uregulowane przez pracodawcę do dnia ustania tej umowy, z powodu braku środków finansowych,
• okresu korzystania z urlopu bezpłatnego i podstawy jego udzielenia,
• wykorzystanego urlopu wychowawczego,
• liczby dni, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie," zgodnie z art. 92 Kodeksu pracy, w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy,
• wykorzystania w roku kalendarzowym, w którym ustała umowa o pracę, zwolnienia w wysokości do 2 dni z tytułu wychowywania przynajmniej 1 dziecka w wieku do 14 lat,
• okresu, za który pracownikowi przysługuje odszkodowanie w związku ze skróceniem okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
• okresu odbytej czynnej służby wojskowej lub jej form zastępczych,
• okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,
• okresów nieskładkowych, przypadających w okresie zatrudnienia, którego dotyczy świadectwo pracy, uwzględnianych przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty,
• danych, które są zamieszczane na żądanie pracownika (np. o wysokości i składnikach wynagrodzenia, uzyskanych kwalifikacjach).

Jaki jest tryb wydawania i prostowania świadectwa pracy?

Obowiązek wydania świadectwa pracy ciąży na pracodawcy przy rozwiązaniu umowy o pracę.

Jeżeli pracownik pozostaje w zatrudnieniu u tego samego pracodawcy na podstawie umowy o pracę na okres próbny, umowy o pracę na czas określony lub umowy o pracę na czas wykonania określonej pracy, pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy obejmujące zakończone okresy zatrudnienia na podstawie takich umów, zawartych w okresie 24 miesięcy, poczynając od zawarcia pierwszej z tych umów. Oznacza to więc, że pracodawca nie ma obowiązku każdorazowo wydawania świadectwa pracy pracownikowi - może wydać "zbiorcze" świadectwo pracy za cały okres obejmujący dwa lata. Oczywiście na żądanie pracownika powinien także wydać indywidualne świadectwa pracy. 

Pracodawca wydaje świadectwo pracy bezpośrednio pracownikowi albo osobie upoważnionej przez pracownika na piśmie niezwłocznie po rozwiązaniu lub wygaśnięciu umowy o pracę.

Pracownik, w ciągu 7 dni od dnia otrzymania świadectwa pracy może wystąpić z wnioskiem do pracodawcy o sprostowanie świadectwa. Pracodawca zawiadamia pracownika na piśmie o negatywnym wyniku jego rozpatrzenia, a w razie uwzględnienia wniosku, wydaje pracownikowi w tym terminie nowe świadectwo pracy.
Jeżeli pracodawca nie uwzględni wniosku pracownika o sprostowanie świadectwa pracy, pracownikowi przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem jego sprostowania w ciągu 7 dni od zawiadomienia o odmowie sprostowania.
W razie uwzględnienia przez sąd pracy powództwa pracownika, pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi niezwłocznie nowe świadectwo pracy, nie później jednak niż w ciągu 3 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu w tej sprawie.

W razie prawomocnego orzeczenia sądu pracy o przywróceniu pracownika do pracy lub przyznaniu mu odszkodowania z powodu nieprawidłowego wypowiedzenia umowy o pracę lub jej rozwiązania bez wypowiedzenia, pracodawca na żądanie pracownika, jest obowiązany uzupełnić treść wydanego mu poprzednio świadectwa pracy o dodatkową informację o tym orzeczeniu.

Jeżeli pracodawca rozwiązał umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika, z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów w tym trybie a sąd orzekł o przywróceniu pracownika do pracy lub o przyznaniu mu odszkodowania pracodawca jest zobowiązany wydać pracownikowi nowe świadectwo pracy w terminie 3 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu. Świadectwo to musi zawierać informację o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę.

Pamiętaj, że:

• W przypadku określonym w art. 97 § 1[1] Kodeksu pracy świadectwo pracy wydaje się w dniu upływu terminu, o którym mowa w § 1[1] (czyli 24 miesięcy od dnia zawarcia pierwszej umowy). Jeżeli jednak rozwiązanie lub wygaśnięcie umowy o pracę nawiązanej przed upływem 24 miesięcy przypada po upływie tego terminu, świadectwo pracy wydaje się w dniu rozwiązania lub wygaśnięcia takiej umowy o pracę. 
• Pracownikowi przysługuje roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez pracodawcę wskutek niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy. Odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy z tego powodu, nie dłuższy jednak niż 6 tygodni,
• Orzeczenie o odszkodowaniu w związku z nie wydaniem w terminie lub wydaniem niewłaściwego świadectwa pracy stanowi podstawę do zmiany tego świadectwa,
• Jeżeli sąd orzeknie o odszkodowaniu na rzecz pracodawcy z powodu nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia, pracownik jest zobowiązany przedłożyć pracodawcy wydane mu świadectwo pracy w celu uzupełnienia jego treści o informację o wydanym orzeczeniu. W razie niespełnienia przez pracownika tego obowiązku pracodawca ma prawo wezwać pracownika do niezwłocznego przedłożenia świadectwa pracy w celu zamieszczenia w nim takiej informacji,
• Jeżeli wydanie świadectwa pracy pracownikowi albo osobie przez niego upoważnionej jest niemożliwe, pracodawca nie później niż w terminie 7 dni od dnia ustania stosunku pracy, przesyła świadectwo pracy pracownikowi lub tej osobie za pośrednictwem poczty albo doręcza go w inny sposób,
• Członek rodziny zmarłego pracownika lub inna osoba będąca jego spadkobiercą może wystąpić z wnioskiem o wydanie przez pracodawcę świadectwa pracy,
• Powództwa o przywrócenie do pracy, o uznaniu za bezskuteczne wypowiedzenia umowy o pracę itp. nie wymagają zachowywania trybu prostowania świadectwa pracy. W takim przypadku podstawą zmiany świadectwa pracy jest odpowiedni wyrok sądu.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy, (Dz. U. 1998 r., Nr 21, poz. 94 ze zmianami),
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu jego wydawania i prostowania (Dz. U. 1996 r., Nr 60, poz. 282).