Badanie psychiatryczne
Pytanie:
"Mam dwie córki w wieku 8 lat. Dwa lata temu, zostały one zabrane z domu pod moją nieobecność przez rodzinę żony. Rok temu próbowałem zobaczyć się z moimi dziećmi. Były one przetrzymywane przez teściów na Śląsku. Żona mieszkała w Warszawie i nie przebywała z dziećmi. Ponieważ żona i teściowie nie reagowali na próby skontaktowania się z nimi, pojechałem do teściów i próbowałem zabrać dzieci z ogrodu teściów do siebie do domu. Niestety nie udało mi się, gdyż zostałem osaczony przez sąsiadów i teściowa wyrwała mi dzieci. Nie mam ograniczonych praw rodzicielskich ani zakazu kontaktu z dziećmi. Teściowa powołała się na nieprawomocne postanowienie sądu powierzające dzieci matce i oskarżyła mnie o pobicie, co jest nieprawdą. Do chwili obecnej nie widziałem się z dziećmi, gdyż żona uporczywie odmawia mi kontaktu z nimi, mimo że od października zeszłego roku mam prawo do kontaktów z dziećmi na podstawie prawomocnego postanowienia sądu. Prokuratura odmawia mi możliwości osobistego przesłuchania skarżących żony i teściowej i nakazała poddanie mnie badaniu psychiatrycznemu powołując się na artykuł 194 k.p.k. Czy prokuratura łamie prawo odmawiając mi konfrontacji ze skarżącymi? Czy właściwe jest powoływanie się przez prokuraturę na art. 194 k.p.k? Zgodnie z art. 202 k.p.k. badaniu psychiatrycznemu można poddać jedynie oskarżonego, podczas gdy jestem określany jedynie jako podejrzany."
Odpowiedź prawnika: Badanie psychiatryczne
Art. 194 kodeksu postępowania karnego dotyczy jedynie elementów postanowienia o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego. Zgodnie z art. 202 kpk w celu wydania opinii o stanie zdrowia psychicznego oskarżonego sąd, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator, powołuje co najmniej dwóch biegłych lekarzy psychiatrów. Na wniosek psychiatrów do udziału w wydaniu opinii powołuje się ponadto biegłego lub biegłych innych specjalności. Biegli nie mogą pozostawać ze sobą w związku małżeńskim ani w innym stosunku, który mógłby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do ich samodzielności. Opinia psychiatrów powinna zawierać stwierdzenia dotyczące zarówno poczytalności oskarżonego w chwili popełnienia czynu, jak i jego aktualnego stanu zdrowia psychicznego oraz zdolności do udziału w postępowaniu, a w razie potrzeby co do okoliczności wymienionych w art. 93 Kodeksu karnego (tj. okoliczności będących podstawą do umieszczenia w zakładzie zamkniętym). Powyższy przepis dotyczy zarówno oskarżonego, jak i podejrzanego, gdyż zgodnie z art. 71 § 3 kpk, jeżeli kodeks niniejszy używa w znaczeniu ogólnym określenia „oskarżony”, odpowiednie przepisy mają zastosowanie także do podejrzanego.
Zgodnie z art. 390 kpk dotyczącym rozprawy głównej oskarżony ma prawo być obecny przy wszystkich czynnościach postępowania dowodowego. Jednakże w wyjątkowych wypadkach, gdy należy się obawiać, że obecność oskarżonego mogłaby oddziaływać krępująco na wyjaśnienia współoskarżonego albo na zeznania świadka lub biegłego, przewodniczący może zarządzić, aby na czas przesłuchania danej osoby oskarżony opuścił salę sądową.
Z kolei zgodnie z art. 171 § 2 kpk dotyczącym dowodów w ogólności prawo zadawania pytań mają, prócz organu przesłuchującego, strony, obrońcy, pełnomocnicy, biegli oraz podmiot określony w art. 416 kpk. Pytania zadaje się osobie przesłuchiwanej bezpośrednio, chyba że organ przesłuchujący zarządzi inaczej. Zgodnie z art. 315 kpk podejrzany i jego obrońca oraz pokrzywdzony i jego pełnomocnik mogą składać wnioski o dokonanie czynności śledztwa. Stronie, która złożyła taki wniosek, oraz jej obrońcy lub pełnomocnikowi nie można odmówić wzięcia udziału w czynności, jeżeli tego żądają (chyba że sprowadzenie podejrzanego pozbawionego wolności spowodowałoby to poważne trudności). Zgodnie z art. 317 kpk strony, a obrońcę lub pełnomocnika, gdy są już w sprawie ustanowieni, należy także na żądanie dopuścić do udziału w innych czynnościach śledztwa. Z przepisów dotyczących końcowego zapoznania się podejrzanego z aktami postępowania przygotowawczego wynika ponadto, że w terminie 3 dni od daty zaznajomienia podejrzanego z materiałami może on złożyć wniosek o uzupełnienie śledztwa.
Zespół prawników
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?