"Blankietowa umowa" na wykonanie usługi
Pytanie:
"Zamierzam podpisać umowę na wykonanie usługi budowlanej (prace wykończeniowe w domu). Wykonawca nie chce podpisać paragrafów dotyczących kar, zamiast tego proponuje zapis: \"do spraw nieuregulowanych niniejszą umową mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego\". Jakie kary przewiduje kodeks cywilny za: 1. opóźnienie wykonania usługi, 2. odstąpienie od umowy? Czy brak jawnego odwołania w umowie do kodeksu cywilnego (zapisu: \"do spraw nieuregulowanych niniejszą umową mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego\"), oznacza, iż przepisy kodeksu cywilnego nie obowiązują?"
Odpowiedź prawnika: "Blankietowa umowa" na wykonanie usługi
Do opisanej w pytaniu umowy na wykonanie prac wykończeniowych w domu należy stosować, zgodnie z odesłaniem zawartym w art. 750 kodeksu cywilnego, przepisy o umowie zlecenia. Gdyby strony nie uregulowały w wiążącej je umowie kwestii odstąpienia od umowy, zastosowanie mógłby znaleźć wówczas art. 737 kc, wedle którego przyjmujący zlecenie (Pański kontrahent) może bez uprzedniej zgody dającego zlecenie odstąpić od wskazanego przez niego sposobu wykonania zlecenia, jeżeli nie ma możności uzyskania jego zgody, a zachodzi uzasadniony powód do przypuszczenia, że dający zlecenie zgodziłby się na zmianę, gdyby wiedział o istniejącym stanie rzeczy. Nadto, art. 746 kc przewiduje, że dający zlecenie może je wypowiedzieć w każdym czasie. Powinien jednak zwrócić przyjmującemu zlecenie wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia; w razie odpłatnego zlecenia obowiązany jest uiścić przyjmującemu zlecenie część wynagrodzenia odpowiadającą jego dotychczasowym czynnościom, a jeżeli wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, powinien także naprawić szkodę. Przyjmujący zlecenie zaś może je wypowiedzieć w każdym czasie. Jednakże gdy zlecenie jest odpłatne, a wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, przyjmujący zlecenie jest odpowiedzialny za szkodę.
Gdy chodzi zaś o opóźnienie w spełnieniu świadczenia, zastosowanie winny znaleźć ogólne zasady prawa cywilnego. Dłużnik dopuszcza się zwłoki, gdy nie spełnia świadczenia w terminie, a jeżeli termin nie jest oznaczony, gdy nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela. Nie dotyczy to wypadku, gdy opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. W razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać, niezależnie od wykonania zobowiązania, naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki. Jednakże gdy wskutek zwłoki dłużnika świadczenie utraciło dla wierzyciela całkowicie lub w przeważającym stopniu znaczenie, wierzyciel może świadczenia nie przyjąć i żądać naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania.
W wypadku opóźnienia Pańskiego kontrahenta i braku uregulowania tej kwestii w umowie należy uznać, że jest pan dostatecznie chroniony w świetle zasad obowiązujących w polskim prawie cywilnym na podstawie przepisów kc.
Gdy chodzi jednak o przepisy dotyczące sytuacji, kiedy stronom wolno od umowy odstąpić, na jakich zasadach oraz jakie konsekwencje się z tym wiążą, warto wprowadzić stosowne klauzule do umowy. Generalnie rzecz biorąc, należy stanąć na stanowisku, że zasadnym byłoby wiązać się z kontrahentami na podstawie umów, które w sposób możliwie pełny regulowałyby określone zagadnienie, zamiast opierać się na czysto "blankietowych" umowach, o których mowa w pytaniu. Dla przykładu, można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy. Bez takiego uregulowania umownego zapłata kary umownej przez Pańskiego kontrahenta w takim wypadku nie będzie możliwa.
Gdy chodzi zaś o odesłanie do przepisów kodeksu cywilnego, nie jest niezbędne wyraźne poczynienie takiego odesłania w umowie. Nawet bowiem bez takiej klauzuli, w razie sporu sądowego, strony mogą odwołać się do przepisów prawa regulujących określone zagadnienie (np. przepisów kc). Normy kodeksu cywilnego będą zatem obowiązywać niezależnie od tego, czy umowa stron zawierać będzie klauzulę, o której mowa w pytaniu.
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?