Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Zakładamy, że jest Pani współwłaścicielką w 1/2 nieruchomości, na której stoi dom (własność samego budynku przedstawia się tak samo, jak gruntu, na którym stoi) i że między Panią a sąsiadką istnieje umowa o podziale domu do wyłącznego korzystania, przy czym z części domu (jak się domyślamy – z przedpokoju) korzysta zarówno Pani, jak i sąsiadka.
Na wstawienie nowych drzwi potrzebna była Pani zgoda. Stosownie do przepisu art. 206 kodeksu cywilnego każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli. Na podstawie tego przepisu oraz przepisów o ochronie własności przysługuje Pani roszczenie o dopuszczenie do współposiadania przez wydanie kluczy do drzwi wejściowych i umożliwienie korzystania z przedpokoju. Oparte na tym powództwo może Pani wnieść do sądu.
Wybicie drzwi w tej części domu, z której korzysta Pani wyłącznie, z punktu widzenia prawa cywilnego nie wymaga zgody współwłaścicielki, przy założeniu jednak, że przebudowa nie będzie naruszać "jej" części domu. Jednakże na wybicie otworu będzie Pani potrzebne pozwolenie na budowę, a do jego uzyskania konieczne jest wykazanie prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. W wyniku podziału nieruchomości do wyłącznego korzystania współwłaściciel może nabyć prawo do dysponowania nieruchomością, jeżeli wynika to z treści umowy (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 1 października 1991 r., sygn. akt IV SA 293/91, OSP 1993/4 poz. 79). Wymagana byłaby tu zatem umowa o podziale do wyłącznego korzystania w formie pisemnej. Ponadto w opisanej sytuacji na prace budowlane wymagane jest pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków.