Dowody w postępowaniu wieczystoksięgowym

Odpowiedź prawnika: Dowody w postępowaniu wieczystoksięgowym

Obecnie postępowanie o założenie księgi wieczystej jest częścią uregulowanego w Kodeksie postępowania cywilnego postępowania wieczystoksięgowego, będącego jednym z wielu postępowań odrębnych, a jedynie szczegółowe kwestie unormowane są w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 września 2001 r. w sprawie prowadzenia ksiąg wieczystych i zbiorów dokumentów (Dz. U. 2003 nr 10 poz. 25). Zgodnie z par. § 19 ust. 1 tego rozporządzenia Założenie księgi wieczystej dla nieruchomości dokonywane jest na podstawie wniosku zawierającego w szczególności:  

1) oznaczenie nieruchomości, miejsca jej położenia, obszaru oraz sposobu korzystania z nieruchomości,  

2) wymienienie wszystkich uprawnionych, na których rzecz własność ma być wpisana, w sposób określony w § 41, oraz wskazanie ich adresów,  

3) powołanie tytułu własności nieruchomości,  

4) wyszczególnienie obciążających nieruchomość ograniczonych praw rzeczowych lub ograniczeń w jej rozporządzaniu albo oświadczenie wnioskodawcy, że nie wie o istnieniu takich praw lub ograniczeń,  jeżeli nieruchomość była już wpisana do księgi wieczystej, a księga ta zaginęła lub uległa zniszczeniu, we wniosku powinien być wskazany numer tej księgi.  

Paragraf 20 precyzuje natomiast, że do wniosku, o którym mowa w § 19, powinny być dołączone dokumenty stwierdzające nabycie własności nieruchomości określonej we wniosku oraz dokumenty stanowiące podstawę oznaczenia nieruchomości.  Jeżeli dokument stwierdzający nabycie własności zaginął lub uległ zniszczeniu, a wnioskodawca nie ma urzędowo poświadczonego odpisu tego dokumentu, powinien powołać inne dowody na stwierdzenie nabycia własności nieruchomości określonej we wniosku.  Obowiązek dołączenia dokumentów stwierdzających nabycie własności nie dotyczy osób, których prawa ujawnione zostały w zbiorze dokumentów.  

Stanisław Rudnicki w Komentarzu „Ustawa o księgach wieczystych i hipotece. Przepisy o postępowaniu w sprawach wieczysto księgowych”, Warszawa 2009 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis podkreśla, że „Założenie księgi wieczystej wymaga bowiem niejednokrotnie przeprowadzenia postępowania dowodowego i tym różni się od postępowania z wniosku o wpis w istniejącej księdze wieczystej, w którym kognicja sądu jest ograniczona do badania treści wniosku, treści i formy dołączonych do niego dokumentów oraz treści księgi wieczystej (art. 626⁸ § 2 k.p.c.). Regułą jest, że wniosek o założenie księgi wieczystej rozpoznaje się na posiedzeniu niejawnym ( art. 626 ¹ § 1 k.p.c.), jednakże sąd może przed rozstrzygnięciem sprawy wyznaczyć posiedzenie i wysłuchać na nim uczestników postępowania lub zażądać od nich oświadczeń na piśmie (art. 514 § 1 k.p.c.), a w razie potrzeby przesłuchać także świadków i biegłych bądź zażądać od nich wyjaśnień na piśmie”.

Zatem sąd bada treść i formę złożonych dokumentów oraz prawo własności wnioskodawcy, ale w zależności od indywidualnej sytuacji może też zażądać dodatkowych zaświadczeń. Przeprowadzając postępowanie dowodowe sąd nie musi bowiem ograniczać się tylko do dokumentów, nie ma więc ograniczeń co do środków dowodowych z których może skorzystać. Może więc np. przesłuchiwać świadków.

 Polecamy również zapoznanie się z naszą informacją prawną dotyczącą zakładania ksiąg wieczystych.