Droga konieczna gdy działka ma dostęp do drogi

Odpowiedź prawnika: Droga konieczna gdy działka ma dostęp do drogi

Zgodnie z art. 145 kodeksu cywilnego, ustanowienia drogi koniecznej można domagać się, jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich. Sąd ustalając więc, czy sąsiadowi przyznać uprawnienie do korzystania z drogi koniecznej będzie badał nie tylko to, czy sąsiad ma dostęp do drogi koniecznej, ale czy dostęp ten jest odpowiedni. Zgodnie z jednym z orzeczeń SN: „Właściciel nieruchomości może się domagać ustanowienia na jego rzecz drogi koniecznej, także gdy ma ona dostęp do drogi publicznej, ale jest on nieodpowiedni. O tym, czy istniejacy dostęp nieruchomości do drogi publicznej jest „odpowiedni", decydują zawsze wszystkie okoliczności konkretnej sprawy. Wymagają one rozważenia, czy zapewniona jest niezbędna ze społeczno-gospodarczego punktu widzenia łączność nieruchomości z należącymi do niej budynkami gospodarczymi, czy możliwe jest normalne gospodarcze korzystanie z nieruchomości." (tak SN w orzeczeniu z 7 marca 2007 r., sygn. akt  II CSK 482/2006). Zgodnie z poglądami wyrażanymi w literaturze przedmiotu: „Roszczenie o ustanowienie drogi koniecznej może być uzasadnione dopiero w razie ustalenia, że istniejący dostęp nie może zostać usprawniony i wykorzystany do przechodu, przejazdu i przepędu bydła albo że przystosowanie go wymagałoby znacznych nakładów finansowych przekraczających możliwości właściciela nieruchomości w stopniu czyniącym tę inwestycję nieopłacalną i z tych lub innych jeszcze przyczyn byłoby sprzeczne z interesem społeczno-gospodarczym" (tak: Rudnicki Stanisław w: Najnowsze wydanie:  Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga druga. Własność i inne prawa rzeczowe, Warszawa 2007 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis wydanie VIII).

Tak więc sąsiad może domagać się ustanowienia drogi koniecznej w sytuacji gdy ma on dostęp do drogi publicznej, lecz dostęp ten jest nieodpowiedni.  O tym, czy dostęp jest nieodpowiedni będzie decydował sąd w postępowaniu. Przepisy regulujące ustanawianie drogi koniecznej nie wskazują jak powinna być szerokość drogi, tak by została ona uznana za „odpowiednią".

 Jeżeli dostęp o szerokości 3 m pozwala na korzystanie z nieruchomości w sposób „odpowiedni", roszczenie sąsiada jest nieuzasadnione. Wprawdzie zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami do działek budowlanych oraz do budynków i urządzeń z nimi związanych należy zapewnić dojście i dojazd umożliwiający dostęp do drogi publicznej, odpowiednie do przeznaczenia i sposobu ich użytkowania oraz wymagań dotyczących ochrony przeciwpożarowej, określonych w przepisach odrębnych. Szerokość jezdni nie może być mniejsza niż 3 m. Dopuszcza się zastosowanie dojścia i dojazdu do działek budowlanych w postaci ciągu pieszo-jezdnego, pod warunkiem że ma on szerokość nie mniejszą niż 5 m, umożliwiającą ruch pieszy oraz ruch i postój pojazdów, jednakże przepisy te stosuje się przy projektowaniu, budowie i przebudowie oraz przy zmianie sposobu użytkowania budynków oraz budowli nadziemnych i podziemnych spełniających funkcje użytkowe budynków a także do związanych z nimi urządzeń budowlanych. Roszczenie sąsiada oparte na argumencie, że szerokość nie odpowiada tym przepisom mogłoby by być ewentualnie uzasadnione, gdyby np. zamierzał się budować na danym gruncie.