Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Ekshumacja może być dokonana na prośbę osób uprawnionych do przeprowadzenia pochówku. Prośba ta musi być umotywowana i poparta zezwoleniem inspektora sanitarnego.
Prawo pochowania i ekshumacji zmarłych przysługuje małżonkowi, zstępnym, wstępnym, krewnym bocznym do 4 stopnia pokrewieństwa oraz powinowatym w linii prostej do 1 stopnia. Prawo do pochowania i do dokonania ekshumacji jest prawem podmiotowym wymienionych powyżej osób.
Konieczność uzyskania zgody pozostałych osób wynika właśnie z tego, że również im przysługuje prawo kultu zmarłego, które jest dobrem osobisty każdej z tych osób. Treść pytania wskazuje, iż możliwe jest wyniknięcie sporu w związku z ta sprawą. Spór ten musi zostać rozstrzygnięty przed sądem cywilnym. Żaden organ administracji nie ma tu prawa do decyzji. Jego przedmiotem będzie żądanie, by sąd zobowiązał pozostałe osoby, które nie zgodziły się na ekshumację, do wyrażenia takiej zgody.
Nie oznacza to jednak, że sąd przychyli się do żądania Pytających. Trzeba bowiem pamiętać, że obok prawa do pochówku i ekshumacji zmarłych, obowiązuje jeszcze zasada niezakłócenia miejsca spoczynku. Tak więc żądanie ekshumacji wysunięte w razie sporu między pozostałymi bliskimi zmarłych, może być uwzględnione jedynie wówczas, gdy szczególne względy ochrony dóbr osobistych za tym przemawiają.
W każdym razie jednak dominująca jest zasada niezakłócania miejsca spoczynku zmarłych. Musiałyby wiec zaistnieć bardzo wyjątkowe okoliczności, które pozwalałyby na odejście od tej zasady.