Nabycie udziału od współwłaściciela nieruchomości

Odpowiedź prawnika: Nabycie udziału od współwłaściciela nieruchomości

Zakładając, że współwłasność nieruchomości jest tzw. współwłasnością w częściach ułamkowych (tzn. nie jest np. przedmiotem współwłasności Pana matki i jej ciotki jako wkładu wniesionego do spółki cywilnej przez działających w charakterze wspólników spółki cywilnej - jest to wówczas współwłasność łączna i w czasie jej trwania współwłaściciel nie może rozporządzać swoim prawem do czasu zniesienia współwłasności), współwłaściciel może rozporządzać swoim udziałem w nieruchomości, zatem Pan jako potencjalny nabywca może udział matki w nieruchomości nabyć. Umowa nabycia udziału w nieruchomości winna być bezwzględnie zawarta w formie aktu notarialnego.

Jeżeli chodzi zaś o skutek nabycia udziału we współwłasności nieruchomości w trakcie trwania postępowania w przedmiocie zniesienia współwłasności, generalną zasadą przewidzianą w kodeksie postępowania cywilnego jest reguła, wedle której zbycie w toku sprawy rzeczy lub prawa, objętych sporem, nie ma wpływu na dalszy bieg sprawy; nabywca może jednak wejść na miejsce zbywcy za zezwoleniem strony przeciwnej (art. 192 pkt 3 kpc). Orzecznictwo Sądu Najwyższego wydaje się iść jednak w sprawach o zniesienie współwłasności w nieco innym kierunku. Zgodnie z postanowieniem tego sądu z 13 marca 2002 r. sygn. akt III CKN 411/00 przepis art. 192 pkt 3 k.p.c. nie znajduje w postępowaniu o zniesienie współwłasności zastosowania ze względu na cel tego postępowania i charakter orzeczenia znoszącego współwłasność. Celem postępowania o zniesienie współwłasności jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy stanowiącej przedmiot współwłasności przez odebranie temu prawu cechy wspólności. Ten skutek jest osiągany postanowieniem znoszącym współwłasność (ex nunc – ze skutkiem na przyszłość), które dotyczy wszystkich podmiotów stosunku współwłasności. Wymaga to, aby orzeczeniem znoszącym współwłasność zostali objęci aktualni współwłaściciele. Wynika z tego, iż Pan jako nabywca udziału w nieruchomości winien wstąpić do sprawy na miejsce zbywcy a umowa nabycia udziału powinna być zaliczona do materiału dowodowego w rozpatrywanej sprawie.

Nabycie udziału w nieruchomości skutkuje wstąpieniem w całokształt praw i obowiązków zbywcy udziału.