Nienależyte wykonanie umowy wzajemnej
Pytanie:
"Wykonuję usługi cykliczne w ramach zamówień publicznych. Odbiorca usług od dłuższego czasu nie płaci za wykonywane przeze mnie usługi. W chwili obecnej jest już kilka przeterminowanych płatności. Czy w tej sytuacji mogę odmówić świadczenia kolejnych usług np. do momentu zapłaty zaległych faktur?"
Odpowiedź prawnika: Nienależyte wykonanie umowy wzajemnej
W pierwszej kolejności należy zapoznać się z treścią umowy w celu sprawdzenia, jak omawiane kwestie są w niej uregulowane. Do umów w sprawach zamówień publicznych, zwanych dalej „umowami”, stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej. Do umów tych mają więc zastosowanie przepisy ogólne o zobowiązaniach, czy też przepisy normujące poszczególne rodzaje umów kodeksu cywilnego. W pytaniu nie podano, jaki rodzaj umowy został zawarty, w związku z powyższym przedstawione poniżej zostały przedstawione ogólne regulacje związane z niewykonywaniem, bądź nienależytym wykonywaniem umów wzajemnych. Zgodnie z art. 490 kodeksu cywilnego, jeżeli jedna ze stron obowiązana jest spełnić świadczenie wzajemne wcześniej, a spełnienie świadczenia przez drugą stronę jest wątpliwe ze względu na jej stan majątkowy, strona zobowiązana do wcześniejszego świadczenia może powstrzymać się z jego spełnieniem, dopóki druga strona nie zaofiaruje świadczenia wzajemnego lub nie da zabezpieczenia. Uprawnienia powyższe nie przysługują stronie, która w chwili zawarcia umowy wiedziała o złym stanie majątkowym drugiej strony. Zgodnie z powyżej cytowanym przepisem, jeżeli zaistniały opisane w nim przesłanki, może Pan, przed spełnieniem kolejnego świadczenia, zażądać zapłaty za nie. Dopóki zapłata za to świadczenie nie nastąpi, może Pan się wstrzymać ze spełnieniem tego świadczenia. Zwrócić uwagę należy na fakt, że przesłanką zastosowania tego przepisu jest wątpliwość, czy świadczenie zostanie spełnione. Zgodnie z poglądami wyrażanymi w literaturze przedmiotu, wątpliwy stan majątkowy polega na braku aktywów niezbędnych do spełnienia świadczenia, w tym przypadku do zapłaty. Przepis ten nie ma jednak zastosowania, jeżeli przyczyną wątpliwości jest nie zły stan majątkowy, lecz, np. niesolidność dłużnika. Kolejnym przepisem, możliwym do zastosowania jest art. 491, zgodnie z którym, jeżeli jedna ze stron dopuszcza się zwłoki w wykonaniu zobowiązania z umowy wzajemnej, druga strona może wyznaczyć jej odpowiedni dodatkowy termin do wykonania z zagrożeniem, iż w razie bezskutecznego upływu wyznaczonego terminu będzie uprawniona do odstąpienia od umowy. Może również bądź bez wyznaczenia terminu dodatkowego, bądź też po jego bezskutecznym upływie żądać wykonania zobowiązania i naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki. Jeżeli świadczenia obu stron są podzielne, a jedna ze stron dopuszcza się zwłoki tylko co do części świadczenia, uprawnienie do odstąpienia od umowy przysługujące drugiej stronie ogranicza się, według jej wyboru, albo do tej części, albo do całej reszty nie spełnionego świadczenia. Strona ta może także odstąpić od umowy w całości, jeżeli wykonanie częściowe nie miałoby dla niej znaczenia ze względu na właściwości zobowiązania albo ze względu na zamierzony przez nią cel umowy, wiadomy stronie będącej w zwłoce. Strona, która odstępuje od umowy wzajemnej, obowiązana jest zwrócić drugiej stronie wszystko, co otrzymała od niej na mocy umowy; może żądać nie tylko zwrotu tego, co świadczyła, lecz również naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania. Pamiętać jednakże należy, że zawarta umowa może przewidywać możliwość późniejszego spełnienia świadczenia, jeżeli wystąpią określone okoliczności.
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?