Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Zgodne z art. 9 kpa organy administracji publicznej są obowiązane do należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego. Organy czuwają nad tym, aby strony i inne osoby uczestniczące w postępowaniu nie poniosły szkody z powodu nieznajomości prawa, i w tym celu udzielają im niezbędnych wyjaśnień i wskazówek. Obowiązek ten doprecyzowują przepisy szczególne, co nie oznacza, że w ich braku organ nie ma obowiązku informowania strony. Zasada z art. 9 kpa jest bowiem zasadą znajdującą bezpośrednie zastosowanie w postępowaniu administracyjnym.
Należy zauważyć, że obowiązek informacyjny organu nie może być rozumiany jako udzielanie pomocy prawnej (tak wyrok NSA z 1 października 1999 r., III SA 7458/98, wyrok NSA z 20 lipca 1999 r., I SA 2176/98, wyrok NSA z 27 sierpnia 1997 r., III SA 66/96).
W przepisie tym chodzi w nim o poinformowanie strony o jej podstawowych obowiązkach i prawach, co ma na celu wyrównanie jej sytuacji względem organu i innych stron postępowania, a jednocześnie jest wyrazem idei, iż organ ma działać na rzecz strony, a nie przeciw niej.
Odnosząc się bezpośrednio do sytuacji wskazanej w pytaniu, to stwierdzić można, iż obowiązek informacyjny w zakresie okoliczności prawnych odnosi się do informowania o obowiązujących przepisach prawa.
Wyrok TK z dnia 18 października 2006 r., sygn. akt P 27/05, wszedł w życie 25.10.2006 r. (w dniu jego ogłoszenia) i od tej daty organy miały bezsprzeczny obowiązek stosowania się do niego. W chwili, o której mowa w pytaniu mieliśmy dopiero do czynienia z pytaniem prawnym. Naszym zdaniem organ nie miał obowiązku poinformowania strony o fakcie skierowania zapytania prawnego do NSA. Stanowiłoby to już raczej pomoc prawną, poradę prawną, dla strony.