Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Zakładamy, iż przedmiotowa umowa zawarta została na piśmie. Zgodnie bowiem z art. 660 kodeksu cywilnego umowa najmu nieruchomości lub pomieszczenia na czas dłuższy niż rok powinna być zawarta na piśmie. W razie niezachowania tej formy poczytuje się umowę za zawartą na czas nie oznaczony.
Zgodnie z art. 664 kodeksu cywilnego, jeżeli rzecz najęta ma wady, które ograniczają jej przydatność do umówionego użytku, najemca może żądać odpowiedniego obniżenia czynszu za czas trwania wad.
Jeżeli w chwili wydania najemcy rzecz miała wady, które uniemożliwiają przewidziane w umowie używanie rzeczy, albo jeżeli wady takie powstały później, a wynajmujący mimo otrzymanego zawiadomienia nie usunął ich w czasie odpowiednim, albo jeżeli wady usunąć się nie dadzą, najemca może wypowiedzieć najem bez zachowania terminów wypowiedzenia.
Roszczenie o obniżenie czynszu z powodu wad rzeczy najętej, jak również uprawnienie do niezwłocznego wypowiedzenia najmu nie przysługuje najemcy, jeżeli w chwili zawarcia umowy wiedział o wadach.
Nie jest dla nas do końca jasne, dlaczego musiał Pan zamknąć bar na czas remontu. Zakładamy, że rodzaj i sposób przeprowadzania prac budowlanych rzeczywiście uniemożliwił prowadzenie działalności w tym czasie. Z uwagi jednak na fakt, że prace te zostały już zakończone, brak podstaw do wypowiedzenia umowy. Może Pan natomiast żądać obniżenia czynszu za czas, w którym bar został zamknięty.
Jeśli winda jest wykorzystywana z wyłączeniem baru (tj. gdy nikt na poziomie baru z tej windy nie wychodzi i do niej nie wchodzi), to raczej nie można mówić o tym, że wynajmujący nienależycie wykonuje umowę. Niedopuszczalna jest natomiast taka sytuacji, gdy osoby trzecie lub wynajmujący przechodziły przez bar, by dostać się do windy. W tym wypadku można żądać obniżenia czynszu za cały okres trwania takiej sytuacji, a wysokość żądania powiązać np. ze zmniejszeniem się Pańskich zarobków oraz pomniejszeniem powierzchni pod bar o ciąg komunikacyjny na linii wejście- winda.
Zależnie jednak od określonych okoliczności, od tego na ile działalność wynajmującego jest dla Pana uciążliwa oraz od tego jak w najbliższej przyszłości będzie kształtować się sytuacja, może Pan udowadniać, iż powstałe wady lokalu uniemożliwiają przewidziane w umowie wykorzystywanie lokalu. Proszę pamiętać, że wcześniej jednak należy skierować do wynajmującego pismo z żądaniem usunięcia wad w oznaczonym (odpowiednim) terminie.
Jeśli nie będzie Pan zainteresowany wypowiedzeniem umowy najmu, należałoby powołać się na art. 690 kodeksu cywilnego, dotyczący najmu lokali (nie tylko mieszkalnych). Zgodnie z nim do ochrony praw najemcy lokalu stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie własności. Ochrona ta przysługuje także względem wynajmującego, tak m. in. orzeczenie SN z dnia 28 listopada 1975 r., sygn. III CRN 224/75. Przede wszystkim daje to możliwość skorzystania z roszczenia określonego w art. 222 § 2 kc, czyli roszczenia negatoryjnego. Może skorzystać Pan z tego roszczenia, gdy wynajmujący bez Pana zgody zabuduje, pomniejszy lokal (np. by zrobić dojście do windy), gdy nadal będzie przechodził przez lokal do windy itp. Na podstawie wspomnianego artykułu może Pan żądać przywrócenia stanu zgodnego z prawem (n. wyburzenia ścianki) oraz zaniechania naruszeń. Roszczenie realizowane jest na drodze procesu cywilnego.
Warto na koniec wspomnieć, że przysługuje Panu na podstawie tych samych przepisów, roszczenie do innego najemcy lokalu – tak orzeczenie SN (choć dotyczące innej sytuacji) z dnia 4 marca 1975 r., sygn. III CZP 89/74, zgodnie z którym najemcy lokalu mieszkalnego przysługuje przeciwko najemcy innego lokalu w tym samym budynku roszczenie o zaniechanie lub ograniczenie działań, związanych z używaniem lokalu, a wywołujących hałasy przekraczające miarę, jakiej zachowania wymaga spokojne używanie lokalu mieszkalnego.
Niestety brak innych – przewidzianych prawem - sposobów na Pana ochronę praw niż droga sądowa w razie braku porozumienia miedzy stronami umowy najmu.