Podział majątku małżonków

Odpowiedź prawnika: Podział majątku małżonków

Jeżeli sąd dokona podziału majątku w ramach postępowania o rozwód, to weźmie pod uwagę okoliczności istniejące w chwili podziału tego majątku, co oznacza chwilę zamknięcia rozprawy rozwodowej. Jeżeli podział majątku nastąpi w odrębnym postępowaniu, to sąd bierze pod uwagę okoliczności z chwili zamknięcia tego postępowania, a  nie z chwili ustania wspólności majątkowej (wspólność majątkowa ustaje wraz z orzeczeniem rozwodu).  Nie ma znaczenia chwila ustania faktycznego pożycia między małżonkami. Sąd uwzględni więc interes małżonków i dobro ich małoletnich dzieci według tych okoliczności.

Majątek wspólny, który ma ulec podziałowi obejmuje rzeczy i prawa, które były składnikami majątku wspólnego w chwili ustania wspólności ustawowej (czyli w chwili orzeczenia rozwodu) i które istnieją w chwili dokonywania podziału.  

Podział nie obejmuje przedmiotów wspólnego majątku zużytych zarówno w trakcie trwania małżeństwa, jak i po jego ustaniu, a przed podziałem majątku. Warunkiem jest jednak, by zużycie tych przedmiotów wynikało z ich normalnego używania. Warunek ten jest spełniony również wtedy, gdy przedmioty zostały zbyte zgodnie z przepisami o zarządzie majątkiem wspólnym (w czasie trwania małżeństwa) bądź przepisami o współwłasności w częściach ułamkowych (po rozwodzie). Do majątku wspólnego dolicza się natomiast wartość przedmiotów lub praw, których zbycie nastąpiło niezgodnie z powyższymi przepisami oraz tych, które zostały zniszczone, zużyte lub roztrwonione przez jednego z małżonków. Przy podziale majątku wspólnego wartość tych przedmiotów podlega zaliczeniu na poczet udziału przypadającego temu małżonkowi. Należy też wziąć pod uwagę, że w trakcie trwania małżeństwa stopa życiowa małżonków powinna być równa. Jeżeli było inaczej, a powodem tej sytuacji było to, że małżonek przeznaczał wynagrodzenie za pracę wyłącznie na swoje potrzeby lub to wynagrodzenie roztrwonił, sąd powinien wziąć te okoliczności pod uwagę i zaliczyć wartość powyższego na udział małżonka, który te pieniądze zużył. To samo dotyczy opisanych oszczędności. Ustalenie wartości przedmiotów wchodzących w skład majątku wspólnego następuje według ich stanu i cen z chwili orzekania o podziale (zamknięcia rozprawy).

Jeżeli podział majątku wspólnego nastąpiłby po ustaniu wspólności, czyli w późniejszym postępowaniu niż rozwodowe, małżonkowie powinni wnioskować, by sąd rozstrzygnął również o roszczeniach z tytułu posiadania, po orzeczeniu rozwodu, poszczególnych składników majątku wspólnego, z tytułu pobranych pożytków i innych przychodów, a także o roszczeniach o zwrot nakładów i spłaconych długów w czasie od chwili ustania wspólności ustawowej do chwili podziału majątku wspólnego.