Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Zgodnie z art. 191 § 1 kodeksu spółek handlowych wspólnik ma prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników, z uwzględnieniem przepisu art. 195 § 1.
§ 2. Umowa spółki może przewidywać inny sposób podziału zysku, z uwzględnieniem przepisów art. 192-197.
§ 3. Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, zysk przypadający wspólnikom dzieli się w stosunku do udziałów.
Przepis ten oznacza, że warunkiem wypłacenia wspólnikowi dywidendy jest nie tylko osiągnięcie zysku, ale i przeznaczenie go uchwałą Zgromadzenia Wspólników do podziału. Nie ma w tym wypadku znaczenia czy w spółce został utworzony kapitał rezerwowy zapasowy, czy inny. Innymi słowy – zysk co do zasady zawsze może być pozostawiony w spółce. Zysk może być przy tym przeznaczony również na kapitał zakładowy. W takim przypadku należy pamiętać, że zgodnie z art. 189 § 2 ksh wspólnicy nie mogą otrzymywać z jakiegokolwiek tytułu wypłat z majątku spółki potrzebnego do pełnego pokrycia kapitału zakładowego. Zysk może być także pozostawiony w spółce bez określonego przeznaczenia – "(...) tzw. "przeniesienie zysku" wykazywane w bilansach jako nierozdzielony zysk poprzedniego roku obrotowego, (...), żaden ze wspólników nie może żądać wypłaty przypadającej na niego części zysku tylko dlatego, że zysk taki zostały wykazany." (tak R. Potrzeszcz, T. Siemiątkowski, J.P. Naworski, K. Strzelczyk, Komentarz do kodeksu spółek handlowych. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, Warszawa 2001 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis).
Na marginesie można wskazać, iż odwrotna zasada obowiązywała na gruncie kodeksu handlowego w art. 191 § 1, zgodnie z którym wspólnicy mieli prawo do czystego zysku, wynikającego z rocznego bilansu, jeżeli w myśl umowy spółki czysty zysk nie został wyłączony od podziału. Po wejściu w życie przepisów kodeksu spółek handlowych pojawił się problem wśród niektórych spółek funkcjonujących wcześniej w obrocie, a które w umowach miały klauzulę powtarzającą w/w artykuł. W obecnym stanie prawnym w zasadzie tylko w przypadku takiego brzmienia umowy spółki zasadne byłoby twierdzenie, że zysk musi być podzielony. Należy jednak pamiętać, że w określonych sytuacjach podjęcie kolejny rok z rzędu uchwały o pozostawieniu zysku w spółce może zostać zaskarżone przez wspólnika:
Zaskarżenie uchwały przez wspólnika - opinia prawna
oraz
Uchwała o braku podziału zysku spółki