Niewłaściwe uznanie długu przez dłużnika

Odpowiedź prawnika: Niewłaściwe uznanie długu przez dłużnika

Z zadanego pytania domyślamy się, że chodzi o tzw. niewłaściwe uznanie długu przez dłużnika – czyli przyznanie przez dłużnika, że dług istnieje, które może nastąpić także w sposób dorozumiany, (na przykład przez złożenie przez dłużnika propozycji rozłożenia należności na raty i zwolnienia z obowiązku zapłaty odsetek za opóźnienie). Do przerwania przedawnienia wystarcza samo tylko stwierdzenie istnienia długu przez dłużnika (oświadczenie wiedzy), przy czym jeżeli tym dłużnikiem jest osoba prawna musi ono pochodzić od osoby uprawnionej do składania w jej imieniu oświadczenia woli. Uznanie długu przez dłużnika przerywa bieg przedawnienia.

Pierwszą kwestią, jaką należy ustalić jest stwierdzenie, czy uznanie samego roszczenia głównego powoduje również przerwanie biegu przedawnienia odsetek. Z ostrożności procesowej należy przyjąć, że nie, gdyż roszczenie o odsetki odrywa się od roszczenia głównego i jako mające charakter roszczenia periodycznego rządzi się własnymi regułami w zakresie przedawnienia. Zatem, uznanie samego długu głównego nie powoduje automatycznie uznania (i przerwania biegu przedawnienia) odsetek. Jeżeli jednak uznanie długu dotyczyć będzie również odsetek to i bieg przedawnienia w stosunku do nich ulegnie przerwaniu.

Kwestia terminu przedawnienia odsetek z tytułu umowy sprzedaży należy do jednej z bardziej skomplikowanych kwestii w literaturze przedmiotu. W ostatniej uchwale Siedmiu Sędziów SN z dnia z dnia 26 stycznia 2005 r., sygn. akt III CZP 42/2004 czytamy: ustanowiony w art. 118 kc (trzyletni) termin przedawnienia roszczeń o świadczenia okresowe stosuje się do roszczeń o odsetki za opóźnienie także wtedy, gdy roszczenie główne ulega przedawnieniu w terminie określonym w art. 554 kc. (czyli w terminie dwuletnim). Roszczenie o odsetki za opóźnienie przedawnia się jednak najpóźniej z chwilą przedawnienia się roszczenia głównego.

Zatem, co do zasady, odsetki przedawniają się z upływem lat trzech. Jeżeli jednak roszczenie główne przedawnia się z upływem lat dwóch (czyli, przykładowo roszczenie sprzedawcy-przedsiębiorcy o zapłatę ceny) to i odsetki przedawnią się w dwuletnim terminie. Jeżeli roszczenie główne zostało uznane bez odsetek, bieg przedawnienia roszczenia głównego biegnie na nowo, a termin przedawnienia odsetek wynosi lat trzy. W końcu, gdy uznanie roszczenia dotyczyło roszczenia wraz z odsetkami, bieg terminu przedawnienia przerywa się w stosunku do obydwu roszczeń i biegnie na nowo w sposób opisany powyżej.