Przysposobienie pełne i jego skutki

Odpowiedź prawnika: Przysposobienie pełne i jego skutki

Zasadą w polskim porządku prawnym jest przysposobienie pełne, rozwiązywalne. Przysposobienie pełne nierozwiązywalne ma w zasadzie zastosowanie tylko w przypadku adopcji niemowląt i wiąże się ze sporządzeniem nowego aktu urodzenia. Przysposobienie niepełne orzeka się na wniosek przysposabiającego - ma ono ograniczone skutki, więc, jak rozumiemy, nie jest nim Pan zainteresowany.

Art. 121 §1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, że przez przysposobienie powstaje między przysposabiającym a przysposobionym taki stosunek, jak między rodzicami a dziećmi. W dalszej części tego przepisu uregulowane są kwestie praw i obowiązków przysposobionego wobec krewnych naturalnych i krewnych przysposabiającego. Otóż, z jednej strony przysposobiony nabywa prawa i obowiązki wynikające z pokrewieństwa w stosunku do krewnych przysposabiającego. Z drugiej strony natomiast, ustają prawa i obowiązki przysposobionego wynikające z pokrewieństwa względem jego krewnych, jak również prawa i obowiązki tych krewnych względem niego. Skutki przysposobienia rozciągają się na zstępnych przysposobionego (§§2-4).

Ustanie obowiązków krewnych naturalnych względem przysposabiającego dotyczy wszelkiego rodzaju obowiązków, także alimentacyjnych. Jednakże, mimo powstania stosunku pokrewieństwa sztucznego między przysposabiającym a przysposobionym, nie jest tak, że wszelkie relacje prawne między przysposobionym a jego krewnymi naturalnymi zostają zerwane. Przysposobiony zachowuje dotychczasowy stan cywilny m.in. w tym znaczeniu, że dopuszczalne jest ustalenie lub zaprzeczenie ojcostwa i macierzyństwa. Co do zasady nie sporządza się całkowicie nowego aktu urodzenia, ale dokonuje się modyfikacji w istniejącym.

Należy jednak pamiętać, że przysposobienie powoduje co do zasady ustanie dotychczasowej władzy rodzicielskiej obojga naturalnych rodziców (art. 123 §1 k.

r.o.). Jedyny wyjątek ustawa wprowadza dla przysposobienia dziecka drugiego małżonka - wówczas władza rodzicielska przysługuje obojgu małżonkom wspólnie (§2). Innymi słowy, dokonując przysposobienia pełnego dziecka - wyłącznie Pan stałby się jego ojcem - matka biologiczna także utraciłaby władzę rodzicielską. Jeśli natomiast przysposobienie zostanie dokonane po zawarciu związku małżeńskiego, będzie Pan mógł przysposobić dziecko małżonki i władza rodzicielska będzie przysługiwać Państwu łącznie.

Przysposobienie pełne jest rozwiązywalne. Rozwiązania przysposobienia mogą żądać, z ważnych powodów, zarówno przysposobiony, jak i przysposabiający. Rozwiązanie stosunku przysposobienia nie jest dopuszczalne, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro małoletniego dziecka. Orzekając rozwiązanie stosunku przysposobienia sąd może, stosownie do okoliczności, utrzymać w mocy wynikające z niego obowiązki alimentacyjne (art. 125 §1 k.r.o.).

Jeśli natomiast chodzi o nazwisko przysposobionego, ustawa wskazuje, iż przysposobiony otrzymuje nazwisko przysposabiającego, a jeżeli został przysposobiony przez małżonków wspólnie albo jeżeli jeden z małżonków przysposobił dziecko drugiego małżonka - nazwisko, które noszą albo nosiłyby dzieci zrodzone z tego małżeństwa.