Spłata długu przez przelew wierzytelności

24.3.2005

Pytanie klienta:

""Poprzez cesję wierzytelności od wierzyciela pierwotnego dochodzę należności od dłużnika. Dłużnik deklaruje, że sam ma dłużnika, który mu nie płaci i dlatego on sam nie jest teraz w stanie zapłacić mi. Proponuje, abym przejął należność wobec jego dłużnika, również poprzez cesję. Jeśli przyjmę tę cesję, to czy nie mogę już wówczas żądać od dłużnika (który proponuje mi ten układ) pieniędzy, a wyłącznie od jego dłużnika? Czy jednak mogę traktować te sprawy niezależnie i wciąż przeprowadzać wszelkie dozwolone procedury windykacyjne wobec tego pierwszego (chyba, że równolegle odzyskam pieniądze od jego dłużnika). Ja chciałbym przede wszystkim sprawdzić, czy ów dłużnik nie kłamie, bo obawiam się, że jego roszczenie wobec tego drugiego dłużnika jest fikcyjne (np. "pozakulisowo" jego dłużnik jest z kolei jego wierzycielem i zobowiązania się kompensują) i jest to tylko próba uwolnienia się w oczach wierzyciela od posądzenia o złą wolę. Gdybym natomiast przystąpił do zdecydowanej windykacji tego jego dłużnika, wówczas mogłoby się okazać, jak jest naprawdę. ""

Odpowiedź prawnika:

Wierzyciel, co do zasady, może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (tzw. cesja wierzytelności). Przelew wierzytelności może nastąpić na mocy umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności na nabywcę. W przypadku przelewu wierzytelności, dłużnikowi przysługują w stosunku do nabywcy wszystkie zarzuty, które miał przeciwko zbywcy w chwili powzięcia wiadomości o przelewie. Dłużnik może również potrącić z przelanej wierzytelności wierzytelność, która mu przysługuje względem zbywcy, chociażby stała się wymagalna po dacie zawiadomienia o przelewie. Podkreślić jednak należy, iż w myśl art. 513 par. 2 kodeksu cywilnego dłużnik nie może potrącić wierzytelności, jeżeli jego wierzytelność stała się wymagalna po zawiadomieniu o przelewie i przy tym później niż wierzytelność będąca przedmiotem przelewu.

Przykładowo: Wierzycielowi X przysługiwała względem dłużnika wierzytelność, której termin płatności przypadał na dzień 5 kwietnia. Z kolei dłużnikowi Y przysługiwała wierzytelność w stosunku do X , której termin płatności wypadał na dzień 15 kwietnia. X przelał wierzytelność na osobę trzecią Z w dniu 31 marca i osoba Z powiadomiła o przelewie dłużnika Y w dniu 2 kwietnia. W takiej sytuacji dłużnik nie może potrącić swojej wierzytelności z wierzytelnością będącą przedmiotem przelewu, gdyż stała się od niej później wymagalna.

W przedstawionej przez Pana sytuacji należałoby się zastanowić na zasadnością, czy przelew byłby dla Pana korzystny. Jeżeli dłużnik Pana dłużnika daje wyższą gwarancję wypłacalności, wówczas cesja wierzytelności może okazać się korzystna.

Jak wynika z treści pytania, celem cesji wierzytelności ma być zaspokojenie Pana roszczeń w stosunku do przelewającego wierzytelność dłużnika (cedenta). Możliwość dochodzenia od cedenta niezaspokojonych roszczeń zależy ściśle od treści ewentualnie zawartej umowy przelewu wierzytelności. Do umowy można bowiem wprowadzić odpowiedni warunek, iż w razie braku zapłaty przez dłużnika w określonym terminie, umowa ulegnie rozwiązaniu i będzie mógł Pan nadal dochodzić zaspokojenia od cedenta. Ponadto w umowie może znaleźć się zapis, iż przelana wierzytelność zwalnia cedenta wyłącznie w określonym zakresie. Warto jest jeszcze wprowadzić do umowy zapis, zgodnie z którym cedent będzie odpowiadał względem Pana za wypłacalność dłużnika. Jeżeli natomiast w umowie znalazłby się bezwarunkowy zapis, że przelew zwalnia cedenta w całości z długu, wówczas nie mógłby Pan żądać od cedenta zapłaty.

Zespół prawników
e-prawnik.pl -

Powiązane artykuły

Uznanie długu przez dłużnika

W doktrynie polskiego prawa cywilnego i orzecznictwie sądowym utrwalił się podział oświadczeń w przedmiocie uznania długu na właściwe i niewłaściwe uznanie długu. Dowiedz się, na czym polega (...)

Przelew wierzytelności

Wierzytelność jest pojęciem ściśle związanym z prawem zobowiązań. Wierzytelność, jako prawo przejawiające się w uprawnieniu wierzyciela do żądania od dłużnika spełnienia określonego roszczenia, (...)

Hipoteka w Polsce - Wszystko o zabezpieczeniu kredytu

Kompletny przewodnik po hipotece w Polsce w 2025 roku. Dowiedz się jak ustanowić hipotekę, jakie są jej rodzaje, koszty i procedury. Praktyczne porady prawne.

Egzekucja z Nieruchomości 2025 - Kiedy Komornik Może Zająć Nieruchomość?

Kompleksowy przewodnik po egzekucji z nieruchomości w 2025 roku. Dowiedz się kiedy komornik może zająć nieruchomość, jak przebiega proces i jakie są nowe możliwości licytacji elektronicznej.

Przewłaszczenie na zabezpieczenie jako sposób zabezpieczenia wierzytelności

Przewłaszczenie na zabezpieczenie mimo pozorów, które wynikają z nazewnictwa jest instytucją dość prostą w swej konstrukcji. Polega na tym, że osoba, która domaga się udzielenia kredytu przez (...)

Jak zabezpieczyć płatność ceny?

Gdy strona umowy zobowiązana będzie do zapłaty ceny w przyszłości, wtedy występuje ryzyko, że wierzyciel zapłaty się nie doczeka. Istnieją różne sposoby zabezpieczenia wierzytelności. Wyróżnia (...)

Zarachowanie zapłaty - jak zaliczyć wpłatę dłużnika, która nie starcza na pokrycie wszystkich długów?

Gdy dłużnik ma kilka zobowiązań wobec tego samego wierzyciela, istotną kwestią jest okoliczność, na który z długów zaliczyć dokonaną przez dłużnika wpłatę (np. ratę), która nie wystarcza (...)

Poręczenie jako sposób zabezpieczenia wierzytelności

W umowie poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał (np. Kowalski powinien oddać Nowakowi 1000zł, poręczyciel (...)

Ustanie wspólności majątkowej i podział majątku wspólnego małżonków

Do ustania wspólności majątkowej i podziału majątku wspólnego (dorobkowego) małżonków może dojść na podstawie umowy lub na mocy orzeczenia sądu. W tym drugim przypadku stosuje się tu odpowiednio (...)

Sekurytyzacja wierzytelności - aspekty prawne

Na rozwiniętych rynkach kapitałowych sekurytyzacja stanowi popularny sposób na pozyskiwanie finansowania. Tymczasem w Polsce szersze wykorzystanie sekurytyzacji napotyka na liczne trudności. Są one (...)