Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Zgodnie z art. 212 § 3 kodeksu cywilnego, jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd na wniosek dłużnika może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych.
Za istnieniem takiej potrzeby może przemawiać fakt, iż sąd rozłoży na raty spłatę, a spłatą obciąży osobę, w przypadku której miesięczne wydatki łącznie ze spłatami równoważą się z dochodami. Najbardziej typowym zabezpieczeniem w przypadku zniesienia współwłasności nieruchomości (tu: podziału majątku wspólnego, w którego skład wchodzi nieruchomość) jest zabezpieczenie w formie hipoteki przymusowej.
To zabezpieczenie powoduje, że w razie zaniechania spłat przez byłą małżonkę, nawet gdyby sprzedała ona mieszkanie innej osobie, będzie Pan mógł dochodzić swych roszczeń również przeciwko nabywcy lokalu w celu zaspokojenia się z nieruchomości; nabywca lokalu będzie bowiem dłużnikiem rzeczowym.
Nie jest natomiast pewne czy sąd przychyliłby się do Pana wniosku o wpisanie zakazu sprzedaży lokalu z takim skutkiem, że sprzedaż powodowałaby natychmiastową wymagalność wszystkich rat. Byłoby to zresztą nie do końca celowe, z uwagi na niskie dochody małżonki. Co do wieku małżonków i okresu rozłożenia na raty, to należy na ten fakt zwrócić uwagę sądu, a sąd powinien uwzględnić to przy ustalaniu rat. Nie jest więc wykluczone, że w takim przypadku sąd jednak postanowi o sprzedaży mieszkania i podziale uzyskanej ze sprzedaży ceny.