Termin złożenia oświadczenia woli
Pytanie:
"W treści obowiązującej strony umowy najmu znalazł się zapis, że umowa zostaje zawarta na kolejny okres dziesięcioletni, na warunkach obowiązujących w pierwszym okresie dziesięciolecia, jeżeli którakolwiek ze stron nie złoży w terminie najpóźniej na jeden miesiąc kalendarzowy przed upływem pierwszego dziesięcioletniego okresu, pisemnego oświadczenia, że nie zgadza się na dojście do skutku nowej umowy. Jedna ze stron złożyła takie oświadczenie w przeddzień upływu terminu, ale nie doręczyła go stronie przeciwnej wprost tylko przesłała listem poleconym za zwrotnym poświadczeniem odbioru. Korespondencja dotarła już po upływie tego terminu. Czy w tym stanie rzeczy można uznać, że oświadczenie zostało złożone w terminie i będzie to data nadania w urzędzie pocztowym czy też oświadczenie jest spóźnione, gdyż powinno dotrzeć przed upływem tego terminu? "
Odpowiedź prawnika: Termin złożenia oświadczenia woli
W powyższej sytuacji zastosowanie znajdzie art. 61 par. 1 zd. 1. kodeksu cywilnego, który stanowi: Oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią.
Z cytowanego przepisu wynika, iż ustawodawca zdecydował się na uregulowanie kwestii oświadczeń woli na tzw. teorii doręczenia. Według tej teorii, dla przyjęcia, że oświadczenie woli zostało złożone innej osobie właściwa jest chwila dojścia treści tego oświadczenia do wiadomości tej osoby. Jak wskazuje Stanisław Rudnicki (w: Dmowski Stanisław, Rudnicki Stanisław - Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga pierwsza. Część ogólna. Warszawa 2009 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis (wydanie IX) ss. 556): Ze względu na interes i bezpieczeństwo obrotu oraz ułatwienia dowodowe domniemywa się, że adresat zapoznał się z treścią oświadczenia, gdy doszło ono do niego w taki sposób, że powzięcie o nim wiadomości stało się możliwe.
Tak więc, kwestia skuteczności złożenia oświadczenia woli należy do analizy konkretnego stanu faktycznego, którego ustalenie należeć będzie do sądu. Przy czym to na składającym oświadczenie spoczywa ciężar dowodu, że doszło ono do adresata w sposób umożliwiający mu - według zasad doświadczenia życiowego - zapoznanie się z jego treścią (art. 6 k.c.). Będzie to o tyle istotne w przypadku – tak jak w niniejszej sprawie - oświadczeń składanych na odległość (w nieobecności adresata), a więc np. listownie. Jak dalej wskazuje cytowany komentator (ibidem): Jeżeli więc oświadczenie zostało przesłane adresatowi listem albo innym sposobem porozumiewania się na odległość, składający powinien wykazać, np. za pomocą pocztowego dowodu nadania albo zwrotnego poświadczenia odbioru, że list (telegram, teleks) został adresatowi doręczony. Przy czym wskazać tutaj należy, iż pocztowy dowód nadania listu nie jest wprost dowodem doręczenia go adresatowi, ale jest tzw. dowodem prima facie, czyli na pierwszy rzut oka. Z drugiej natomiast strony dowód taki również w łatwy sposób można obalić, wskazując np. że przesyłka nie doszła do adresata w umownym terminie lub adresat nie miał realnej możliwości zapoznania się z tym oświadczeniem.
Reasumując, analiza czy oświadczenie woli w niniejszej sprawie doszło na czas należeć będzie do analizy stanu faktycznego, a więc, czy rzeczywiście adresat zapoznał się z tym oświadczeniem lub miał realną szansę się z nim zapoznać. Dowód nadania przesyłki, czy poświadczenie odbioru stanowić będzie jedynie dowód służący nadawcy, nie będzie natomiast przesądzał rozstrzygnięcia. Istotne jest, aby oświadczenie woli doszło do adresata w taki sposób, że mógł zapoznać się z jego treścią.
Zespół prawników
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?