Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Ubezwłasnowolniony może być spadkobiercą, a tym bardziej może nim być chory, wobec którego nie orzeczono jeszcze ubezwłasnowolnienia. Należy jednak zdawać sobie sprawę z tego, że po złożeniu przez taką osobę oświadczenia woli możemy mieć do czynienia z jego nieważnością.
Art. 82. Nieważne jest oświadczenie woli złożone przez osobę, która z jakichkolwiek powodów znajdowała się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Dotyczy to w szczególności choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego, chociażby nawet przemijającego, zaburzenia czynności psychicznych.
Z opisu stanu faktycznego wynika, że Bronisław C. znajduje się w stanie wyłączającym świadome i swobodne podjęcie decyzji. Dlatego zalecamy przeprowadzenie postępowania o ubezwłasnowolnienie. Jest to możliwe na wniosek 1) małżonka osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie, 2) jej krewnych w linii prostej oraz rodzeństwa, 3) jej przedstawiciela ustawowego. W opisanym przypadku wniosek o ubezwłasnowolnienie może zgłosić małżonek osoby chorej, jej rodzeństwo bądź krewni w linii prostej. Nie jest możliwe złożenie takiego wniosku przez uczestników postępowania spadkowego nie należących do ww. kategorii.
Sąd może orzec ubezwłasnowolnienie całkowite, jeżeli osoba, która ukończyła lat trzynaście, wskutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, nie jest w stanie kierować swym postępowaniem bądź ubezwłasnowolnienie częściowe osoby pełnoletniej z powodu choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, jeżeli stan tej osoby nie uzasadnia ubezwłasnowolnienia całkowitego, lecz potrzebna jest pomoc do prowadzenia jej spraw.
W opisanej sytuacji choroba alzheimera lub demencja charakteryzują się zaburzeniem czynności psychicznych, sam fakt występowania takiej choroby nie przesądza jednak o ubezwłasnowolnieniu; do sądu będzie jednak należało stwierdzenie, czy i w jakim stopniu zachodzące w danym przypadku zaburzenia czynności psychicznych uniemożliwiają kierowanie swoim postępowaniem.