Wniosek o przywrócenie terminu-zażalenie

Zażalenie przysługuje na postanowienia sądu kończące postępowanie w sprawie, także na postanowienia szczegółowo wymienione w kpc (wśród tych postanowień nie są wymienione postanowienia dotyczące odrzucenia/oddalenia wniosku o przywrócenie terminu).

W związku z powyższym powstaje pytanie, czy negatywne orzeczenie sądu w sprawie wniosku o przywrócenie terminu jest takim postanowieniem. Odrzucając lub oddalając wniosek o przywrócenie terminu, sąd powinien wypowiedzieć się również co do wniesionych wraz z tym wnioskiem zarzutów.

W orzecznictwie sprawa wniesienia zażalenia na takie postanowienie jest sporna. Z jednej strony w komentarzach podaje się, że postanowienie o odrzuceniu wniosku o przywrócenie terminu jest postanowieniem kończącym postanowienie w sprawie i przysługuje na nie zażalenie (tak. T. Ereciński w:  Jędrzejewska Maria, Ereciński Tadeusz, Gudowski Jacek, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Część pierwsza. Postępowanie rozpoznawcze. Część druga, Postępowanie zabezpieczające, Warszawa 2007 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis ), z drugiej strony pojawiają się w orzecznictwie Sądu Najwyższego poglądy, że samo takie postanowienie nie kończy postępowania w sprawie, lecz kończy je orzeczenie w sprawie wniosku wniesionego wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu (np. orzeczenie o odrzuceniu zarzutów w związane z tym, że wniosek o przywrócenie terminu nie został uwzględniony).  Przyjmując ten tok rozumowania, należy stwierdzić, że na wniosek o przywrócenie terminu nie przysługuje zażalenie. W takiej sytuacji należy jednak przyjąć, że postanowienie takie jest zaskarżalne wraz z postanowieniem w sprawie odrzucenia zarzutów. (por. SN z dnia 11 sierpnia 1999 r., sygn. akt I CKN 367/99 – orzeczenie to spotkało się z krytyką doktryny, niemniej jednak takie orzeczenie zapadło).

W związku ze wskazaną wyżej  rozbieżnością, naszym zdaniem najbezpieczniej jest wnieść zażalenie na postanowienie sądu dotyczące odrzucenia zarzutów od nakazu zapłaty wraz z zażaleniem na postanowienie w sprawie odrzucenia/oddalenia wniosku o przywrócenie terminu (na to postanowienie jako kończące postępowanie w sprawie zażalenie przysługuje).  

Nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym zaskarża się wnosząc zarzuty od nakazu. Zarzuty te, aby mogły być rozpatrywane przez sąd powinny być wniesione w terminie. Jeżeli wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia zarzutów nie został uwzględniony, nakaz się uprawomocnił. Nakazu takiego nie można już podważać w zwykłym trybie, nie można więc złożyć apelacji lub zażalenia do sądu wyższej instancji. W grę mogą wchodzić tylko tryby nadzwyczajne (o ile są przesłanki do zastosowania tych trybów), takie jak: wznowienie postępowania lub stwierdzenie nieważności prawomocnego orzeczenia.