Wniosek o ustanowienie drogi koniecznej

Odpowiedź prawnika: Wniosek o ustanowienie drogi koniecznej

Jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej (droga konieczna).

Ustanowienie potrzebnej służebności drogowej w takiej sytuacji może nastąpić w drodze umowy o ustanowienie służebności gruntowej. Sąd może wytyczyć drogę konieczną przez nieruchomość właściciela, przeciwko któremu żądanie wniosku nie było skierowane, jednakże tylko po wezwaniu go do wzięcia udziału w postępowaniu.

Przepis art. 145 paragraf 1 kodeksu cywilnego nie jest źródłem roszczeń o ustanowienie służebności drogi, zapewniającej łatwiejsze korzystanie z nieruchomości, lecz stanowi podstawę prawną żądania ustanowienia drogi koniecznej (niezbędnej), zapewniającej dostęp do drogi publicznej.

Służebność gruntowa może być nabyta przez zasiedzenie tylko w wypadku, gdy polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia. Samoistne posiadanie służebności polega na korzystaniu z cudzej nieruchomości w zakresie służebności określonego rodzaju. Posiadanie musi polegać na korzystaniu ze służebności w sposób pozbawiony cech przypadkowości.

Zatem złożenie obu tych wniosków jest od siebie niezależne bo opiera się na innych przesłankach. Wniosek o ustanowienie drogi koniecznej zmierza do wytyczenia szlaku umożliwiającego dostęp do drogi publicznej zaś wniosek o zasiedzenie służebności drogi koniecznej zmierza do ułatwienia dostępu do nieruchomości władnącej kosztem nieruchomości służebnej. Niezależność tych wniosków nie wyklucza, że de facto droga konieczna może przebiegać w tym samym miejscu co zasiedziana służebność gruntowa drogi koniecznej.

Uniemożliwienie korzystania z takiej drogi jest naruszeniem posiadanie, gdyż w sprawach o naruszenie posiadania sąd bada jedynie ostatni stan posiadania i fakt jego naruszenia, nie rozpoznając samego prawa ani dobrej wiary pozwanego. Sąd zatem orzeka o przywróceniu posiadania, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem.