Wypowiedzenie umowy przelewu

Odpowiedź prawnika: Wypowiedzenie umowy przelewu

Niewątpliwie zgodnie z art. 509 kodeksu cywilnego wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Jeżeli zawarcie umowy przelewu następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, z zapisu, z bezpodstawnego wzbogacenia lub z innego zdarzenia, ważność umowy przelewu zależy od istnienia tego zobowiązania. Jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew tej wierzytelności powinien być również pismem stwierdzony. Dopóki zbywca nie zawiadomił dłużnika o przelewie, spełnienie świadczenia do rąk poprzedniego wierzyciela ma skutek względem nabywcy, chyba że w chwili spełnienia świadczenia dłużnik wiedział o przelewie. Przepis ten stosuje się odpowiednio do innych czynności prawnych dokonanych między dłużnikiem a poprzednim wierzycielem. Jeżeli dłużnik, który otrzymał o przelewie pisemne zawiadomienie pochodzące od zbywcy, spełnił świadczenie do rąk nabywcy wierzytelności, zbywca może powołać się wobec dłużnika na nieważność przelewu albo na zarzuty wynikające z jego podstawy prawnej tylko wtedy, gdy w chwili spełnienia świadczenia były one dłużnikowi wiadome. Przepis ten stosuje się odpowiednio do innych czynności prawnych dokonanych między dłużnikiem a nabywcą wierzytelności. Należy zatem stwierdzić, że w wypadku, gdyby przelew z jakichkolwiek przyczyn okazałaby się nieskuteczny, to spełnienie świadczenia do rąk "nowego" wierzyciela byłoby skuteczne o ile dłużnik nie zostałby wcześniej powiadomiony o wypowiedzeniu umowy będącej podstawą przelewu lub nie wiedziałby o zaistnieniu jej nieskuteczności. Takie uregulowanie omawianej kwestii wymaga od dłużnika zachowania daleko idącej ostrożności. Dlatego też, jeżeli ma on wątpliwości co do dokonania lub ważności przelewu, chcąc się uchronić od zarzutów w tym zakresie ze strony zbywcy, powinien żądać od niego zawiadomienia pisemnego o dokonanym przelewie bądź złożyć świadczenie do depozytu sądowego i w ten bezpieczny dla siebie sposób spowodować wygaśnięcie zobowiązania. Co do samego przelewu wskazać należy, iż jest on umową, z mocy której wierzyciel-cedent przenosi na nabywcę-cesjonariusza wierzytelność przysługującą mu wobec dłużnika. Zgoda dłużnika na jej zawarcie jest potrzebna tylko wtedy, gdy w umowie łączącej wierzyciela z dłużnikiem wyłączono możliwość przeniesienia wierzytelności na osobę trzecią. Przelew wierzytelności nie może pogorszyć sytuacji dłużnika. Tym samym nie jest możliwe samowolne ,,wypowiedzenie'' przelewu. Możliwe jest natomiast dochodzenie uznania, iż nie został on skutecznie dokonany.