Żądanie zniesienia współwłasności

Odpowiedź prawnika: Żądanie zniesienia współwłasności

Art. 95 ust. 4 dotyczy podziału nieruchomości związanego z realizacją roszczeń do części nieruchomości na podstawie przepisów komentowanej ustawy lub roszczeń wynikających z innych ustaw. Jeśli chodzi o realizację roszczeń zawartych w omawianej ustawie, będzie to mieć miejsce przy wywłaszczeniu części nieruchomości pod budowę drogi publicznej lub jej poszerzenie czy też zwrotu części nieruchomości, niewykorzystanej w całości na realizację celu publicznego stanowiącego podstawę wywłaszczenia. Sytuacja ta może wystąpić przy podziale nieruchomości objętej wywłaszczeniem wyłącznie w celu zniesienia służebności gruntowej. Gdy chodzi o realizację roszczeń wynikających z innych ustaw, to dla przykładu można przytoczyć wykup części nieruchomości, gdy ustawodawca dopuszcza taką możliwość. 

Do podziału w tym trybie, tj. niezależnie od planu miejscowego, dochodzi m. in. w wypadkach (wyliczenie przykładowe):

• realizacji prawa pierwszeństwa nabycia nieruchomości przez poprzednich właścicieli albo ich następców prawnych, 
• realizacji przez gminę prawa pierwokupu, jeżeli przedmiotem sprzedaży jest część nieruchomości wymienionych,
• zgłoszenia przez poprzedniego właściciela lub jego następców prawnych wniosku o zwrot części wywłaszczonej nieruchomości,
• realizacji przez posiadaczy nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa lub własność gminy, którzy w dniu 5 grudnia 1990 r. nie legitymowali się dokumentami o przekazaniu im tych nieruchomości, prawa do nabycia własności budynków oraz użytkowania wieczystego posiadanych gruntów,
• realizacji przez osoby fizyczne i prawne, które do dnia 5 grudnia 1990 r. uzyskały ostateczne decyzje lokalizacyjne lub pozwolenia na budowę na gruncie stanowiącym własność Skarbu Państwa lub własność gminy, bądź prawo zabudowy, prawa do nabycia użytkowania wieczystego albo przekształcenia prawa zabudowy w prawo użytkowania wieczystego tego gruntu,
• realizacji przez osoby, które na podstawie pozwolenia na budowę wybudowały przed dniem 5 grudnia 1990 r. garaż na gruncie stanowiącym własność Skarbu Państwa lub gminy, prawa do nabycia własności garażu oraz użytkowania wieczystego gruntu niezbędnego
• realizacji uprawnień w ramach tzw. mienia zabużańskiego, 
• zwrotu działki gruntu dotychczasowemu właścicielowi lub jego następcy prawnemu, których prawa do odszkodowania wynikającego z tzw. dekretu warszawskiego wygasły,
• realizacji prawa do przeniesienia własności działki użytkowanej przez osobę, która przekazała gospodarstwo rolne państwu w zamian za emeryturę i zachowała prawo do bezpłatnego korzystania z budynku mieszkalnego i pomieszczeń gospodarskich.