Zakaz konkurencji a umowa cywilno-prawna
Pytanie:
"Czy istnieje konieczność podpisania umowy o zakazie konkurencji, bądź zawarcia takiego paragrafu o zakazie konkurencji, w umowie cywilno prawnej o współpracę pomiędzy spółką z o.o. i osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą (w przypadku nawiązania współpracy w zakresie świadczenia usług konsultingowych) by pociągnąć taka osobę do odpowiedzialności w przypadku wykonywania działań konkurencyjnych i/lub powodujących utratę przychodów dla spółki? Na jakiej podstawie można wnieść pozew do sądu?"
Odpowiedź prawnika: Zakaz konkurencji a umowa cywilno-prawna
W przypadku umowy o współpracę zawieranej między spółką z o.o. a osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą strony mogą w zasadzie dowolnie ułożyć stosunek prawny je łączący (przypominamy jednak o ograniczeniach wynikających z art. 353 ¹ Kodeksu cywilnego ).
Ponieważ zgodnie z przepisami kodeksu pracy umowę o zakazie konkurencji można zawrzeć jedynie z pracownikiem, zatem wynikające z tego aktu prawnego konsekwencje będzie można wyciągnąć jedynie wobec osoby pozostającej w stosunku pracy. Także jedynie pracownik jest obowiązany (zgodnie z art. 100 § 2 pkt. 4 kodeksu pracy) dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Zatem nie można wymagać od osoby współpracującej na podstawie umowy cywilno-prawnej spełniania tych samych powinności bez wyraźnego zaznaczenia tego w kontrakcie.
Przyjmuje się, że konkurencyjną działalnością jest aktywność przejawiana w tym samym lub takim samym zakresie przedmiotowym i skierowana do tego samego kręgu odbiorców. Zajmowanie się interesami konkurencyjnymi jest więc równoznaczne z działaniem podejmowanym w celach zarobkowych lub udziałem w przedsięwzięciach lub transakcjach handlowych, których skutki odnoszą się (lub potencjalnie mogą się odnieść), chociażby częściowo, do tego samego kręgu odbiorców.
Zakazane działania konkurencyjne sankcjonowane przez kodeks spółek handlowych odnoszą się z kolei jedynie do członków jej organów.
Oczywiście, możliwe byłoby dochodzenie naprawienia szkody wyrządzonej przez osobę współpracującą na zasadach ogólnych wynikających z kodeksu cywilnego (art. 415 kc, art. 471 kc), co wymagać będzie m.in. wykazania poniesionej szkody, jednakże polecamy w tym wypadku zawarcie stosownej umowy z wyszczególnieniem praw i obowiązków kontrahenta oraz sankcji za złamanie jej postanowień. Na tej podstawie łatwiejsze będzie nie tylko bieżące egzekwowanie obowiązków od współpracującego przedsiębiorcy, ale także późniejsze udowodnienie przed sądem łamania zakazu.
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?