Zakup ziemi rolnej a zgoda ANR

Odpowiedź prawnika: Zakup ziemi rolnej a zgoda ANR

Agencja Rynku Rolnego działa na podstawie ustawy o Agencji rynku rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych i jest osobą prawną mającą na celu nadzorowanie rynków rolnych. Są to w szczególności: rynek mięsa, wina, cukru, skrobi, oliwy, jedwabników. Agencja nie jest uprawniona do dokonywania czynności prawnych dotyczących nieruchomości rolnych będących własnością Skarbu Państwa. Gospodarowaniem takimi nieruchomościami zajmuje się Agencja Nieruchomości Rolnych. Jest ona również uprawniona do wykonywania prawa pierwokupu przysługującego jej z mocy ustawy.

Przy zakupie nieruchomości rolnej od osoby fizycznej lub prawnej innej niż Agencja prawo pierwokupu przysługuje w pierwszym rzędzie, pod pewnymi warunkami, dzierżawcy tej nieruchomości, a także Agencji (w braku dzierżawcy uprawnionego z prawa pierwokupu). Prawo pierwokupu nie przysługuje, jeżeli:

• nabywca jest osobą bliską zbywcy w rozumieniu przepisów o gospodarce nieruchomościami
• w wyniku nabycia nieruchomości rolnej następuje powiększenie gospodarstwa rodzinnego (nie więcej niż do określonej powierzchni)

Jeżeli przeniesienie własności nieruchomości rolnej ma na celu uzyskanie prawa do renty strukturalnej, prawo pierwokupu przysługuje, gdy w wyniku wykonania tego prawa powierzchnia powiększonego gospodarstwa nie będzie mniejsza niż 15 ha. Zawarcie bezwarunkowej umowy sprzedaży nieruchomości (nie poinformowanie Agencji albo dzierżawcy) skutkuje nieważnością umowy.

Notariusz przy dokonywaniu czynności notarialnych jest obowiązany czuwać nad należytym zabezpieczeniem praw i słusznych interesów stron oraz innych osób, dla których czynność ta może powodować skutki prawne (art. 80 par. 2 prawa o notariacie). Przepisy nie nakładają wprost na niego obowiązku  powiadomienia ANR lub dzierżawcy o umowie sprzedaży, choć jest to przyjęte w praktyce wykonywania czynności przez notariuszy. W każdym razie nie jest on wyłącznie uprawniony do poinformowania Agencji o dokonanej czynności. O przekazanie informacji powinny zadbać przede wszystkim strony czynności prawnej.