Zaniedbana nieruchomość gminna

Odpowiedź prawnika: Zaniedbana nieruchomość gminna

Obowiązek właściciela do utrzymania działki we właściwym stanie wynika z art. 144 kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno - gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych. Przepis ten chroni sąsiadów przed tzw. immisjami. Przepis ten może być podstawą do nakazania właścicielowi nieruchomości obciążonej służebnością (a więc gminy) wykoszenia trawy i usunięcia krzaków. W przypadku braku reakcji ze strony gminy, sąsiedzi mogą wystąpić do sądu z powództwem o zaprzestanie naruszeń, np. powołując się na fakt rozprzestrzeniania się roślin na sąsiednie ogrody.

Jednak Pan jako uprawniony z tytułu służebności drogi koniecznej jest zobowiązany do podjęcia pewnych działań. Zgodnie bowiem z art. 289 § 1 kc w braku odmiennej umowy obowiązek utrzymywania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności gruntowej obciąża właściciela nieruchomości władnącej (czyli w obecnej sytuacji Pana). Tym samym na Panu ciąży obowiązek usuwania trawy i krzewów oraz odśnieżenia pasa nieruchomości przyznanego jako droga konieczna.

Z kolei art. 5 ust. 1 pkt. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nakłada na właściciela nieruchomości obowiązek uprzątnięcia błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości (przy czym za taki chodnik uznaje się wydzieloną część drogi publicznej służącą dla ruchu pieszego położoną bezpośrednio przy granicy nieruchomości). Właściciel nieruchomości nie jest obowiązany do uprzątnięcia chodnika, na którym jest dopuszczony płatny postój lub parkowanie pojazdów samochodowych. Tym samym odśnieżanie chodnika biegnącego wzdłuż nieruchomości należącej do gminy należy do gminy. Niewykonanie obowiązku odśnieżenia chodnika może skutkować wymierzeniem kary grzywny.

Reasumując należy stwierdzić, że utrzymania pasa drogi koniecznej co do zasady należy do Pana (o ile nie ma w tym zakresie osobnego porozumienia z gminą). Nie ma Pan jednak obowiązku dbania całą nieruchomość gminy. Nie ma Pan również obowiązku odśnieżania chodnika wzdłuż nieruchomości gminnej.

Z przedstawionego stanu nie wynika czy podjął się Pan wykoszenia trawy z całej nieruchomości czy też odśnieżenia chodnika, do których zobowiązana była gmina. Jeśli już Pan poczynił w tym kierunku jakieś działania, należy rozważyć czy poprzez swoje działania nie podjął się Pan prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia. 

Osoba prowadząca cudze sprawy bez zlecenia może co do zasady domagać się zwrotu poniesionych przez siebie kosztów. Jeśli nie podjął Pan jednak żadnych działań to o braku odśnieżania chodnika proponujemy poinformować organy Policji a w kwestii usuwania traw i krzewów proponujemy złożyć powództwo o którym wspominaliśmy powyżej.