Odpowiedź prawnika: Odpowiedzialność pracownika wobec pracodawcy
Co do zasady pracownik odpowiada za szkodę wyrządzoną pracodawcy. Jednakże podstawa, na której pracodawca może oprzeć swoje roszczenie zależy od tego, czy pracownik bezprawnie pobrał określoną kwotę pieniężną, czy też nie rozliczył się z powierzonej mu przez pracodawcę kwoty pieniężnej.
Jeżeli pracownik samowolnie pobrał określoną kwotę pieniędzy, zasadniczo uznać można, iż wyrządził tym działaniem umyślną szkodę pracodawcy. Pracownik odpowiada więc na podstawie art. 122 Kodeksu pracy za szkodę wyrządzoną pracodawcy. Aby ustalić co może obejmować szkoda pracodawcy należy odwołać się do art. 361 par. 2 Kodeksu cywilnego, który pojęciem naprawienia szkody obejmuje zarówno wyrównanie straty, którą poszkodowany poniósł, jak i korzyści, które mógłby uzyskać.
Jeżeli natomiast pracownik zatrzymał kwotę pieniędzy, którą pracodawca powierzył mu celem rozliczenia, podstawę odpowiedzialności pracownika stanowił będzie art. 124 par. 1 Kodeksu pracy. Odpowiedzialność z tego tytułu omówiona została w artykule znajdującym się na stronach naszego serwisu: Odpowiedzialność pracownika za powierzone mienie oraz umowna odpowiedzialność wspólna pracowników.
Pozostaje kwestia zasadności wystąpienia przez pracodawcę z roszczeniem przeciwko pracownikowi o odszkodowanie. Jeżeli pracodawca rzeczywiście nie wypłacił pracownikowi wynagrodzenia za pracę, pozostaje w zwłoce wobec pracownika. Pracownik może więc dokonać potrącenia swojej wierzytelności z tytułu zaległego wynagrodzenia za pracę z wierzytelnością pracodawcy wobec pracownika z tytułu poniesionej szkody.
Ponadto czyn, którego dopuścił się pracownik wypełniać może znamiona przestępstwa opisanego w art. 284 par. 2 Kodeksu karnego: kto przywłaszcza sobie powierzoną mu rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Jeśli natomiast pracownik przywłaszczył kwotę pieniężną, która nie została mu powierzona przez pracodawcę celem rozliczenia, a samowolnie pobrał tę kwotę, czyn jego wypełniać może znamiona przestępstwa opisanego w art. 278 par. 1 Kodeksu karnego: kto zabiera w celu przywłaszczenia cudzą rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Niestawienie się pracownika do pracy (porzucenie pracy) może stanowić podstawę rozwiązania umowy o pracę przez pracodawcę bez wypowiedzenia jako ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych. W przypadku wypowiedzenia umowy o pracę bez wypowiedzenia, rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie stanowi samoistnej podstawy do domagania się odszkodowania. Podstawą do domagania się odszkodowania przez pracodawcę może stanowić ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych i poniesiona prze pracodawcę z tego tytułu szkoda. Domaganie się odszkodowania następowało będzie na zasadach określonych w Kodeksie pracy (art. 114 i nast. kp). Kwestia odpowiedzialności pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy została szczegółowo omówiona w artykule znajdującym się na stronach naszego serwisu: Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną pracodawcy, zasady ogólne.
Istnieje też pogląd odmienny, wedle którego porzucenie pracy przez pracownika stanowić może w pewnych okolicznościach rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika w sposób dorozumiany. Taką czynnością dorozumianą jest porzucenie pracy przez pracownika. Przyjmując więc ten pogląd za słuszny, pracownik porzucając pracę, dokonuje rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Jeżeli nie było po stronie pracownika podstaw do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, w takim przypadku pracodawcy przysługuje roszczenie o odszkodowanie z tytułu nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o prace bez wypowiedzenia (art. 61[1] kp). Kwestia ta szczegółowo została omówiona w artykule znajdującym się stronach naszego serwisu: Uprawnienia pracodawcy w razie nieuzasadnionego rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.
