Odpowiedź prawnika: Wypadek komunikacyjny przedawnienie
Zagadnienie przedawnienia regulują przepisy art. 101 i nast. kodeksu karnego. Kodeks rozróżnia przedawnienie karalności i przedawnienie wykonania kary.
Karalność przestępstwa ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęło lat:
- 30 - gdy czyn stanowi zbrodnię zabójstwa,
- 20 - gdy czyn stanowi inną zbrodnię,
- 15 - gdy czyn stanowi występek zagrożony karą pozbawienia wolności przekraczającą 5 lat,
- 10 - gdy czyn stanowi występek zagrożony karą pozbawienia wolności przekraczającą 3 lata,
- 5 - gdy chodzi o pozostałe występki.
Karalność przestępstwa ściganego z oskarżenia prywatnego ustaje z upływem roku od czasu, gdy pokrzywdzony dowiedział się o osobie sprawcy przestępstwa, nie później jednak niż z upływem 3 lat od czasu jego popełnienia. Jeżeli dokonanie przestępstwa zależy od nastąpienia określonego w ustawie skutku, bieg przedawnienia rozpoczyna się od czasu, gdy skutek nastąpił.
Jeśli w okresach przewidzianych powyżej wszczęto postępowanie przeciwko osobie (a więc np. przedstawiono sprawcy zarzuty) wówczas karalność przestępstwa określonego w pkt. 1-4 ustaje z upływem 10 lat, a w pozostałych wypadkach - z upływem 5 lat od zakończenia tego okresu.
Dysponując przedstawionymi w pytaniu danymi nie możemy stwierdzić w jakim terminie konkretnie przedawni się. Nie wiadomo jak zakwalifikowano opisany czyn. Jeśli przyjmiemy, że kierowcy postawiono zarzut popełnienia przestępstwa opisanego w art. 177 § 1 kk (przestępstwo spowodowania wypadku) to karalność tego konkretnego przestępstwa ustanie po 5 latach (jest to bowiem występek zagrożony kara do 3 lat pozbawienia wolności). W związku z faktem przyznania się do popełnienia przestępstwa, zakładamy, że sprawcy mogły zostać przedstawione zarzuty. W tej sytuacji karalność ścigania ustanie jeśli upłynie dodatkowo 5 lat (a więc 10 września 2016 r.). Przypominamy jednak, że przedstawione wyliczenie ma jedynie charakter przykładowy.
O tym co może być podstawą do wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela powinna decydować umowa ubezpieczenia. Najlepiej zwrócić się więc do konkretnego ubezpieczyciela – nie jest wykluczone, że zechce pokryć wyrządzona szkodę jeszcze przed wydaniem wyroku skazującego. Trzeba jednak pamiętać, że odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Suma gwarancyjna nie może być niższa niż równowartość w złotych:
- w przypadku szkód na osobie - 5.000.000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki są objęte ubezpieczeniem bez względu na liczbę poszkodowanych,
- w przypadku szkód w mieniu - 1.000.000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki są objęte ubezpieczeniem bez względu na liczbę poszkodowanych
- ustalana przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski obowiązującego w dniu wyrządzenia szkody. Jeśli ustalona w umowie suma gwarancyjna jest niewystarczająca na pokrycie szkód wówczas można domagać się odszkodowania uzupełniającego.
Przypominamy, że z żądaniem odszkodowawczym może Pan wystąpić zarówno w trakcie procesu karnego jak i przed sądem cywilnym. Nowela kodeksu cywilnego z dnia 16 lutego 2007 r. reguluje przedawnienie roszczeń odszkodowawczych w następujący sposób: roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia (jednakże termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę). Jeżeli jednak szkoda wynikła ze zbrodni lub występku, roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat dwudziestu od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. W razie wyrządzenia szkody na osobie, przedawnienie nie może skończyć się wcześniej niż z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia (art. 442 [1] kc).
