9.12.2004
Zespół
e-prawnik.pl
O tym, że regulacje dotyczące tzw. zwolnień grupowych miały się zmienić z dniem 1 stycznia 2004 r. jest głośno już od dość dawna, toteż wieść ta nie wywołuje w nas zaskoczenia. Jednak o tym, że kodeks pracy zostanie po raz kolejny zmieniony nikt chyba nawet nie pomyślał, tym bardziej, że zmiany te idą w zupełnie innym kierunku niż te wprowadzone przed rokiem. Tak więc ponownie ustawodawca dokonał zmian w kodeksie pracy. Bez względu na to czy stało się tak dlatego, że wciąż prawo pracy nie jest dostosowane do społecznych realiów, czy też na skutek nieosiągnięcia przez poprzednie nowelizacje pożądanego skutku, nam – pracownikom i pracodawcom – pozostaje „nauczyć się” na nowo naszych praw i obowiązków w wersji zmodyfikowanej. Jakie to zmiany?
Stanowcze zwalczanie dyskryminacji
Zasada niedyskryminowania w stosunkach pracy nie jest nowością, jednak teraz oprócz permanentnej niedopuszczalności jakichkolwiek rozróżnień, wyłączeń lub uprzywilejowań jednych pracowników w stosunku do drugich, ustawodawca wprost stanowi, iż postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów oraz statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy, naruszające zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, nie obowiązują. Do kryteriów dyskryminacyjnych (płeć, wiek, niepełnosprawność, rasa, narodowość, przekonania polityczne oraz prynależność związkowa) dodano religię, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nie określony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy. Chroniąc pracownika przed dyskryminacją ustawodawca stwierdza, że postanowienia umów o pracę i innych aktów, na podstawie których powstaje stosunek pracy, naruszające zasadę równego traktowania w zatrudnieniu są nieważne.
Znacznie rozwinięte zostały przepisy kodeksu pracy, które dotyczą równego traktowania kobiet i mężczyzn.
Czego można wymagać od osoby starającej się o zatrudnienie?
Słowem czego może od nas, kandydatów na pracowników, żądać zgodnie z literą prawa pracodawca, u którego chcemy się zatrudnić. Ustawodawca aby uniknąć szeregu niedomówień wskazuje, iż pracodawca ma prawo żądać od osoby ubiegającej się o zatrudnienie podania danych osobowych obejmujących:
- imię (imiona) i nazwisko,
- imiona rodziców,
- datę urodzenia,
- miejsce zamieszkania (adres do korespondencji),
- wykształcenie,
- przebieg dotychczasowego zatrudnienia.
Z mocy nowego przepisu art. 22 [1] pracodawca będzie mógł żądać od pracownika niezależnie od powyższych danych nawet imion i nazwisk dzieci, oczywiście pod warunkiem, że podanie takich danych jest konieczne ze względu na korzystanie przez pracownika ze szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy. Podsumowując tę zmianę, pracodawca został wyposażony w uprawnienie, na mocy którego może żądać od pracownika szeregu danych osobowych, a także ich udokumentowania.
W razie przejęcia zakładu pracy więcej informacji dla pracownika
Możliwość przejścia zakładu pracy także nie jest żadną nowością w kodeksie pracy, jednak nowością jest to, że ustawodawca, wobec wątpliwości, jakie rodziło poprzednie uregulowanie (przepis stanowił, że o przejściu zakładu pracy informuje pracowników pracodawca, nie wskazując, który – poprzedni, czy przejmujący) postanowił, że w przypadku, gdy u pracodawców nie działają zakładowe organizacje związkowe, dotychczasowy i nowy pracodawca informują na piśmie swoich pracowników o przewidywanym terminie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę. Poza tym, pracodawcy mają obowiązek zawidomić pracowników nie tylko o samym fakcie przejścia, ale także jego przyczynach, prawnych, ekonomicznych oraz socjalnych skutkach dla pracowników, a także zamierzonych działaniach dotyczących warunków zatrudnienia pracowników, w szczególności warunków pracy, płacy i przekwalifikowania. W końcu ustawodawca określił w jakim ma to nastąpić terminie - bowiem przekazanie informacji powinno nastąpić na co najmniej 30 dni przed przewidywanym terminem przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę.
I jeszcze jedno korzystne rozwiązanie dla pracownika – już nie miesiąc, ale 2miesiące od przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę, pracownik może bez wypowiedzenia, za siedmiodniowym uprzedzeniem, rozwiązać stosunek pracy, co spowoduje dla pracownika skutki, jakie przepisy prawa pracy wiążą z rozwiązaniem stosunku pracy przez pracodawcę za wypowiedzeniem.
Co z umowami na czas określony?
Temat stary jak sam kodeks pracy? A jednak znowu wprowadzono kilka modyfikacji, mimo, że stosowanie przepisu dotyczącego 3 kolejnych umów o pracę zostało zawieszone aż do momentu wejścia Polski do Unii Europejskiej.
Potrzebujesz porady prawnej?
Zmiany w prawie farmaceutycznym w 2014 roku
Farmaceuta tylko z identyfikatorem Naczelna Rada Aptekarska zdecydowała, że od 1 stycznia 2014 r. każdy aptekarz zobowiązany będzie do noszenia w miejscu pracy identyfikatora, potwierdzającego fakt uzyskania przez niego tytułu magistra farmacji. Obecnie zdarza się, że sprzedażą leków (...)
Zatrudnianie cudzoziemców w 2018 r.
Podstawowe zasady zatrudniania cudzoziemców (oprócz obywateli państw UE, EOG i Szwajcarii) od 1 stycznia 2018 r. dla pracodawców Co się zmieniło? Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi: zatrudnianie cudzoziemców, zezwolenie na pracę, praca sezonowa, (...)
Zmiany w Kodeksie pracy po wejściu do UE
1 maja 2004 r. Rzeczpospolita Polska przystąpiła do Unii Europejskiej. Ta data jest istotna z punktu widzenia prawa pracy, ponieważ została ustanowiona cezurą czasową i od tego momentu weszło w życie szereg przepisów. W niniejszej poradzie przedstawione zostaną przepisy Kodeksu pracy, (...)
Świadczenie przedemerytalne - co się zmienia z dniem 1 sierpnia 2004 r.?
Świadczenia przedemerytalne to chyba ostatnio najmodniejszy i zarazem najbardziej interesujący wszystkich temat. Interesujący szczególnie dla osób po pięćdziesiątce. Zagadnienia związane ze świadczeniami przedemerytalnymi mogą być rozważane po spełnieniu wstępneg świadczenie przedemerytalne, (...)
Jak skorzystać z nowej ulgi sportowej?
Co się zmieniło w ustawach o podatkach dochodowych? Nowa ustawa o sporcie kwalifikowanym weszła w życie w zasadzie 1 września 2005 r. Przewiduje ona jednak także zmiany w ustawach o podatkach dochodowych, które zaczęły obowiązywać od początku 2006 roku. W związku z tym, od 1 stycznia (...)
Obowiązek udzielenia pracownikowi dodatkowego dnia wolnego od pracy za święto, które przypada np. w niedzielę nie wynikał bezpośrednio z żadnego przepisu prawa pracy, do czasu nowelizacji kodeksu pracy, która obowiązuje od 1 stycznia 2004 r. Problem ten był poruszany na tyle często, (...)
Kiedy musisz powołać komisję bhp i prowadzić konsultacje w zakresie bhp?
Komisję bezpieczeństwa i higieny pracy ma obowiązek powołać pracodawca zatrudniający więcej niż 250 pracowników. Jest to organ doradczy i opiniodawczy pracodawcy. Natomiast zgodnie ze stanem prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2004 r. w sprawach związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy, (...)
Zatrudnianie cudzoziemców po zmianach
Zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców Od 1 stycznia 2018 r. wchodzą w życie nowe przepisy dotyczące dostępu cudzoziemców z państw spoza UE/EOG do polskiego rynku pracy. Zmiany dotyczą głównie pracy krótkoterminowej i sezonowej. Ustawa ma na zatrudnianie cudzoziemców, (...)
Kontrola przestrzegania prawa pracy
Do nadzoru i kontroli przestrzegania przepisów prawa pracy upoważnione są: Państwowa Inspekcja Pracy, społeczna inspekcja pracy, a także Państwowa Inspekcja Sanitarna (w zakresie przepisów higieny pracy i warunków środowiska pracy). Spory z zakresu prawa pracy rozstrzygają (...)
W prawie pracy wymiar czasu pracy i jego rozkład nie są uregulowane w sposób jednolity. Podstawową normą czasu pracy, którą przewiduje Kodeks pracy, jest czas nie przekraczający 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym (...)
Kontrola przestrzegania prawa pracy
Do nadzoru i kontroli przestrzegania przepisów prawa pracy upoważnione są: Państwowa Inspekcja Pracy, społeczna inspekcja pracy, a także Państwowa Inspekcja Sanitarna (w zakresie przepisów higieny pracy i warunków środowiska pracy). Spory z zakresu prawa pracy rozstrzygają (...)
W prawie pracy wymiar czasu pracy i jego rozkład nie są uregulowane w sposób jednolity. Podstawową normą czasu pracy, którą przewiduje Kodeks pracy, jest czas nie przekraczający 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym (...)
Porzucenie pracy - Jakie są konsekwencje porzucenia pracy?
Czy porzucenie pracy automatycznie rozwiązuje umowę o pracę? Obecnie porzucenie pracy nie jest w sposób szczególny uregulowane w polskim systemie prawnym. Inaczej było do dnia 1 czerwca 1996 r., kiedy to porzucenie pracy stanowiło jeden ze sposobów rozwiązania umowy o pracę, (...)
3 maja i 1 listopada - dodatkowe dni wolne?
Kodeks pracy nakazuje, aby tydzień pracy miał w tzw. okresie rozliczeniowym (podstawowy to 4 miesiące) przeciętnie 40 godzin. Zasadą jest też, że tydzień pracy składa się z 5 dni i 8 godzinnego dnia pracy. Prawo mówi o 5-dniowym tygodniu pracy, ale czas pracy, dni wolne
Problematyka dyżuru pracowniczego
Pełnienie dyżuru, czyli pozostawanie, poza normalnym czasem pracy, w gotowości do wykonywania pracy Zgodnie z art. 1515 § 1 Kodeksu pracy (zwany dalej w skrócie ,,K.p.”) dyżur rozumiany jest, jako okres pozostawania pracownika w gotowości do świadczenia pracy poza normalnymi godzina (...)
Jak rozstrzygnąć spory pracownicze?
Spory z zakresu prawa pracy rozstrzygają sądy pracy. Kodeks pracy stanowi jednak, że pracodawca i pracownik powinni dążyć do polubownego załatwienia sporu. Komisja poj spór pracowniczy, spory z zakresu prawa pracy, sąd pracy, pracodawca, pracownik, polubowne załatwienie sporu, komisja (...)
Zakaz zastępowania umowy o pracę umową cywilnoprawną
Jak kodeks pracy charakteryzuje stosunek pracy? W art. 22 Kodeksu pracy w § 1 stwierdzono, że przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, (...)
Najbliższe zmiany w prawie pracy
Wyłączenie dodatku stażowego z minimalnego wynagrodzenia oraz podwyżki dla młodocianych pracowników uczących się zawodu – to najważniejsze, ale niejedyne zmiany w prawie pracy czekające nas w najbliższej przyszłości. Wieloletni pracownicy w końcu będą docenieni prawo pracy, (...)
Zasady stosowania monitoringu wizyjnego w miejscu pracy
Montujesz kamery w miejscu pracy. Sprawdź, o czym należy pamiętać Zasady stosowania monitoringu wizyjnego w miejscu pracy reguluje Kodeks pracy. Jednak pamiętajmy, że w momencie nagrywania obrazu przez kamery, obejmującego wizerunek pracowników, dochodzi do przetwar (...)
Co nowego tarcza 4.0. przyniosła pracodawcom i pracownikom?
W okresie epidemii wprowadzono tymczasowe rozwiązania dotyczące organizacji pracy i relacji pracodawca – pracownik. Sprawdź, co Tarcza 4.0 może zmienić w twojej firmie. Tarcza 4.0, czyli ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych (...)
