6.11.2007
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
W zasadzie należy powiedzieć, że pracodawca ma mniej uprawnień niż pracownik. Pracownik może zarówno kwestionować zasadność rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, jak również zasadność wypowiedzenia umowy o pracę. W razie wypowiedzenia bądź rozwiązania umowy o pracę przez pracodawcę, pracownik może kwestionować również niezgodność z prawem wypowiedzenia bądź rozwiązania umowy o pracę pracownikowi przez pracodawcę, z powodu naruszenia warunków formalnych. Więcej o uzasadnionych przyczynach rozwiązania umowy przez pracodawcę bez wypowiedzenia przeczytasz w artykule: Z jakich przyczyn pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika?
Jakie uprawnienia ma do wyboru pracownik?
Pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o:
- przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach
- albo o odszkodowanie.
O przywróceniu do pracy lub odszkodowaniu orzeka sąd pracy.
Kiedy sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika przywrócenia do pracy?
Sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe. Za niecelowe lub niemożliwe należy uznać przywrócenie w następujących sytuacjach rozstrzygniętych w orzecznictwie:
-
poważny konflikt między pracownikiem a jego przełożonym;
-
jeżeli zachowanie się pracownika było naganne w takim stopniu, że jego powrót do pracy mógłby wywołać zgorszenie innych zatrudnionych, a naruszenie przez pracodawcę przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę bez wypowiedzenia nie było poważne;
-
ukaranie pracownika zajmującego stanowisko kierownicze za przestępstwo wywołujące szkodę w mieniu pracodawcy, gdyż takie działanie wyklucza orzeczenie przywrócenia do pracy, bez względu na wady niezwłocznego rozwiązania umowy o pracę;
-
naruszenie miesięcznego terminu do złożenia oświadczenia woli przez pracodawcę;
-
wielokrotne nieusprawiedliwione nieobecności pracownika oraz używanie alkoholu w pracy mogą, w razie niewłaściwego podania przez pracodawcę przyczyny rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, uzasadniać zasądzenie na rzecz pracownika odszkodowania zamiast dochodzonego przywrócenia do pracy;
-
nie udzielenie przez pracownika korzystającego ze zwolnienia lekarskiego pomocy pracodawcy w zakresie dostępu do plików zakodowanych w komputerze;
-
nie jest celowe przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach pracownika, z którym z powodu samowolnej odmowy wykonywania pracy rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z jego winy z naruszeniem przepisów
- w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 22 kwietnia 1998 r., sygn. akt I PKN 55/98 odszkodowanie, o którym mowa w art. 56 K.p., ustala się według wynagrodzenia brutto.
Ograniczenia o niecelowości lub niemożliwości przywrócenia do pracy nie stosuje się do pracowników, o których mowa w art. 39 (tj. do pracowników, którym brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia im uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku) i 177 (tj. do pracownic w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego) oraz w przepisach szczególnych dotyczących ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę, chyba że uwzględnienie żądania pracownika przywrócenia do pracy jest niemożliwe z przyczyn określonych w art. 41 K.p. (likwidacja lub upadłość pracodawcy) - w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu.
Na jakich warunkach pracownik powinien być przywrócony do pracy?
Pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia (zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 2 grudnia 1992 r., sygn. akt I PRN 55/92 pracownik przywrócony do pracy na poprzednich warunkach ma prawo domagać się zatrudnienia na tym samym stanowisku pracy, jakie zajmował uprzednio, nie wystarcza zaś zapewnienie mu pracy na stanowisku równorzędnym – przywrócenie na inne stanowisko jest sprzeczne z prawem) do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 3 miesiące i nie mniej niż za 1 miesiąc. Wynagrodzenie za cały czas pozostawania bez pracy należy obliczać według wynagrodzenia za pracę, jakie otrzymywałby pracownik, gdyby w tym czasie pracował. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 25 stycznia 1983 r. (sygn. akt I PRN 139/82), w sytuacji, gdy w okresie pozostawania bez pracy pracownik był czasowo niezdolny do pracy i nabył uprawnienie do zasiłku chorobowego, okres pobierania tego zasiłku należy odliczyć od okresu, za który pracownikowi ma być przyznane wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy. Jeżeli jednak umowę o pracę rozwiązano z pracownikiem, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku, albo z pracownicą w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, wynagrodzenie przysługuje za cały czas pozostawania bez pracy; dotyczy to także przypadku, gdy rozwiązano umowę o pracę z pracownikiem-ojcem wychowującym dziecko w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego albo gdy rozwiązanie umowy o pracę podlega ograniczeniu z mocy przepisu szczególnego, np. osoby podlegające ochronie zgodnie z ustawą o związkach zawodowych.
Potrzebujesz porady prawnej?
Szczególne przypadki naruszenia uprawnień pracowniczych przy rozwiązaniu umowy o pracę
Uprawniwenia, jakie przysługują pracownikom w razie niezgodnego z prawem pracy rozwiązania umowy o pracę zostały omówione w artykułach: Czego może się domagać pracownik w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowied wypowiedzenie umowy o pracę, termin wypowiedzenia, (...)
Uprawnienia pracodawcy przy nieuzasadnionym rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia
W zasadzie należy powiedzieć, że pracodawca ma mniej uprawnień niż pracownik. Pracodawca może kwestionować tylko i wyłącznie zasadność rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, jeśli zostało dokonane przez pracownika z powodu zarzuconego pracodawcy ciężkiego naruszenia podstawowych (...)
Czego może się domagać pracownik? Zasadą jest, że pracownika do zwolnienia wybiera pracodawca. Jednak dokonany wybór nie może być sprzeczny z zasadami współżycia społecznego. Istotne jest tylko, aby pracodawca podał rzeczywistą, uzasadnioną przyczynę i dokonał wypowiedzenia (...)
Uprawnienia pracownika w razie nieuzasadnionego rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia
Rozwiązanie stosunku pracy Zgodnie z ogólnymi zasadami stosunek pracy może zostać rozwiązany: na mocy porozumienia stron; za wypowiedzeniem przez oświadczenie jednej ze stron stosunku pracy; bez wypowiedzenia przez oświadczenie jednej ze stron stosunku pracy; rozwiązanie umowy (...)
Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim.
Pracodawca powinien zapewnić pracownicy wracającej po urlopie macierzyńskim możliwość powrotu na dotychczasowe miejsce pracy na dotychczasowych warunkach zatrudnienia co do miejsce oraz wynagrodzenia. Prawo gwarantuje powrót do pracy na dotychczasowe stanowisko, zgodnie z art.183(2) (...)
Zasiłek chorobowy na preferencyjnych zasadach dla niektórych ubezpieczonych
Zasiłek chorobowy na preferencyjnych zasadach dla niektórych ubezpieczonych, których niezdolność do pracy, kwarantanna, izolacja lub izolacja w warunkach domowych jest związana z wykonywaniem obowiązków służbowych. ##baner## zasiłek chorobowy, preferencyjne, ubezpieczony, (...)
Uprawnienia pracownika w razie nieuzasadnionego rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia
Rozwiązanie stosunku pracy Zgodnie z ogólnymi zasadami stosunek pracy może zostać rozwiązany: na mocy porozumienia stron; za wypowiedzeniem przez oświadczenie jednej ze stron stosunku pracy; bez wypowiedzenia przez oświadczenie jednej ze stron stosunku pracy; rozwiązanie umowy (...)
Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim.
Pracodawca powinien zapewnić pracownicy wracającej po urlopie macierzyńskim możliwość powrotu na dotychczasowe miejsce pracy na dotychczasowych warunkach zatrudnienia co do miejsce oraz wynagrodzenia. Prawo gwarantuje powrót do pracy na dotychczasowe stanowisko, zgodnie z art.183(2) (...)
Zasiłek chorobowy na preferencyjnych zasadach dla niektórych ubezpieczonych
Zasiłek chorobowy na preferencyjnych zasadach dla niektórych ubezpieczonych, których niezdolność do pracy, kwarantanna, izolacja lub izolacja w warunkach domowych jest związana z wykonywaniem obowiązków służbowych. ##baner## zasiłek chorobowy, preferencyjne, ubezpieczony, (...)
Odszkodowanie za niesłuszne skazanie, tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie
Komu przysługuje odszkodowanie? Odszkodowanie za poniesioną szkodę oraz zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, wynikłe z wykonania względem niego w całości lub w części kary, której nie powinien był ponieść, przysługuje oskarżonemu, który w wyniku wznowienia pos postępowanie (...)
Odszkodowanie za niesłuszne skazanie, tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie
Komu przysługuje odszkodowanie? Odszkodowanie za poniesioną szkodę oraz zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, wynikłe z wykonania względem niego w całości lub w części kary, której nie powinien był ponieść, przysługuje oskarżonemu, który w wyniku wznowienia pos postępowanie (...)
Kiedy przysługuje jednorazowe odszkodowanie? Ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego bądź długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie z ZUS. ##baner## Może w ZUS, jednorazowe odszkodowanie, uszczerbek na zdrowiu, (...)
Odpowiedzialność odszkodowawcza organów podatkowych - stan prawny do 1.1.2007
W każdym państwie prawa, w tym również w Polsce, organy publiczne są odpowiedzialne za wydawane przez siebie decyzje. Jeżeli strona poniesie szkodę związaną z wadliwością decyzji, należy się jej od państwa odszkodowanie. Odpowiedzialność odszkodowawcza jest nierozerwalnie związana (...)
Jak uzyskać odszkodowanie - zasady ogólne
Sąsiad zalał twoje mieszkanie? Złodziej ukradł Twój komputer? Odniosłeś rany w wypadku na drodze? W takich sytuacjach można zażądać od sprawcy odszkodowania w drodze powództwa cywilnego. Zgodnie bowiem z art. 415 ko odszkodowanie, szkoda, sprawca, poszkodowany, wina, związek (...)
Czy dostanę odszkodowanie za wywłaszczenie?
Wywłaszczenie nieruchomości, czyli pozbawienie dotychczasowego właściciela jego prawa st wywłaszczenie, nieruchomość, gospodarka nieruchomościami, odszkodowanie za wywłaszczenie
Zasada odpowiedzialności urzędników za naruszenie prawa
Na czym polega zasada odpowiedzialności urzędników za naruszenie prawa? Dzięki zasadom ogólnym w Prawie przedsiębiorców wyrażone zostały wartości, naktórych muszą się opierać relacje między biznesem i administracją. Są one dla prawagospodarczego spoiwem, które (...)
Odszkodowania po powodziach i podtopieniach
Rzecznik Finansowy przygotował publikację dotyczącą kwestii odszkodowań po powodziach i podtopieniach. Poniżej wskazujemy, co radzi odnośnie kwestii, na jakie osoby poszkodowane powinny zwrócić uwagę w takich sytuacjach. W wyniku coraz częściej występujących ekstremalnych (...)
Odszkodowanie za szkody związane z naruszeniem konkurencji
Co reguluje ustawa o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji? Ustawa z dnia 21 kwietnia 2017 r. o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji wprowadza od 27 czerwca sze Odszkodowanie za szkody związane z naruszenie (...)
Odszkodowanie za wypadek z udziałem dzikich zwierząt
Na drogach zdarzają się wypadki z udziałem dzikich zwierząt. Szkody, jakie mogą z tego wyniknąć, są niekiedy bardzo poważne. Kodeks cywilny przewiduje odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez zwierzęta. Czy te przepisy mają w takich sytuacjach zastosowanie? wypadek, dzikie zwierzęta, (...)
Co to jest kara umowna i kiedy można ją stosować?
Zawarcie umowy niesie za sobą ryzyko wystąpienia okoliczności powodujących niebezpieczeństwo jej niewykonania. Dotyczy to zwłaszcza umów długoterminowych. Okoliczności te oczywiście mogą być zarówno zawinionymi ze strony jednej ze stron, obu razem, jak również może i (...)
Środki zaskarżenia w razie naruszenia prawa ochrony danych
Co należy zrobić, gdy podejrzewamy, że nasze prawa do ochrony danych osobowych nie są przestrzegane? Jeżeli uważamy, że nasze prawa dotyczące ochrony danych zostały naruszone, mamy 3 możliwości: środki zaskarżenia, RODO, dane osobowe, ochrona danych, przetwarzanie danych, NGO, odszkodowanie, (...)
