21.1.2005
Zespół
e-prawnik.pl
Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych przewiduje odpowiedzialność karną płatnika składek za nieprzestrzeganie jej przepisów.
Kto jest płatnikiem składek?
Płatnik składek to według ustawy:
- pracodawca - pracodawca - w stosunku do pracowników i poborowych odbywających służbę zastępczą oraz jednostka organizacyjna lub osoba fizyczna pozostająca z inną osobą fizyczną w stosunku prawnym uzasadniającym objęcie tej osoby ubezpieczeniami społecznymi, w tym z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym albo pobierania zasiłku macierzyńskiego, z wyłączeniem osób, którym zasiłek macierzyński wypłaca Zakład,
- jednostka wypłacająca świadczenia socjalne i zasiłki socjalne - w stosunku do osób pobierających świadczenia socjalne wypłacane w okresie urlopu oraz osób pobierających zasiłek socjalny wypłacany na czas przekwalifikowania zawodowego i poszukiwania nowego zatrudnienia,
- podmiot, na którego rzecz wykonywana jest odpłatnie praca w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania - w stosunku do osób, które ją wykonują, na podstawie skierowania do pracy, lub podlegają ubezpieczeniom społecznym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego, jeżeli zasiłek wypłaca ten podmiot,
- ubezpieczony zobowiązany do opłacenia składek na własne ubezpieczenia społeczne,
- Kancelaria Sejmu i Kancelaria Senatu - w stosunku do posłów i posłów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w stosunku do senatorów,
- duchowny nie będący członkiem zakonu albo przełożony domu zakonnego lub klasztoru w stosunku do członków swych zakonów lub, za zgodą Zakładu, inna zwierzchnia instytucja diecezjalna lub zakonna w stosunku do duchownych objętych tą zgodą,
- jednostka organizacyjna podległa Ministrowi Obrony Narodowej - w stosunku do żołnierzy niezawodowych pełniących służbę czynną, z wyłączeniem żołnierzy pełniących służbę wojskową w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego oraz żołnierzy służby okresowej,
- ośrodek pomocy społecznej - w stosunku do osób rezygnujących z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad długotrwale lub ciężko chorym członkiem rodziny oraz wspólnie niezamieszkującymi matką, ojcem lub rodzeństwem, ośrodek pomocy społecznej - w stosunku do osób rezygnujących z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad długotrwale lub ciężko chorym członkiem rodziny oraz wspólnie niezamieszkującymi matką, ojcem lub rodzeństwem,
- powiatowy urząd pracy - w stosunku do osób pobierających zasiłek dla bezrobotnych lub stypendium,
- Zakład - w stosunku do osób podlegających ubezpieczeniom społecznym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego albo zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego, jeżeli zasiłki te wypłaca Zakład,
- podmiot wypłacający stypendium sportowe - w stosunku do osób pobierających te stypendia,
- minister właściwy do spraw finansów publicznych oraz dyrektor izby celnej - w stosunku do funkcjonariuszy celnych,
- Krajowa Szkoła Administracji Publicznej - w stosunku do słuchaczy pobierających stypendium,
- osoba prowadząca pozarolniczą działalność - w stosunku do osób współpracujących przy prowadzeniu tej działalności,
- Biuro Terenowe Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych - w stosunku do osób, których świadczenia pracownicze finansowane są ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, jeżeli świadczenia te wypłacane są przez to Biuro,
- jednostka obsługi ekonomiczno-administracyjnej utworzona przez jednostkę samorządu terytorialnego - jeżeli rozlicza i opłaca składki za ubezpieczonych wykonujących pracę w podlegających jej szkołach, przedszkolach i innych jednostkach organizacyjnych systemu oświaty,
- podmiot, w którym jest pełniona służba - w odniesieniu do żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy oddelegowanych do pełnienia w nim służby, jeżeli podmiot ten wypłaca im uposażenie,
- wójt, burmistrz lub prezydent miasta - w stosunku do osób otrzymujących świadczenie pielęgnacyjne, na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych,
- podmiot, który wypłaca świadczenie szkoleniowe po ustaniu zatrudnienia - w stosunku do osób, którym wypłaca to świadczenie.
Za jakie wykroczenia odpowiada płatnik lub osoba z obowiązana do działania w imieniu płatnika?
Karze będzie podlegał płatnik składek albo osoba obowiązana do działania w imieniu płatnika, który(a):
- nie dopełnia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w przewidzianym przepisami terminie,
- nie zgłasza wymaganych ustawą danych lub zgłasza nieprawdziwe dane albo udziela w tych sprawach nieprawdziwych wyjaśnień lub odmawia ich udzielenia,
- udaremnia lub utrudnia przeprowadzenie kontroli przez inspektora ZUS,
- nie dopełnia obowiązku wypłacania świadczeń z ubezpieczeń społecznych i zasiłków finansowanych z budżetu państwa albo wypłaca je nienależnie,
- nie prowadzi dokumentacji związanej z obliczaniem składek oraz z wypłatą świadczeń z ubezpieczeń społecznych,
- nie dopełnia obowiązku przesyłania deklaracji rozliczeniowych oraz imiennych raportów miesięcznych w przewidzianym terminie,
- nie stwierdza nieprawidłowości w imiennym raporcie miesięcznym dotyczącym danego roku kalendarzowego nie później niż do dnia 30 kwietnia następnego roku kalendarzowego,
- nie dopełnia obowiązku przekazywania dokumentów związanych z ubezpieczeniami społecznymi i ubezpieczeniem zdrowotnym.
Jaka kara przewidziana jest dla osoby, która popełnia wymienione wykroczenia?
Płatnik składek albo osoba obowiązana do działania w imieniu płatnika, która dopuszcza się wymienionych wyżej wykroczeń podlega karze grzywny do 5.000 złotych.
Pamiętaj, że:
- Karze grzywny do 5.000 złotych podlega również ten, kto dopuszcza się określonych czynów niedozwolonych przy opłacaniu składek lub dokonywaniu wpłat z innych tytułów, do których poboru obowiązany jest Zakład.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 1998 r., Nr 137, poz. 887 ze zmianami).

Potrzebujesz porady prawnej?
Jak zaokrągla się podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za niepełny miesiąc?
Kiedy możesz pomniejszyć najniższą podstawę wymiaru składek? Gdy w trakcie miesiąca rozpoczniesz bądź zakończysz wykonywanie działalności, czyli będziesz objęty ubezpieczeniami społecznymi przez część miesiąca. Gdy w trakcie miesiąca chorowałe ZUS, składki, ubezpieczenia społeczne, (...)
Jak odliczyć składki na ubezpieczenia społeczne w zeznaniu PIT za 2020 r.?
Podatnik, który w trakcie roku podatkowego 2020 opłacał składki na własne ubezpieczenie społeczne oraz na ubezpieczenie społeczne osób z nim współpracujących, ma prawo odliczyć te składki od podstawy opodatkowania (dochodu/przychodu). Prawo do odliczenia (...)
Ważne zmiany w przedawnieniu należności z tytułu składek wobec ZUS
Zagadnienie długości okresu przedawnienia należności z tytułu składek względem ZUS (składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe oraz zdrowotne, do których stosuje się te same zasady co w przypadku składek na ubezpieczenie społeczne), było zawsze przedmiotem (...)
Zasady finansowania składki na ubezpieczenie wypadkowe
Niniejsza porada przedstawia zasady finansowania składek na ubezpieczenie wypadkowe, określa zasady ustalania podstawy wymiaru składki a także przedstawia zasady jej uiszczania. Ubezpieczenie wypadkowe Ubezpieczenie wypadko ubezpieczenie społeczne, wypadkowe, składki, finansowanie, zasady
Ubezpieczenie społeczne pracowników - podstawa wymiaru składki
Wszyscy pracownicy (z wyjątkiem prokuratorów) zatrudnieni na terenie Rzeczpospolitej Polskiej podlegają obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, do którego zaliczamy ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe. Obowiązek zgłoszenia pracowników do tych ubezpieczeń (...)
Obowiązek ubezpieczenia społecznego pracowników
Wszyscy pracownicy zatrudnieni na terenie Rzeczpospolitej Polskiej podlegają obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, do którego zaliczamy ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe. Z obowiązku tego wyłączeni są prokuratorzy - od ich wynagrodzenia nie odprowadza się zatem (...)
Wysokość składek na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorców w 2023 r.
Nowe wysokości składek na ubezpieczenia społeczne w 2023 r. Od nowego roku wyższa będzie kwota minimalnego wynagrodzenia i prognozowanego przeciętnego wynagrodzeni składka, ubezpieczenie społeczne, 2023 rok, ZUS, przedsiębiorca, działalność gospodarcza
Ubezpieczenie społeczne rolników na nowych zasadach
Jak podał resort rolnictwa, ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników, której przepisy weszły w życie 15 czerwca br., wnosi wiele korzystnych dla rolników zmian. Pracujący rolnik-emeryt z prawem do pełnej emerytury ubezpieczenie społeczne rolników, KRUS, rolnik, emerytura
Okresy podlegania ubezpieczeniom dobrowolnym
Zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych, niektóre osoby fizyczne mogą na swój wniosek zostać objęte dobrowonym ubezpieczeniem emerytalnym, rentowym i chorobowym. Nie jest natomiast możliwe dobrowolne ubezpieczenie wypadkowe. W jakich okresach osoby ubezpieczone dobrowolnie (...)
Podleganie ubezpieczeniu wypadkowemu
W przypadku ubezpieczenia wypadkowego, ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych określa jedynie podmity, które podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu wypadkowemu. Ustawa nie przewiduje dodatkowo dobrowolnego ubezpieczenia wypadkowego. Kto podlega ubezpieczeniu wypadkowemu? Ubezpieczenie wypadkowe (...)
Jak odliczyć składki na ubezpieczenia społeczne w zeznaniu PIT za 2020 r.?
Podatnik, który w trakcie roku podatkowego 2020 opłacał składki na własne ubezpieczenie społeczne oraz na ubezpieczenie społeczne osób z nim współpracujących, ma prawo odliczyć te składki od podstawy opodatkowania (dochodu/przychodu). Prawo do odliczenia (...)
Ważne zmiany w przedawnieniu należności z tytułu składek wobec ZUS
Zagadnienie długości okresu przedawnienia należności z tytułu składek względem ZUS (składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe oraz zdrowotne, do których stosuje się te same zasady co w przypadku składek na ubezpieczenie społeczne), było zawsze przedmiotem (...)
Zasady finansowania składki na ubezpieczenie wypadkowe
Niniejsza porada przedstawia zasady finansowania składek na ubezpieczenie wypadkowe, określa zasady ustalania podstawy wymiaru składki a także przedstawia zasady jej uiszczania. Ubezpieczenie wypadkowe Ubezpieczenie wypadko ubezpieczenie społeczne, wypadkowe, składki, finansowanie, zasady
Ubezpieczenie społeczne pracowników - podstawa wymiaru składki
Wszyscy pracownicy (z wyjątkiem prokuratorów) zatrudnieni na terenie Rzeczpospolitej Polskiej podlegają obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, do którego zaliczamy ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe. Obowiązek zgłoszenia pracowników do tych ubezpieczeń (...)
Obowiązek ubezpieczenia społecznego pracowników
Wszyscy pracownicy zatrudnieni na terenie Rzeczpospolitej Polskiej podlegają obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, do którego zaliczamy ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe. Z obowiązku tego wyłączeni są prokuratorzy - od ich wynagrodzenia nie odprowadza się zatem (...)
Wysokość składek na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorców w 2023 r.
Nowe wysokości składek na ubezpieczenia społeczne w 2023 r. Od nowego roku wyższa będzie kwota minimalnego wynagrodzenia i prognozowanego przeciętnego wynagrodzeni składka, ubezpieczenie społeczne, 2023 rok, ZUS, przedsiębiorca, działalność gospodarcza
Ubezpieczenie społeczne rolników na nowych zasadach
Jak podał resort rolnictwa, ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników, której przepisy weszły w życie 15 czerwca br., wnosi wiele korzystnych dla rolników zmian. Pracujący rolnik-emeryt z prawem do pełnej emerytury ubezpieczenie społeczne rolników, KRUS, rolnik, emerytura
Okresy podlegania ubezpieczeniom dobrowolnym
Zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych, niektóre osoby fizyczne mogą na swój wniosek zostać objęte dobrowonym ubezpieczeniem emerytalnym, rentowym i chorobowym. Nie jest natomiast możliwe dobrowolne ubezpieczenie wypadkowe. W jakich okresach osoby ubezpieczone dobrowolnie (...)
Podleganie ubezpieczeniu wypadkowemu
W przypadku ubezpieczenia wypadkowego, ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych określa jedynie podmity, które podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu wypadkowemu. Ustawa nie przewiduje dodatkowo dobrowolnego ubezpieczenia wypadkowego. Kto podlega ubezpieczeniu wypadkowemu? Ubezpieczenie wypadkowe (...)
Składki na ZUS w przypadku zleceniobiorców, menedżerów i wykonujących dzieło
W Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych opłaca się 4 rodzaje składek na ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) oraz składkę zdrowotną, na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. W przypadku pracowników, których stosunki pracy (...)
Ubezpieczenie społeczne osób współpracujących przy prowadzeniu działalności gospodarczej
Za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie (...)