W odróżnieniu od cywilistycznej instytucji przedawnienia, gdzie upływ terminu przedawnienia zobowiązania wiąże się jedynie z odpowiednim zarzutem, w systemie prawa podatkowego skutkiem przedawnienia jest w ogóle brak możliwości dochodzenia zobowiązania - zobowiązanie wygasa lub organ traci prawo do wydania decyzji określającej zobowiązanie.
Analizowane zagadnienie obejmuje zatem dwie różne instytucje:
- Przedawnienie prawa organu podatkowego do ustalenia zobowiązania podatkowego.
- Przedawnienie zobowiązania podatkowego.
Przedawnienie prawa do ustalenia zobowiązania podatkowego.
Jeżeli zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania, a decyzja taka zostanie doręczona po upływie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy, zobowiązanie podatkowe w ogóle nie powstanie. Warto zauważyć, że termin przedawnienia upływa zawsze w ostatnim dniu roku kalendarzowego i jest to ogólna zasada przy przedawnieniach na gruncie prawa podatkowego, a wyjątkiem jest omówione poniżej zawieszenie biegu terminu przedawnienia.
Jeżeli podatnik nie złożył deklaracji w stosownym terminie albo nie ujawnił w deklaracji wszystkich danych koniecznych do ustalenia wysokości zobowiązania - termin ten wynosi 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Dodatkowo zobowiązanie podatkowe z tytułu opodatkowania przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy w tym zakresie.
Po upływie tych terminów organ podatkowy traci prawo do ustalenia zobowiązania podatkowego, czyli nie może już w danej sprawie nałożyć na podatnika obowiązku zapłaty podatku.
Szczególny tryb przedawnienia prawa do ustalenia zobowiązania podatkowego pojawia się w przypadku utraty przez podatnika prawa do skorzystania z ulgi, w związku z niedopełnieniem przez niego warunków uprawniających do ulgi. Organ podatkowy nabywa prawo do wydania decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego w dniu utraty przez podatnika prawa do ulgi. Termin na wydanie takiej decyzji wynosi 3 lata, licząc od końca roku, w którym podatnik utracił prawo do ulgi, a jeżeli nie zawiadomił o utracie prawa do ulgi organu podatkowego na co najmniej 2 miesiące przed upływem trzyletniego terminu przedawnienia, termin wydania decyzji wynosi 5 lat.

Przedawnienie zobowiązania podatkowego.
W odróżnieniu od przedawnienia prawa do ustalenia zobowiązania, w tym przypadku mamy do czynienia z jednym ze sposobów wygaśnięcia zobowiązania podatkowego. W poprzednio omówionym przypadku zobowiązanie bowiem nie tyle wygasa, ile w ogóle nie powstaje. Ten rodzaj przedawnienia nie jest już w żaden sposób uzależniony od sposobu powstawania zobowiązania i dotyczy także zobowiązań powstałych z mocy prawa. Nie jest też bezpośrednio istotny termin powstania obowiązku, zasadnicze znaczenie dla tego przedawnienia ma bowiem termin upływu płatności.
Zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Tutaj również termin będzie upływał w ostatnim dniu roku kalendarzowego, a może być inny w tylko przypadku zawieszenia biegu terminu przedawnienia.
Termin przedawnienia może ulec przesunięciu w czasie jeżeli zaistnieją okoliczności powodujące zawieszenie biegu terminu przedawnienia lub zacząć biec zupełnie od nowa w przypadku przerwania. Po zaistnieniu przesłanki powodującej przerwanie biegu terminu, zobowiązanie podatkowe ulegnie przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym bieg terminu przedawnienia został przerwany.
Jakie okoliczności powodują zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego i na jak długo wstrzymują bieg terminu przedawnienia?
- Wydanie decyzji o odroczeniu terminu płatności podatku albo zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, lub rozłożenia podatku albo zaległości podatkowej odsetkami na raty. Zawieszenie biegu następuje od dnia wydania decyzji do dnia odroczonego terminu płatności podatku albo zaległości lub terminu płatności ostatniej raty podatku albo zaległości. Czyli przedawnienie opóźni się w tym przypadku o okres na jaki podatnik uzyskał ulgę w realizacji swych zobowiązań podatkowych.
- Wydanie przez Ministra Finansów rozporządzenia w sprawie przedłużenia terminu płatności podatku. Bieg jest zawieszony od dnia wejścia w życie rozporządzenia do dnia upływu przedłużonego terminu.
- Wszczęcie postępowania karnego lub postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe. Bieg przedawnienia zostaje zawieszony od dnia wszczęcia postępowania do dnia jego prawomocnego zakończenia. Postępowanie musi oczywiście dotyczyć zobowiązania podatkowego, którego bieg terminu przedawnienia ulega zawieszeniu.
- Wniesienie skargi do NSA. Bieg terminu przedawnienia ulega zawieszeniu z dniem wniesienia skargi do dnia doręczenia organowi podatkowemu orzeczenia NSA wraz z uzasadnieniem. Podobnie jak w poprzednim przypadku, skarga musi być związana ze zobowiązanym podatkowym, aby bieg terminu przedawnienia danego zobowiązania został zawieszony.
- Wniesienie żądania ustalenia przez sąd powszechny istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa (zawieszenie trwa do wydania prawomocengo wyroku)
- Doręczenie postanowienia o przyjęciu zabezpieczenia, o którym mowa w art. 33d § 2 Ordynacji Podatkowej - do momentu wygaśniecią tej decyzji
- Doręczenie zawiadomienia o przystąpieniu do zabezpieczenia w przypadkach określonych w art. 32a § 3 i art. 35 § 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji - do momentu zakończenia postępowania zabezpieczającego w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
- Wysokośc zobowiązania uzależniona jest od uzyskania przez organ podatkowy odpowiednich informacji od organów innego państwa - w przypadku jeżeli możliwość ustalenia lub określenia zobowiązania podatkowego wynika z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska - od dnia wystąpienia przez organ podatkowy z wnioskiem do organu innego państwa do dnia uzyskania przez organ podatkowy żądanej informacji - jednak nie dłużej niż przez okres 3 lat. Zawieszenie terminu przedawnienia może następować wielokrotnie; w takich przypadkach okres łącznego zawieszenia terminu przedawnienia nie może przekroczyć 3 lat.
- Wszczęcie procedury wzajemnego porozumiewania na podstawie ratyfikowanej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, jeżeli ta umowa nie przewiduje możliwości wprowadzenia w życie zawartego porozumienia bez względu na terminy przedawnienia. awieszenie biegu terminu przedawnienia następuje od dnia wszczęcia procedury wzajemnego porozumiewania, jednak trwa nie dłużej niż przez okres 3 lat. Tak ja w poprzednim przypadku - zawieszenie terminu przedawnienia może następować wielokrotnie; w takich przypadkach okres łącznego zawieszenia terminu przedawnienia nie może przekroczyć 3 lat.
Jakie okoliczności powodują przerwanie biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego i od kiedy termin biegnie na nowo?
- Bieg terminu przedawnienia przerywa ogłoszenie upadłości. Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia następującego po dniu uprawomocnienia się postanowienia o zakończeniu lub umorzeniu postępowania upadłościowego. Jednocześnie jeżeli ogłoszenie upadłości nastąpiło przed rozpoczęciem biegu terminu przedawnienia, bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się od dnia następującego po dniu uprawomocnienia się postanowienia o zakończeniu lub umorzeniu postępowania upadłościowego.
- Zastosowanie środka egzekucyjnego, o którym podatnik został powiadomiony. Termin przedawnienia zaczyna biec ponownie od dnia następującego po dniu, w którym zakończono postępowanie egzekucyjne, a ewentualne kolejne wszczęcie postępowania egzekucyjnego nie przerywa już biegu terminu przedawnienia.
Zawieszenie biegu terminu przedawnienia prawa do ustalenia zobowiązania podatkowego.
Kwestia ta wygląda nieco inaczej niż w przypadku zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. W tym przypadku bieg terminu przedawnienia zawiesza się, jeżeli wydanie decyzji jest uzależnione od rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd. Zawieszenie trwa do dnia, w którym decyzja innego organu stała się ostateczna lub orzeczenie sądu uprawomocniło się, nie dłużej jednak niż dwa lata.
Ponadto analogicznie jak w przypadku zawieszenia terminu przedawnienie zobowiązań podatkowych, termin przedawnienia prawa do ustalenia zobowiązania podatkowego zawiesza się gdy:
- Wysokośc zobowiązania uzależniona jest od uzyskania przez organ podatkowy odpowiednich informacji od organów innego państwa - w przypadku jeżeli możliwość ustalenia lub określenia zobowiązania podatkowego wynika z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska - od dnia wystąpienia przez organ podatkowy z wnioskiem do organu innego państwa do dnia uzyskania przez organ podatkowy żądanej informacji - jednak nie dłużej niż przez okres 3 lat. Zawieszenie terminu przedawnienia może następować wielokrotnie; w takich przypadkach okres łącznego zawieszenia terminu przedawnienia nie może przekroczyć 3 lat.
- Wszczęta zostaje procedura wzajemnego porozumiewania na podstawie ratyfikowanej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, jeżeli ta umowa nie przewiduje możliwości wprowadzenia w życie zawartego porozumienia bez względu na terminy przedawnienia. awieszenie biegu terminu przedawnienia następuje od dnia wszczęcia procedury wzajemnego porozumiewania, jednak trwa nie dłużej niż przez okres 3 lat. Tak ja w poprzednim przypadku - zawieszenie terminu przedawnienia może następować wielokrotnie; w takich przypadkach okres łącznego zawieszenia terminu przedawnienia nie może przekroczyć 3 lat.
Pamiętaj, że:
- należy rozróżnić przedawnienie prawa do ustalenia zobowiązania podatkowego od przedawnienia samego zobowiązania podatkowego,
- w przypadku przedawnienia prawa do ustalenia zobowiązania podatkowego zobowiązanie podatkowe w ogóle nie powstaje,
- po przerwie biegu terminu przedawnienia, termin ten zaczyna biec od nowa.
Należy również zwrócić uwagę na wyjątek - przedawnieniu nie podlegają zobowiązania podatkowego zabezpieczone hipoteką lub zastawem skarbowym, jednakże pod upływie terminu przedawnienia zobowiązania te mogę być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki i zastawu
Podstawa prawna:
- Ordynacja podatkowa art. 68-71.

Potrzebujesz porady prawnej?
Przedawnienie zobowiązań podatkowych
Przedawnienie zobowiązania podatkowego to sytuacja, w której organ podatkowy, na skutek upływu oznaczonego czasu, nie może dochodzić zapłaty podatku. Przepisy Ordynacji podatkowej wskazują, kiedy zobowiązanie podatkowe ulega przedawnieniu. Zobowiązania podatkowe powstające z mocy prawa Zobowiązanie podatkowe powstające z mocy samego prawa (np. w podatku dochodowym od osób (...)
Kiedy zobowiązania podatkowe się przedawniają?
Na czym polega przedawnienie? Przedawnienie zobowiązania podatkowego polega na tym, że ze względu na upływ określonego czasu od momentu powstania zobowiązania podatkowego, w którym organy podatkowe nie podjęły czynności w celu jego wyegzekwowania lub czynności te okazały się nieskuteczne, zobowiązanie to wygasa. Instytucja ta ma więc służyć ochronie pewności (...)
Przedawnienie zobowiązania podatkowego - opinia prawna
Na czym polega przedawnienie? Przedawnienie zobowiązania podatkowego polega na tym, że ze względu na upływ określonego czasu od momentu powstania zobowiązania podatkowego, w którym organy podatkowe nie podjęły czynności w celu jego wyegzekwowania lub czynności te okazały się nieskuteczne, zobowiązanie to wygasa. Instytucja ta ma więc służyć ochronie pewności obrotu (...)
Kiedy przedawniają się roszczenia? Jakie są skutki przedawnienia?
Co to jest przedawnienie? Przedawnienie oznacza możliwość uchylenia się dłużnika od zaspokojenia roszczenia po upływie określonego prawem terminu. Przedawnienie polega więc na tym, że przysługujące komuś prawo nie może być egzekwowane w związku z tym, że nie zostało ono zrealizowane w określonym czasie, o ile zobowiązany podniesie zarzut przedawnienia. Istotny sens przedawnienia (...)
Przedawnienie roszczeń z ubezpieczenia majątkowego
Roszczenie z umowy ubezpieczenia – zarówno w stosunku do zakładu o wypłatę umówionego świadczenia – jak i w stosunku do ubezpieczonego – o zapłatę składki, jako roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Do upływu terminu przedawnienia roszczenia mogą być skutecznie dochodzone. Po jego upływie, jest to dość problematyczne. Co oznacza przedawnienie roszczeń? Przedawnienie (...)
Przedawnienie zobowiązania a usunięcie informacji z Biura Informacji Kredytowej - opinia prawna
Stan faktyczny Mam niespłacony częściowo kredyt, który zaciągnąłem w 1996 r. w sklepie na zakup mebli. Kredyt zamknięty został w 1998 r. przy stanie 1720 zł zaległego kapitału. Ostatnia korespondencja do mnie ze strony firmy załatwiającej kredyt miała miejsce 7 maja 2002 r., a ze strony Banku jeszcze dawniej, sprawa nie trafiła do sądu. Bank na pytanie telefoniczne odsyła mnie (...)
Jeśli pracodawca prowadzi ZFŚS, dotyczy go także RODO... Żeby przyznać pracownikowi świadczenie z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, pracodawca musi poznać i ocenić sytuację życiową i materialną pracownika oraz członków jego rodziny, z którymi prowadzi wspólne gospodarstwo domowe. W celu realizacji tych potrzeb musi więc przetwarzać (...)
Skarbówka może zająć dom nawet wtedy, gdy...
Urząd skarbowy może zająć nam dom lub samochód także wtedy, gdy... termin zapłaty podatku jeszcze nie minął, ustanawiając tzw. hipotekę przymusową albo zastaw rejestrowy. Zobowiązania podatkowe zabezpieczone w taki sposób powinny jednak podlegać przedawnieniu, tak samo, jak inne podatki - uznał Trybunał Konstytucyjny.Brak możliwości przedawnienia zobowiązań podatkowych zabezpieczonych (...)
Budowa na zajętej nieruchomości - opinia prawna
Stan faktyczny Jestem użytkownikiem wieczystym nieruchomości przeznaczonej pod zabudowę gospodarczą (przemysłową), obciążonej hipoteką na rzecz banku z tytułu kredytu inwestycyjnego. Grunty te miały być przeznaczone na dalszy rozwój mojej działalności gospodarczej, niestety zostały zajęte przez komornika w związku z niespłacaniem kredytu. Chciałbym postawić na tym gruncie (...)
Kiedy wygasa zobowiązanie podatkowe?
Przyczyny wygaśnięcia zobowiązania podatkowego. Zgodnie z prawem zobowiązanie podatkowe wygasa wskutek: zapłaty, pobrania podatku przez płatnika lub inkasenta, potrącenia, zaliczenia nadpłaty lub zaliczenia zwrotu podatku, zaniechania poboru, przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych, przejęcia własności nieruchomości lub prawa majątkowego w postępowaniu egzekucyjnym, umorzenia (...)
Regres ubezpieczeniowy – kiedy występuje i co oznacza
Ustawodawca w zakresie regulacji dotyczących umowy ubezpieczeniowej wprowadził możliwość dochodzenia zwrotu wypłaconego świadczenia przez ubezpieczyciela, od osoby odpowiedzialnej za powstanie szkody. Wskazać jednak należy, iż zaistnienie tego przypadku uzależnione jest od zaistnienia pewnych okoliczności. Na wstępie podnieść należy, że regres ubezpieczeniowy, będący jedną (...)
Przedawnienie dokonanego umownego działu spadku... - opinia prawna
Stan faktyczny 21 grudnia 1960 r. w umowie notarialnej o dział spadku, mój wuj zobowiązał się do spłaty mojego ojca, na każde jego żądanie, w kwocie 50 000 zł. Na zabezpieczenie powyższej sumy ustanowiono hipotekę na nieruchomości będącej własnością wuja. Sprawy nigdy mnie rozstrzygnięto – mój ojciec nigdy nie wezwał brata do zapłaty. Obecnie pozostali (...)
Zawieszenie i przerwanie biegu przedawnienia
Przedawnienie roszczeń Zasadą jest, że z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Instytucja przedawnienia ma kilka zasadniczych celów. Ma ona zdyscyplinować uprawnionego, by w odpowiednim czasie zaczął dochodzić swoich roszczeń. Z drugiej strony, działa na korzyść zobowiązanego, który z upływem przewidzianego (...)
Czy i kiedy nastąpi przedawnienie spornego zobowiązania podatkowego - opinia prawna
Stan faktyczny Podatnik zawarł w roku 1999 umowę użyczenia kutra rybackiego. Umowa ta została przez UKS odrzucona - jako zawarta w celu obejścia przepisów prawa i w związku z powyższym podatnikowi naliczono podatek w wysokości ok. 11.000 zł. Postępowanie wszczęto w dniu 4 marca 2002. Decyzja organu I instancji została wydana w dniu 24 czerwca 2002. 30 września 2002 Izba Skarbowa wniosła (...)
Stan faktyczny Komornik ściga mnie z racji dwóch tytułów wykonawczych przeciko mnie. Pierwszy dotyczy świadczenia okresowego - zasiłek chorobowy tytuł wykonawczy SR z 2000 r.; drugi bankowego tytułu egzekucyjnego z 07.11.1994 r. Tymczasem przecież w świetle przepisów art. 118 i 119 KC w związku z art.125 KC nastąpiło moim zdaniem przedawnienie roszczeń. Co muszę uczynić, (...)
Dopuszczalność zgłoszenia zarzutu przedawnienia w apelacji
Stan faktyczny:W 2003 r. zamówiłem u stolarza dębowe meble do kuchni i jadalni. Zapłata miała nastąpić w ciągu 20 dni od dostarczenia wszystkich gotowych mebli, co nastąpiło na przełomie listopada i grudnia 2003 r. Niestety mieliśmy z żoną wtedy pewne problemy finansowe i nie uiściliśmy zapłaty, a stolarz zgodził się zostawić te meble u nas w domu. Później sprawa (...)
Kara grzywny za mail bez zgody adresata – opinia prawna
Stan faktyczny Moja żona dokonała czynu zagrożonego karą mandatu. Obecnie zostało wszczęte postępowanie przed sądem grodzkim, w którym jest oskarżona. Powyższe zdarzenie (wysłanie maila, bez zgody właściciela adresu mailowego) miało miejsce dnia 17 stycznia 2004 roku. Czy powyższe wykroczenie ulega przedawnieniu czy też nie? Po jakim czasie ulegnie przedawnieniu? - (...)
Przedawnienie roszczenia przedsiębiorcy o ustanowienie służebności przesyłu
Z każdym dniem wzrasta liczba spraw dotyczących uregulowania stanu prawnego urządzeń przesyłowych, zwłaszcza linii elektrycznych, wodociągów oraz sieci gazowych. W tej sytuacji, jak również uwagi na istniejącą w Polsce, rozbudowaną sieć wyżej wymienionych urządzeń, szczególnego znaczenia nabiera kwestia udzielenia odpowiedzi na pytanie czy właściciel nieruchomości (...)
Przedawnienie karalności przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych
Przedawnienie karalności przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych Karalność przestępstwa skarbowego ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęło lat: 5 - gdy czyn stanowi przestępstwo skarbowe zagrożone karą grzywny, karą ograniczenia wolności lub karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 3 lat, 10 - gdy czyn stanowi przestępstwo skarbowe zagrożone karą (...)
Przerwanie i zawieszenie terminu przedawnienia należności względem ZUS
Niezależnie od tego czy w danym przypadku należności względem ZUS przedawniają się z upływem 10 lat czy też 5 lat, okres ten może być dodatkowo wydłużony. Może bowiem dojść do sytuacji, w której okres przedawnienia zostanie przerwany, nie rozpocznie biegu lub zostanie zawieszony. Dodatkowo istnieją przypadki, w których przedawnienie należności względem ZUS w ogóle (...)
NSA o przedawnieniu zobowiązań podatkowych
Dla skuteczności zrealizowania obowiązku wynikającego z art. 70c ustawy Ordynacji podatkowej zawiadomienie, o którym mowa w tym przepisie (tj. o nierozpoczęciu lub zawieszeniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego), należy doręczyć pełnomocnikowi, który został ustanowiony w postępowaniu kontrolnym lub podatkowym, nawet jeżeli zawiadomienia tego dokonuje organ (...)
Krótsze podstawowe terminy przedawnienia
Nowelizacja Kodeksu cywilnego oraz niektórych innych ustaw przewiduje wprowadzenie krótszego, ogólnego terminu przedawnienia roszczeń. Ma to skłonić wierzycieli do szybszego inicjowania postępowań, przyczyniając się do stabilności i pewności obrotu prawnego. Nowelizacja skraca z 10 do 6 lat podstawowe terminy przedawnienia roszczeń. Nie zmienia (...)
Przedawnienie zobowiązań podatkowych - 2014 rok
Ustawą zmieniającą ustawy Ordynacja podatkowa, Kodeks karny skarbowy i Prawo celne (Dz.U.2013.1149) , która weszła w życie 15.10.2013 r. został zmieniony przepis art. 70 par. 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej. Zmiana ta została spowodowana wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17.07.2012 r. o sygn. P 30/11, który uznał za niekonstytucyjny przepis w ówcześnie obowiązującej (...)
Przedawnienie roszczenia o wynagrodzenie ze stosunku pracy
Roszczenie o wynagrodzenie pracownika wobec pracodawcy z tytułu stosunku pracy jest roszczeniem majątkowym, ulegającym przedawnieniu. Oznacza to że w razie dochodzenia przedawnionego roszczenia, pracodawca może uchylić się od jego zaspokojenia. KIEDY PRZEDAWNIA SIĘ ROSZCZENIE PRACOWNIKA O WYNAGRODZENIE? Zagadnienie przedawnienia roszczeń dotyczących stosunku (...)
Czy i kiedy przedawniają się roszczenia ze stosunku pracy?
Przedawnienie roszczeń to konsekwencja upływu czasu, określonego przepisami prawa, po którym roszczeń dochodzić nie można, choćby były one bezspornie należne. Przedawnione roszczenie właściwie nie wygasa lecz nabiera cechy tzw. "roszczenia niezupełnego", czyli takiego, które nie może być zasądzone i przymusowo wyegzekwowane. Właśnie dlatego roszczenia przedawnionego nie (...)
Jak liczyć termin przedawnia się roszczenie o zachowek?
Roszczenia majątkowe co do zasady ulegają przedawnieniu. Powoduje to, że w razie ich dochodzenia, ten przeciwko komu przysługuje roszczenie może uchylić się od jego zaspokojenia - czyli nie musi spełniać takiego roszczenia. Do tych roszczeń należy również roszczenie o zachowek oraz roszczenie o uzupełnienie zachowku. Kiedy przedawnia się roszczenie o zachowek? Przedawnienie roszczeń (...)
Kiedy przedawnia się roszczenie o zachowek? Przykłady praktyczne liczenia terminu.
Podstawową zasadą prawa spadkowego jest swoboda testowania. W oparciu o nią spadkodawca może ustanowić spadkobiercą całego swojego majątku osobę także spoza kręgu najbliższych krewnych. Pojawia się więc niebezpieczeństwo, że spadkodawca sporządzi testament, na podstawie którego najbliżsi zostaną pozbawieni udziału w spadku, bo ten w całości przypadnie osobom obcym albo, (...)
Kontrola przestrzegania prawa pracy
Do nadzoru i kontroli przestrzegania przepisów prawa pracy upoważnione są: Państwowa Inspekcja Pracy, społeczna inspekcja pracy, a także Państwowa Inspekcja Sanitarna (w zakresie przepisów higieny pracy i warunków środowiska pracy). Spory z zakresu prawa pracy rozstrzygają sądy pracy. Kodeks pracy stanowi jednak, że pracodawca i pracownik powinni dążyć do polubownego (...)
Wyłączenie przedawnienia należności składkowych zabezpieczonych hipoteką
Wyłączenie przedawnienia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne zabezpieczonych hipoteką nie narusza zasady równej ochrony własności i innych praw majątkowych - orzekł Trybunał Konstytucyjny. Wyrok TK 20 maja 2020 r. Trybunał Konstytucyjny ogłosił orzeczenie (sygn. akt P 2/18) w sprawie pytania prawnego Sądu Okręgowego w Gliwicach VIII Wydział Pracy (...)
Projekt ustawy chroniącej dłużników
Dla ochrony konsumentów... Rada Ministrów przyjęła, przygotowany w Ministerstwie Sprawiedliwości, projekt ustawy, która - z korzyścią dla stabilności obrotu prawnego - skraca okres przedawnienia roszczeń i wzmacnia prawa konsumentów. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw zakłada skrócenie ogólnych okresów (...)
Stan faktycznyMoi rodzice w 1946 r. nabyli pewną nieruchomość, obecnie położoną w dość atrakcyjnej okolicy. Niestety, w 1953 r. mój ojciec został uwięziony przez ówczesne władze. Nie znam dokładnie przebiegu wydarzeń, ale z tego, co mówili moi rodzice, nieruchomość została "zabrana" przez Skarb Państwa. Posiadam (mocno już zniszczony) odpis orzeczenia (...)
Surowe kary dla piratów drogowych
Czego dotyczy nowelizacja? Celem ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw jest zaostrzenie kar dla piratów drogowych, którzy będąc pod wpływem alkoholu lub narkotyków, powodują najgroźniejsze wypadki komunikacyjne ‒ ze skutkiem śmiertelnym lub ciężkim uszkodzeniem ciała. Kary wobec takich kierowców mają być (...)
W jakim zakresie zarzut potrącenia przerywa bieg terminu przedawnienia?
Sąd Najwyższy rozstrzygnął zagadnienie prawne przedstawione przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego: „Czy i w jakim zakresie podniesienie przez pozwanego zarzutu potrącenia przerywa bieg terminu przedawnienia wierzytelności przedstawionej do potrącenia?". To zadnienie prawne dotyczy więc skutków zgłoszenia w procesie sądowym przez pozwanego zarzutu potrącenia swojej wierzytelności (...)
Poszkodowani będą mogli dłużej dochodzić swych roszczeń
10 sierpnia 2007 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny. Przewiduje ona wydłużenie z 10 do 20 lat terminu przedawnienia roszczeń o naprawienie szkody wynikającej z ze zbrodni lub występku. Jakich roszczeń będą dotyczyły dłuższe okresy przedawnienia? Nowelizacja uchyla cały art. 442 K.c., zgodnie z którym roszczenie (...)
Zaostrzony Kodeks karny skarbowy!
Od 17 grudnia 2005 r. zaczyna obowiązywać ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw. Wydłużenie przedawnienia Nowelizacja przewiduje wydłużenie okresów przedawnienia – również do czynów popełnionych przed wejściem w życie nowelizacji. Karalność przestępstwa skarbowego ustnie, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęło: 5 (...)
Przedmiotem prac Sejmu jest obecnie projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw. Co do zasady nowe przepisy miałyby wejść w życie z dniem 15 lipca 2006 r., a więc już wkrótce. Po co zmiany? Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 15 marca 2005 r. (K 9/04) uznał art. 179 K.c. za niezgodny z art. 2 i 165 Konstytucji i orzekł utratę jego mocy (...)
Kodeks cywilny, regulujący umowę przewozu, ogranicza przewóz do przewozu rozumianego jako usługa świadczona przez przewoźnika, tj. przedsiębiorstwo transportowe wykonujące działalność przewozową w sposób stały i zarobkowy. Konstrukcja umowy przewozu w kodeksie cywilnym obejmuje zarówno przewóz osób, jak i przewóz rzeczy, to te dwa (...)
Ważne zmiany w przedawnieniu należności z tytułu składek wobec ZUS
Zagadnienie długości okresu przedawnienia należności z tytułu składek względem ZUS (składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe oraz zdrowotne, do których stosuje się te same zasady co w przypadku składek na ubezpieczenie społeczne), było zawsze przedmiotem zainteresowania wielu przedsiębiorców w Polsce. Zmienne koleje prowadzenia biznesu (...)
A jeśli ubezpieczyciel odmawia wypłaty odszkodowania?
Kiedy ubezpieczyciel może nie wypłacić odszkodowania? Prawo do uzyskania odszkodowania powstaje w momencie spełnienia się ryzyka ubezpieczeniowego. Wysokość, czy też rodzaj świadczenia zależy od rodzaju ubezpieczenia i wysokości sumy w nim wskazanej. Wszystkie te wielkości są przewidziane w umowie, zazwyczaj w Ogólnych Warunkach Umowy, które są jej częścią. Zapłata (...)
Uznanie spadkobiercy za osobę niegodną dziedziczenia
Kto może być uznany za spadkobiercę niegodnego dziedziczenia? Niegodnym może być uznany każdy spadkobierca - czy to powołany na mocy testamentu, czy ustawy. Często bowiem zdarza się, że sam spadkodawca nie zdaje sobie sprawy z określonych zdarzeń, które powinny eliminować daną osobę z kręgu powołanych do spadku. Przepisy kodeksu cywilnego określają precyzyjnie jakie (...)