Nowe koszty sądowe w rozmaitych sprawach cywilnych!

Jakie przepisy należy stosować?

Celem obszernej ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jest generalna obniżka opłat sądowych. Niektóre jednak sprawy podrożeją. Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 2 marca 2006 r. Warto sprawdzić, na wszczynanie jakich spraw lepiej jest poczekać, a z jakimi przyśpieszyć.

Nowa ustawa zastąpi dotychczasową ustawę z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Jeżeli obowiązujące przepisy powołują się na przepisy ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych albo odsyłają ogólnie do tych przepisów, stosować się będzie odpowiednie przepisy nowej ustawy. Do czasu wydania przepisów wykonawczych na podstawie nowej ustawy zachowują moc przepisy wydane przed wejściem w życie ustawy.

W sprawach wszczętych przed dniem wejścia w życie ustawy stosuje się, do czasu zakończenia postępowania w danej instancji, dotychczasowe przepisy o kosztach sądowych. Natomiast w sprawach egzekucyjnych wszczętych przed dniem wejścia w życie ustawy, tj. przed 2 marca br., dotychczasowe przepisy o kosztach sądowych stosuje się aż do zakończenia tego postępowania.  

Koszty sądowe a opłaty sądowe

Nowa ustawa określa zasady i tryb pobierania kosztów sądowych w sprawach cywilnych, zasady ich zwrotu, wysokość opłat sądowych w sprawach cywilnych, zasady zwalniania od kosztów sądowych oraz umarzania, rozkładania na raty i odraczania terminu zapłaty należności sądowych.

Koszty sądowe obejmują opłaty i wydatki. Do uiszczenia kosztów sądowych obowiązana jest strona, która wnosi do sądu pismo podlegające opłacie lub powodujące wydatki, chyba że ustawa stanowi inaczej. 

Stroną w rozumieniu nowej ustawy jest każdy uczestnik postępowania sądowego, w tym także świadek, biegły i tłumacz, a kosztami procesu są również koszty innych rodzajów postępowania. 
Przez pismo wnoszone do sądu rozumie się również składany ustnie do protokołu pozew, wniosek wszczynający innego rodzaju postępowanie lub inny wniosek, jeżeli podlega opłacie. 

W postępowaniu dotyczącym kosztów sądowych stosuje się przepisy Kodeksu postępowania cywilnego, chyba że ustawa stanowi inaczej. Postanowienie sądu lub referendarza sądowego w przedmiocie kosztów sądowych może być wydane na posiedzeniu niejawnym. 

Wydatki obejmują w szczególności: 

  • koszty podróży strony zwolnionej od kosztów sądowych związane z nakazanym przez sąd jej osobistym stawiennictwem; 

  • zwrot kosztów podróży i noclegu oraz utraconych zarobków lub dochodów świadków; 

  • wynagrodzenie i zwrot kosztów poniesionych przez biegłych, tłumaczy oraz kuratorów ustanowionych dla strony w danej sprawie; 

  • wynagrodzenie należne innym osobom lub instytucjom oraz zwrot poniesionych przez nie kosztów; 

  • koszty przeprowadzenia innych dowodów; 

  • koszty przewozu zwierząt i rzeczy, utrzymywania ich lub przechowywania; 

  • koszty ogłoszeń; 

  • koszty osadzenia i pobytu w areszcie; 

  • ryczałty należne kuratorom sądowym za przeprowadzenie wywiadu środowiskowego w sprawach: o unieważnienie małżeństwa, o rozwód oraz separację, a także za uczestniczenie przy ustalonych przez sąd kontaktach rodziców z dziećmi. 

Wydatki związane z doręczaniem pism sądowych nie obciążają stron, podobnie jak. wydatki związane ze zwrotem opłat. 

Koszty mediacji nie stanowią natomiast wydatków.

Opłacie podlega pismo, jeżeli przepis ustawy przewiduje jej pobranie. Opłacie podlegają w szczególności następujące pisma: 

  1.  
    1. pozew i pozew wzajemny; 

    2. apelacja i zażalenie; 

    3. skarga kasacyjna i skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia; 

    4. sprzeciw od wyroku zaocznego

    5. zarzuty od nakazu zapłaty; 

    6. interwencja główna i uboczna; 

    7. wniosek: 

  • o wszczęcie postępowania nieprocesowego, 

  • o ogłoszenie upadłości, 

  • o wpis i wykreślenie w księdze wieczystej, 

  • o wpis w Krajowym Rejestrze Sądowym i w rejestrze zastawów oraz o zmianę i wykreślenie tych wpisów; 

    8.   skarga: 

  • o wznowienie postępowania, 

  • o uchylenie wyroku sądu polubownego, 

  • na orzeczenie referendarza sądowego, 

  • na czynności komornika; 

   9.  odwołanie od decyzji oraz zażalenie na postanowienie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, Prezesa Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty, Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego, Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. 

Opłacie podlega ponadto wniosek o wydanie na podstawie akt: odpisu, wypisu, zaświadczenia, wyciągu, innego dokumentu oraz kopii, a nadto wniosek o wydanie odpisu księgi wieczystej (opłata kancelaryjna). 

Pismo wnoszone przez kilka osób podlega w zasadzie jednej opłacie. Jeżeli jednak przedmiotem sprawy są roszczenia lub zobowiązania jednego rodzaju i oparte na jednakowej podstawie faktycznej i prawnej (współuczestnictwo formalne), każdy współuczestnik uiszcza opłatę oddzielnie, stosownie do swojego roszczenia lub zobowiązania. 

Nie pobiera się opłaty od wniosku o sporządzenie uzasadnienia oraz doręczenie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem, zgłoszonego w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia sentencji 

Jakie opłaty sądowe będą obowiązywać od 2 marca 2006 r.?

 

Opłatę należy uiścić przy wniesieniu do sądu pisma podlegającego opłacie. Opłata jest:

  1. stała - pobierana w sprawach o prawa niemajątkowe oraz we wskazanych w ustawie niektórych sprawach o prawa majątkowe, w wysokości jednakowej, niezależnie od wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia; Nie może ona być niższa niż 30 zł ani wyższa niż 5.000 zł;

  2. stosunkowa - pobierana w sprawach o prawa majątkowe; wynosi ona 5 % wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100.000 zł;

  3. podstawowa - pobierana w sprawach, w których przepisy nie przewidują opłaty stałej, stosunkowej lub tymczasowej, a także w zasadzie od podlegających opłacie pism wnoszonych przez stronę zwolnioną od kosztów sądowych przez sąd; wynosi ona 30 złotych i stanowi minimalną opłatę, którą strona jest obowiązana uiścić od pisma podlegającego opłacie. Nie stosuje się jej w postępowaniu wieczystoksięgowym oraz w postępowaniu rejestrowym. 

Co do zasady całą opłatę pobiera się od pozwu i pozwu wzajemnego oraz wniosku o wszczęcie postępowania nieprocesowego. Przepisy nowej ustawy przewidujące pobranie opłaty od pozwu lub wniosku wszczynającego postępowanie w sprawie stosuje się również do opłaty od apelacji, skargi kasacyjnej, skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, interwencji głównej, skargi o wznowienie postępowania, skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. 

Połowę opłaty pobiera się od sprzeciwu od wyroku zaocznego. 

Czwartą część opłaty pobiera się od pozwu w postępowaniu nakazowym lub upominawczym, z wyłączeniem spraw podlegających rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym. 

Piątą część opłaty pobiera się natomiast od: 

  • interwencji ubocznej; 

  • zażalenia, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. 

Trzy czwarte części opłaty pobiera się zaś od: 

  • pozwanego w razie wniesienia zarzutów od nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym; 

  • powoda w razie prawidłowego wniesienia przez pozwanego sprzeciwu przeciwko nakazowi zapłaty wydanemu w postępowaniu upominawczym. 

Tak „obniżona” opłata nie może jednak wynosić mniej niż 30 złotychJeżeli opłata ta ma być pobrana przed ustaleniem opłaty ostatecznej, pobiera się odpowiednią część opłaty tymczasowej, nie mniej jednak niż 30 złotych. 

Końcówkę każdej opłaty zaokrągla się w górę do pełnego złotego

Opłaty we wszystkich rodzajach spraw

 

Od 2 marca br. we wszystkich rodzajach spraw będą obowiązywać następujące opłaty:

Wysokość opłaty stałej

Czego dotyczy opłata

40 zł

od wniosku o wszczęcie postępowania nieprocesowego lub samodzielnej jego części, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej

40 zł

od apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej, skargi o wznowienie postępowania i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia w sprawie, w której postępowanie nieprocesowe zostało wszczęte z urzędu

40 zł

od wniosku o przeprowadzenie postępowania pojednawczego

40 zł

od wniosku o zabezpieczenie dowodu

40 zł

od zażalenia na postanowienie w przedmiocie:

  • oddalenia wniosku o wyłączenie sędziego, ławnika, biegłego lub tłumacza;
  • skazania na grzywnę strony, świadka, biegłego, tłumacza lub innej osoby oraz odmowy zwolnienia od grzywny;
  • przymusowego sprowadzenia lub aresztowania świadka oraz odmowy zwolnienia od przymusowego sprowadzenia;
  • wynagrodzenia i zwrotu kosztów poniesionych przez biegłego, tłumacza i kuratora;
  • należności świadka.

300 zł

od wniosku o:

  • uznanie orzeczenia sądu zagranicznego;
  • uznanie ugody zawartej przed sądem zagranicznym;
  • stwierdzenie wykonalności orzeczenia sądu zagranicznego lub ugody zawartej przed sądem zagranicznym;
  • wydanie postanowienia co do wykonalności wyroku sądu polubownego lub ugody zawartej przed sądem polubownym;
  • stwierdzenie wykonalności orzeczenia zagranicznego sądu polubownego lub ugody zawartej przed zagranicznym sądem polubownym

100 zł

od skargi na czynności komornika 

100 zł

od zażalenia na odmowę dokonania czynności notarialnej

w wysokości opłaty od wniosku o wydanie orzeczenia, nie więcej jednak niż 100 zł

od skargi na orzeczenie referendarza

Wysokość opłat w procesie w sprawach z zakresu prawa cywilnego i rodzinnego

W procesie w sprawach z zakresu prawa cywilnego i rodzinnego od 2 marca b. powinniśmy liczyć się z następującymi opłatami:

Wysokość opłaty stałej Czego dotyczy opłata Uwagi
600 zł  od pozwu o: 

  • rozwód; 
  • separację; 
  • ochronę dóbr osobistych; 
  • ochronę niemajątkowych praw autorskich; 
  • ochronę niemajątkowych praw wynikających z opatentowania wynalazków lub rejestracji wzorów użytkowych i zdobniczych oraz znaków towarowych (ochronę praw twórcy projektu wynalazczego); 
  • ochronę innych praw niemajątkowych, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej
W sprawach o rozwód, o separację lub o unieważnienie małżeństwa, w razie zasądzenia alimentów na rzecz małżonka w orzeczeniu kończącym postępowanie w instancji, pobiera się od małżonka zobowiązanego opłatę stosunkową od zasądzonego roszczenia, a w razie nakazania eksmisji jednego z małżonków albo podziału wspólnego majątku pobiera się także opłatę w wysokości przewidzianej od pozwu lub wniosku w takiej sprawie 
200 zł od pozwu w sprawie o:
  • ustalenie istnienia lub nieistnienia małżeństwa; 
  • unieważnienie małżeństwa; 
  • rozwiązanie przysposobienia; 
  • zaprzeczenie ojcostwa lub macierzyństwa; 
  • unieważnienie uznania dziecka; 
  • ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej; 
  • naruszenie posiadania; 
  • uchylenie uchwały organu spółdzielni; 
  • uchylenie uchwały wspólnoty mieszkaniowej; 
  • przyjęcie w poczet członków spółdzielni mieszkaniowej; 
  • opróżnienie lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu; 
  • ustalenie wstąpienia w stosunek najmu
 
30 zł W sprawie podlegającej rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym pobiera się od pozwu opłatę stałą, przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu umowy do 2 000 złotych   
100 zł W sprawie podlegającej rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym pobiera się od pozwu opłatę stałą, przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu umowy ponad 2 000 złotych do 5 000 złotych   
250 zł W sprawie podlegającej rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym pobiera się od pozwu opłatę stałą, przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu umowy ponad 5 000 złotych do 7 500 złotych  
300 zł W sprawie podlegającej rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym pobiera się od pozwu opłatę stałą, przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu umowy ponad 7 500 złotych  

Wysokość opłat w procesie w sprawach gospodarczych

 

Za pisma w procesowych sprawach gospodarczych możemy się spodziewać następujących opłat: 

Wysokość opłaty stałej

Czego dotyczy opłata

2.000 zł

od pozwu w sprawie o:

  • rozwiązanie spółki;
  • wyłączenie wspólnika ze spółki;
  • uchylenie uchwały organu spółki 

100 zł

od pozwu w sprawie z zakresu ochrony środowiska 

100 zł

od odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, Prezesa Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty, Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego, a także od apelacji, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia w takiej sprawie

1.500 zł

od pozwu:

  • w sprawie z umowy o przekazanie mienia w ramach prywatyzacji;
  • w sprawie o unieważnienie przetargu 

1.000 zł

od odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 

1.000 zł

od apelacji, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia w takiej sprawie

500 zł

od zażalenia na postanowienie Prezesa UOKiK

3.000 zł

od odwołania od decyzji Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, a także od apelacji, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia w takiej sprawie

3.000 zł

od skargi na orzeczenie zespołu arbitrów w sprawach zamówień publicznych

50 zł

od zażalenia na postanowienie Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, Prezesa Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty oraz Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego

Wysokość opłat w procesie w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych

W tego rodzaju sprawach od 2 marca 2006 r. obowiązują następujące opłaty sądowe:

Opłata podstawowa Czego dotyczy opłata Uwagi
30 zł  w sprawach z zakresu prawa pracy dotyczy wyłącznie od apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia Jednakże w sprawach, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa kwotę 50 000 złotych, pobiera się od wszystkich podlegających opłacie pism procesowych opłatę stosunkową.
30 zł w sprawie o ustalenie istnienia stosunku pracy wytoczonej z powództwa inspektora pracy ma być uiszczana przez pracownika i pracodawcę od ww. pism podlegających opłacie  
30 zł w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych i w sprawach odwołań rozpoznawanych przez sąd pracy i ubezpieczeń społecznych pobierana wyłącznie od apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia  

nbsp;

Wysokość opłat w postępowaniu nieprocesowym w sprawach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego 

W tego rodzaju sprawach od 2 marca 2006 r. obowiązują następujące opłaty sądowe: 

Wysokość opłaty stałej Czego dotyczy opłata
100 zł  od wniosku o:
  • zezwolenie na zawarcie związku małżeńskiego; 
  • zmianę wyroku orzekającego rozwód lub separację w części dotyczącej władzy rodzicielskiej; 
  • separację na zgodne żądanie małżonków; 
  • zniesienie separacji; 
  • zezwolenie na udzielenie pełnomocnictwa do oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński; 
  • zwolnienie od obowiązku złożenia lub przedstawienia kierownikowi urzędu stanu cywilnego dokumentu potrzebnego do zawarcia związku małżeńskiego 
w zasadzie 1 000 zł  od wniosku o podział majątku wspólnego po ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej
300 zł od wniosku o podział majątku wspólnego po ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej, jeżeli wniosek zawiera zgodny projekt podziału tego majątku

Wysokość opłat w postępowaniu nieprocesowym w sprawach z zakresu prawa rzeczowego

Za pisma w tego rodzaju sprawach od 2 marca br. będą się należały następujące opłaty: 

Wysokość opłaty stałej Czego dotyczy opłata
200 zł  od wniosku o: 

  • ustanowienie drogi koniecznej; 
  • rozgraniczenie nieruchomości; 
  • stwierdzenie nabycia służebności gruntowej przez zasiedzenie 
100 zł  od wniosku o: 

  • ustalenie sposobu korzystania z rzeczy wspólnej; 
  • ustanowienie zarządcy rzeczy wspólnej lub przedmiotu użytkowania; 
  • rozstrzygnięcie co do dokonania czynności dotyczącej rzeczy wspólnej. 
2 000 zł  od wniosku o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie
w zasadzie 1 000 zł od wniosku o zniesienie współwłasności
300 zł od wniosku o zniesienie współwłasności, jeśli wniosek zawiera zgodny projekt zniesienia współwłasności

Opłaty sądowe w postępowaniu nieprocesowym w sprawach ksiąg wieczystych

Opłatę należy uiścić przy wniesieniu do sądu pisma podlegającego opłacie. Opłata jest stała, stosunkowa albo podstawowa.

Opłatę stałą pobiera się w sprawach o prawa niemajątkowe oraz we wskazanych w ustawie niektórych sprawach o prawa majątkowe, w wysokości jednakowej, niezależnie od wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia. Opłata stała nie może być niższa niż 30 złotych i wyższa niż 5 000 złotych. 

Wysokość opłaty stałej Czego dotyczy opłata Uwagi
200 zł co do zasady od wniosku o wpis w księdze wieczystej własności, użytkowania wieczystego lub ograniczonego prawa rzeczowego Tę opłatę stałą pobiera się odrębnie od wniosku o wpis każdego prawa, choćby wpis dwu lub więcej praw miał być dokonany na tej samej podstawie prawnej
część opłaty stałej proporcjonalna do wysokości udziału, nie mniej jednak niż 100 zł od wniosku o wpis w księdze wieczystej własności, użytkowania wieczystego lub ograniczonego prawa rzeczowego, jeżeli wniosek dotyczy wpisu udziału w prawie
150 zł niezależnie od liczby udziałów w tych prawach od wniosku o wpis w księdze wieczystej własności, użytkowania wieczystego lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu na podstawie dziedziczenia, zapisu lub działu spadku albo zniesienia współwłasności
150 zł od wniosku o wpis własności, użytkowania wieczystego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nabytego w wyniku podziału majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami 
150 zł od wniosku o wpis własności nieruchomości rolnej o powierzchni do 5 ha
150 zł od wniosku o wpis praw osobistych i roszczeń
150 zł od wniosku o wpis zmiany treści ograniczonych praw rzeczowych
60 zł od wniosku o założenie księgi wieczystej Tę opłatę stałą pobiera się niezależnie od opłaty za dokonanie wpisu własności, użytkowania wieczystego lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu Jeżeli założenie księgi wieczystej następuje w związku z odłączeniem nieruchomości lub jej części z istniejącej księgi wieczystej, pobiera się tylko jedną taką opłatę stałą.
60 zł od wniosku o połączenie nieruchomości w jednej księdze wieczystej, która jest już prowadzona, niezależnie od liczby łączonych nieruchomości
60 zł od wniosku o odłączenie nieruchomości lub jej części
60 zł od wniosku o sprostowanie działu I-O księgi wieczystej  
60 zł od wniosku o wpis ostrzeżenia o niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym
60 zł od wniosku o dokonanie innych wpisów poza wyżej wymienionymi
opłata stała, przewidziana dla wniosku o wpis do księgi wieczystej od wniosku o złożenie do zbioru dokumentów   
połowa opłaty pobranej od wniosku o wpis do księgi wieczystej od wniosku o wykreślenie wpisu z księgi wieczystej   

Od wniosku o wpis hipoteki łącznej lub służebności pobiera się jedną opłatę stałą, choćby wniosek ten obejmował więcej niż jedną księgę wieczystą. 

Wydatki związane z drukiem księgi wieczystej i teczki akt tej księgi nie obciążają stron.

Uwaga:

  • Opłatę od wniosku o dokonanie wpisu w księdze wieczystej pobiera się od osoby, która wystąpiła z takim wnioskiem, także wówczas, gdy na jego podstawie mają być ujawnione prawa osób, które nie są wnioskodawcami. 

Opłaty w postępowaniu nieprocesowym w sprawach z zakresu prawa spadkowego 

Wysokość opłaty stałej Czego dotyczy opłata Uwagi
50 zł  od wniosku o: 

  • stwierdzenie nabycia spadku; 
  • zabezpieczenie spadku; 
  • sporządzenie spisu inwentarza; 
  • odebranie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku 
Jeżeli te wnioski są umieszczone w jednym piśmie lub we wniosku o dział spadku, opłatę pobiera się od każdego z nich odrębnie.
100 zł  od apelacji, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku  
100 zł  od wniosku o zabezpieczenie spadku po cudzoziemcu  
100 zł  od wniosku o wydanie właściwemu konsulowi spadku po cudzoziemcu  
500 zł od wniosku o dział spadku, a jeżeli zawiera on zgodny projekt działu spadku, pobiera się opłatę stałą w kwocie 300 złotych  
1 000 zł od wniosku o dział spadku połączony ze zniesieniem współwłasności, a jeżeli zawiera on zgodny projekt działu spadku i zniesienia współwłasności, pobiera się opłatę stałą w kwocie 600 złotych  

Opłaty w postępowaniu nieprocesowym w sprawach z zakresu działania Krajowego Rejestru Sądowego

W tego rodzaju sprawach od 2 marca 2006 r. obowiązują następujące opłaty sądowe:

Wysokość opłaty stałej Czego dotyczy opłata Uwagi
1 000 zł co do zasady od wniosku o zarejestrowanie podmiotu w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym W wypadku jednoczesnego wniesienia przez tego samego wnioskodawcę, na kilku formularzach, kilku wniosków o wpis lub o dokonanie zmian w Krajowym Rejestrze Sądowym - pobiera się tylko jedną opłatę, z tym że jeżeli przepis przewiduje dla danego rodzaju spraw opłaty w różnych wysokościach - pobiera się opłatę wyższą
w zasadzie 500 zł  od wniosku o zarejestrowanie w Krajowym Rejestrze Sądowym w rejestrze stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej
1 000 zł od wniosku o zarejestrowanie w Krajowym Rejestrze Sądowym w rejestrze stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej, jeżeli dotyczy on jednocześnie wpisu do rejestru przedsiębiorców
300 zł od wniosku o:
  • wpisanie dłużnika do rejestru dłużników niewypłacalnych w Krajowym Rejestrze Sądowym; 
  • wykreślenie podmiotu z rejestru przedsiębiorców lub z rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej połączone z wykreśleniem z Krajowego Rejestru Sądowego. 
400 zł od wniosku o dokonanie zmiany wpisu dotyczącego podmiotu wpisanego do rejestru przedsiębiorców
150 zł od wniosku o:
  • dokonanie zmiany wpisu dotyczącego podmiotu wpisanego tylko w rejestrze stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej, niewpisanego do rejestru przedsiębiorców; 
  • wykreślenie z rejestru przedsiębiorców - bez wykreślenia z Krajowego Rejestru Sądowego; 
  • wykreślenie z rejestru dłużników niewypłacalnych.
jedną opłata stałą w kwocie 100 zł od skargi na orzeczenie referendarza sądowego, chociażby dotyczyło kilku wpisów w rejestrze przedsiębiorców lub rejestrze stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej  
300 zł od innych wniosków niż ww., jeśli należą do właściwości sądu dokonującego wpisów w Krajowym Rejestrze Sądowym  
200 zł od wniosku o wpis zastawu rejestrowego do rejestru zastawów  
100 zł od wniosku o zmianę wpisu w rejestrze zastawów  
50 zł od wniosku o wykreślenie zastawu rejestrowego z rejestru zastawów  
40 zł od wniosku o przyjęcie dokumentów, o których sąd czyni wzmiankę w rejestrze, oraz dokumentów zawierających dane niepodlegające według przepisów ustawy wpisowi do określonego działu Krajowego Rejestru Sądowego  
40 zł od wniosku o uwierzytelnienie odpisu statutu w postępowaniu rejestrowym  

Wysokość opłat w innych sprawach rozpoznawanych w postępowaniu nieprocesowym

Za pisma w takich sprawach możemy się spodziewać następujących opłat:

Wysokość opłaty stałej

Czego dotyczy opłata

300 zł 

od wniosku w sprawie między organami przedsiębiorstwa państwowego i między przedsiębiorstwem państwowym lub jego organami a jego organem założycielskim albo organem sprawującym nadzór

200 zł 

od wniosku o umorzenie utraconego dokumentu

100 zł 

od wniosku o:

  • złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego; 
  • wydanie z depozytu przedmiotu świadczenia

Wysokość opłat w postępowaniu zabezpieczającym

 

Za pisma w postępowaniu zabezpieczającym możemy się spodziewać następujących opłat:

Wysokość opłaty stałej

Czego dotyczy opłata

40 zł 

od wniosku o:

  • udzielenie zabezpieczenia roszczenia niemajątkowego, chyba że wniosek został zgłoszony w piśmie rozpoczynającym postępowanie; 
  • zmianę lub uchylenie postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia roszczenia niemajątkowego

100 zł 

od wniosku o:

  • udzielenie zabezpieczenia roszczenia majątkowego, chyba że wniosek został zgłoszony w piśmie rozpoczynającym postępowanie; 
  • zmianę lub uchylenie postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia roszczenia majątkowego

Wysokość opłat w postępowaniu egzekucyjnym

W postępowaniu egzekucyjnym przyjdzie nam od 2 marca 2006 r. płacić następujące opłaty sądowe:

Wysokość opłaty stałej

Czego dotyczy opłata

40 zł 

pobiera sąd od wniosku o:

  • wezwanie dłużnika do wykonania egzekwowanej czynności w wyznaczonym terminie oraz umocowanie wierzyciela do wykonania tej czynności na koszt dłużnika, w razie bezskutecznego upływu wyznaczonego terminu; 
  • ukaranie grzywną dłużnika niewykonującego obowiązku zaniechania czynności lub nieprzeszkadzania czynnościom wierzyciela; 
  • przeprowadzenie przez sąd egzekucji czynności o charakterze niemajątkowym, której inna osoba nie może za dłużnika wykonać; 
  • ponowne wydanie tytułu wykonawczego w zamian utraconego; 
  • nakazanie dłużnikowi wyjawienia majątku

50 zł 

pobiera sąd od wniosku o:

  • nadanie klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu, innemu niż orzeczenie sądu, ugoda sądowa albo nakaz zapłaty; 
  • nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika; 
  • nadanie klauzuli wykonalności przeciwko lub na rzecz osoby innej niż wskazana w tytule egzekucyjnym, na którą przeszły uprawnienie lub obowiązek po powstaniu tytułu lub w toku sprawy przed wydaniem tytułu; 
  • nadanie klauzuli wykonalności przeciwko wspólnikowi ponoszącemu odpowiedzialność bez ograniczenia całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki; 
  • ustanowienie zarządcy nieruchomości lub innej rzeczy albo prawa, z których prowadzi się egzekucję według przepisów o egzekucji z nieruchomości; 
  • umorzenie książeczki oszczędnościowej w związku z zajęciem wkładu, na który ją wystawiono

100 zł 

od:

  • zarzutów na opis i oszacowanie nieruchomości; 
  • zarzutów przeciwko planowi podziału sumy uzyskanej z egzekucji oraz zażalenia na postanowienie wydane w wyniku rozpoznania zarzutów; 
  • wniosku o podział złożonej od depozytu sądowego sumy odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość i wypłatę odszkodowania; 
  • wniosku o udzielenie przybicia nieruchomości lub innej rzeczy albo prawa, z których egzekucję prowadzi się według przepisów o egzekucji z nieruchomości; opłatę tę uiszcza się przed przysądzeniem własności; 
  • wniosku o przeprowadzenie przez sąd egzekucji czynności o charakterze majątkowym, której inna osoba nie może wykonać za dłużnika; 
  • zatwierdzenia planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji, a także wprowadzenia do planu zmian lub uzupełnień

1 000 zł

od wniosku o:

  • wszczęcie egzekucji przez zarząd przymusowy przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego; 
  • wszczęcie egzekucji przez sprzedaż przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego

Wysokość opłat w postępowaniu upadłościowym, układowym i naprawczym

W postępowaniu upadłościowym, układowym i naprawczym od 2 marca br. trzeba liczyć się z następującymi opłatami sądowymi: 

Wysokość opłaty stałej

Czego dotyczy opłata

1 000 zł 

od wniosku o ogłoszenie upadłości 

1 000 zł 

od wniosku zarządcy zagranicznego w przedmiocie uznania zagranicznego postępowania upadłościowego 

200 zł 

od wniosku o wszczęcie wtórnego postępowania upadłościowego 

200 zł

od wniosku o wszczęcie postępowania naprawczego

200 zł

od zażalenia na postanowienia wydane w postępowaniu upadłościowym i naprawczym

200 zł

od sprzeciwu co do uznania lub odmowy uznania zgłoszonych wierzytelności

100 zł

od zarzutów przeciwko układowi i przeciwko planowi podziału

100 zł

od wniosku o uchylenie lub zmianę układu

100 zł

od wniosku o uchylenie lub zmianę orzeczenia o uznaniu zagranicznego postępowania upadłościowego

100 zł

od wniosku w sprawie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej

Opłaty kancelaryjne  

Za czynności kancelaryjne od 2 marca br. będą pobierane następujące opłaty kancelaryjne:

Wysokość opłaty kancelaryjnej

Czego dotyczy opłata

w zasadzie 6 zł za każdą rozpoczętą stronicę wydanego dokumentu  

od wniosku o wydanie na podstawie akt: 

  • poświadczonego odpisu, wypisu lub wyciągu, 
  • odpisu orzeczenia ze stwierdzeniem prawomocności, 
  • odpisu orzeczenia ze stwierdzeniem wykonalności, 
  • zaświadczenia 

12 zł za każdą rozpoczętą stronicę wydanego dokumentu  

Jeżeli dokument, o którym mowa wyżej, jest sporządzony w języku obcym albo zawiera tabele

6 zł za każdą rozpoczętą stronicę wydanego dokumentu  

co do zasady od wniosku o odpis księgi wieczystej

1 zł za każdą rozpoczętą stronicę wydanego dokumentu

od wniosku o wydanie kopii dokumentu, znajdującego się w aktach sprawy

 

Jak uzyskać zwrot opłaty? 

 

Sąd z urzędu zwraca stronie

1.  całą uiszczoną opłatę od

  • pisma zwróconego wskutek braków formalnych, 

  • pisma odrzuconego lub cofniętego, jeżeli odrzucenie lub cofnięcie nastąpiło przed wysłaniem odpisu pisma innym stronom, a w braku takich stron - przed wysłaniem zawiadomienia o terminie posiedzenia, 

  • zażalenia na postanowienie w przedmiocie ukarania grzywną albo aresztem, zamiany grzywny na areszt albo w przedmiocie przymusowego sprowadzenia, jeżeli zażalenie zostało uwzględnione w całości, 

  • zażalenia na postanowienie o przyznaniu wynagrodzenia biegłemu lub tłumaczowi, jeżeli zażalenie zostało uwzględnione w całości, 

  • apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej w razie uwzględnienia środka zaskarżenia z powodu oczywistego naruszenia prawa i stwierdzenia tego naruszenia przez sąd odwoławczy lub Sąd Najwyższy, 

  • skargi na orzeczenie referendarza sądowego w razie jej uwzględnienia z powodu oczywistego naruszenia prawa i stwierdzenie tego naruszenia przez sąd, 

  • skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia w razie jej uwzględnienia; 

2.  trzy czwarte uiszczonej opłaty od

  • pisma wszczynającego postępowanie w pierwszej instancji, jeżeli w toku postępowania sądowego zawarto ugodę przed mediatorem, 

  • skargi kasacyjnej lub skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia nieprzyjętej do rozpoznania przez Sąd Najwyższy; 

3.  połowę uiszczonej opłaty od

  • pisma cofniętego przed rozpoczęciem posiedzenia, na które sprawa została skierowana, 

  • pozwu o rozwód lub separację w razie orzeczenia rozwodu lub separacji" na zgodny wniosek stron bez orzekania o winie - po uprawomocnieniu się wyroku (nie dotyczy to sytuacji, gdy w sprawach o rozwód, o separację lub o unieważnienie małżeństwa, w razie zasądzenia alimentów na rzecz małżonka w orzeczeniu kończącym postępowanie w instancji, pobiera się od małżonka zobowiązanego opłatę stosunkową od zasądzonego roszczenia, a w razie nakazania eksmisji jednego z małżonków albo podziału wspólnego majątku pobiera się także opłatę w wysokości przewidzianej od pozwu lub wniosku w takiej sprawie);

  • pisma wszczynającego postępowanie w instancji, w której sprawa zakończyła się zawarciem ugody sądowej. 

Poza ww. wypadkami, sąd z urzędu zwraca stronie całą uiszczoną opłatę od pozwu o rozwód lub separację albo wniosku o separację w razie cofnięcia pozwu lub wniosku na skutek pojednania się stron w pierwszej instancji. W razie pojednania się stron przed zakończeniem postępowania apelacyjnego, zwraca się połowę uiszczonej opłaty od apelacji. 

Ponadto sąd z urzędu zwraca stronie różnicę między opłatą pobraną od strony a opłatą należną. Opłatę zwraca sąd, który ją pobrał, a w przypadku gdy opłatę pobierał notariusz - sąd, który rozpoznawał wniosek. 

Roszczenie strony o zwrot opłaty sądowej przedawnia się z upływem 3 lat, licząc od dnia powstania tego roszczenia.

Zwrot opłat, o którym mowa powyżej, może również zarządzić przewodniczący lub referendarz sądowy.

Wydatki

Jeżeli przepisy ustawy przewidują obowiązek działania i dokonywania czynności połączonej z wydatkami z urzędu, sąd zarządzi wykonanie tej czynności, a kwotę potrzebną na ich pokrycie wykłada tymczasowo Skarb PaństwaW orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie sąd orzeka o poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa wydatkach. 

Sąd z urzędu zwraca stronie wszelkie należności z tytułu wydatków, stanowiące różnicę między kosztami pobranymi od strony a kosztami należnymi

Artykuły 85-93 nowej ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych regulują zasady ustalania należności świadków, biegłych, tłumaczy i stron w postępowaniu cywilnym. Przykładowo świadkowi przysługuje bowiem zwrot kosztów podróży, kosztów noclegu i utraconych zarobków lub dochodów, związanych ze stawiennictwem w sądzie. Należności świadków, biegłych, tłumaczy i stron przyznaje i ustala sąd lub referendarz sądowy. 

 

Kto jest zwolniony od kosztów sądowych?

 

Skarb Państwa nie ma obowiązku uiszczania opłat.

Ponadto nie pobiera się opłat od wniosku

  • o zabezpieczenie roszczenia, zgłoszonego w piśmie rozpoczynającym postępowanie; 

  • o przyjęcie oświadczenia o uznaniu dziecka, o nadanie dziecku nazwiska, o przysposobienie dziecka, o odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką; 

  • o przesłuchanie świadka testamentu ustnego, o otwarcie i ogłoszenie testamentu oraz o zwolnienie z obowiązków wykonawcy testamentu; 

  • będącego podstawą wszczęcia przez sąd postępowania z urzędu, a także od pism składanych sądowi opiekuńczemu w wykonaniu obowiązku wynikającego z ustawy albo nałożonego przez ten sąd; 

  • o odtworzenie zaginionych lub zniszczonych akt. 

Skarga na orzeczenie referendarza sądowego o odmowie zwolnienia od kosztów sądowych, zażalenie na postanowienie sądu odmawiające zwolnienia lub cofające zwolnienie od kosztów sądowych oraz zażalenie dotyczące wyłącznie wysokości opłaty albo wysokości wydatków są wolne od opłat sądowych. 

Nie pobiera się opłat od wniosku, zażalenia i apelacji nieletniego w postępowaniu w sprawach nieletnich. 

Nie mają obowiązku uiszczenia kosztów sądowych

  1. strona dochodząca ustalenia ojcostwa lub macierzyństwa oraz roszczeń z tym związanych; 

  2. strona dochodząca roszczeń alimentacyjnych oraz strona pozwana w sprawie o obniżenie alimentów; 

  3. strona wnosząca o uznanie postanowień umownych za niedozwolone; 

  4. pracownik wnoszący powództwo lub strona wnosząca odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych (nie dotyczy to wymienionych w podanej wyżej tabeli opłat podstawowych i stosunkowej);

  5. kurator wyznaczony przez sąd orzekający lub sąd opiekuńczy dla danej sprawy; 

  6. prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka; 

  7. powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów w sprawach dotyczących ochrony zbiorowych interesów konsumentów; 

  8. inspektor pracy oraz związki zawodowe w sprawach z zakresu prawa pracy; 

  9. strona w sprawach związanych z ochroną zdrowia psychicznego; 

  10. strona, która została zwolniona od kosztów sądowych przez sąd - w zakresie przyznanego jej zwolnienia; 

  11. powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów w sprawach dotyczących ochrony indywidualnych interesów konsumenta - w zakresie przyznanego konsumentowi przez sąd zwolnienia od kosztów sądowych. 

Za kuratora wydatki ponosi tymczasowo strona, dla której kurator został ustanowiony, a gdyby to nie było możliwe - strona, która swym wnioskiem lub swą czynnością spowodowała ustanowienie kuratora, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. W pozostałych ww. wypadkach za stronę zwolnioną od kosztów sądowych wydatki ponosi tymczasowo Skarb Państwa. W wypadku gdy powództwo o ustalenie ojcostwa okaże się oczywiście bezzasadne, sąd w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie może obciążyć powoda nieuiszczonymi kosztami sądowymi, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy. 

W toku postępowania w sprawach z zakresu prawa pracy o roszczenia pracownika wydatki obciążające pracownika ponosi tymczasowo Skarb Państwa. Sąd pracy w orzeczeniu kończącym postępowanie w instancji rozstrzyga o tych wydatkach, z tym że obciążenie pracownika tymi wydatkami może nastąpić w wypadkach szczególnie uzasadnionych.

W toku postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych wydatki ponosi Skarb Państwa.

Nie pobiera się opłaty sądowej, a uiszczoną opłatę zwraca się, jeżeli zażalenie, wniesione na zarządzenie przewodniczącego o zwrocie pisma albo na postanowienie sądu o odrzuceniu środka zaskarżenia, sąd uzna za oczywiście uzasadnione.

Strona w całości zwolniona od kosztów sądowych z mocy ustawy nie uiszcza opłat sądowych i nie ponosi wydatków, które obciążają tymczasowo Skarb Państwa.  

Jak ubiegać się o zwolnienie od kosztów sądowych?

Ponadto sąd może zwolnić stronę od kosztów sądowych w całości. Strona, której sąd przyznał całkowite zwolnienie od kosztów sądowych, ma w zasadzie obowiązek uiścić opłatę podstawową (30 zł) od wszystkich pism podlegających opłacie. 

Sąd może również zwolnić stronę od kosztów sądowych w części, jeżeli strona jest w stanie ponieść tylko część tych kosztów. Częściowe zwolnienie od tych kosztów może polegać na zwolnieniu od poniesienia albo ułamkowej lub procentowej ich części, albo określonej ich kwoty, albo niektórych opłat lub wydatków.

Może też polegać na przyznaniu zwolnienia co do pewnej części roszczenia lub co do niektórych roszczeń dochodzonych łącznie; roszczenia te lub ich części sąd oznacza w postanowieniu o przyznaniu częściowego zwolnienia od kosztów sądowych. Strona częściowo zwolniona od kosztów sądowych obowiązana jest uiścić opłaty oraz ponieść wydatki w takiej wysokości, jaka nie jest objęta zwolnieniem przyznanym przez sąd.

Zwolnienia od kosztów sądowych może się domagać osoba fizyczna, która złożyła oświadczenie, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodzinyDo wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych powinno być dołączone oświadczenie obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby ubiegającej się o zwolnienie od kosztów. Oświadczenie sporządza się według ustalonego wzoru.

Sąd może odebrać od osoby ubiegającej się o zwolnienie od kosztów sądowych przyrzeczenie o treści: „Świadomy znaczenia mych słów i odpowiedzialności przed prawem zapewniam, że złożone przeze mnie oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania jest prawdziwe i rzetelne”. Przed odebraniem przyrzeczenia należy pouczyć osobę ubiegającą się o zwolnienie od kosztów sądowych o grzywnie grożącej za podanie nieprawdziwych informacji.

Wniosek o zwolnienie od kosztów strony reprezentowanej przez adwokata lub radcę prawnego złożony bez dołączenia oświadczenia, o którym mowa w ust. 2, przewodniczący zwraca bez wzywania o uzupełnienie braków formalnych wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych. 

Sąd może przyznać zwolnienie od kosztów sądowych osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, jeżeli wykazała, że nie ma dostatecznych środków na ich uiszczenie.

Organizacjom społecznym, których zadanie nie polega na prowadzeniu działalności gospodarczej, sąd może przyznać zwolnienie od kosztów sądowych w ich własnych sprawach prowadzonych w związku z działalnością społeczną, naukową, oświatową, kulturalną, dobroczynną, samopomocową, w zakresie ochrony konsumenta, ochrony środowiska i opieki społecznej. Przyznając zwolnienie od kosztów sądowych, Sąd uwzględnia przede wszystkim statutowe cele działalności danej organizacji i możliwości oraz potrzeby realizacji tych celów na drodze postępowania cywilnego.

Wniosek o przyznanie zwolnienia od kosztów sądowych należy zgłosić na piśmie lub ustnie do protokołu w sądzie, w którym sprawa ma być wytoczona lub już się toczy. Złożenie wniosku do protokołu nie uchyla obowiązku sporządzenia wspomnianego wyżej oświadczenia, według ustalonego wzoru. Osoba fizyczna, która nie ma miejsca zamieszkania w siedzibie tego sądu, może złożyć wniosek o przyznanie zwolnienia od kosztów sądowych w sądzie rejonowym właściwym ze względu na miejsce swego zamieszkania. Sąd przesyła wówczas niezwłocznie ten wniosek właściwemu sądowi. 

Zwolnienie od kosztów sądowych w postępowaniu wieczystoksięgowym może nastąpić wyłącznie przed złożeniem wniosku o wpis do księgi wieczystej. Jeżeli wniosek o dokonanie wpisu do księgi wieczystej ma być zamieszczony w akcie notarialnym, zwolnienie od kosztów sądowych może nastąpić wyłącznie przed zawarciem tego aktu notarialnego. Wniosek o dokonanie wpisu do księgi wieczystej powinien być złożony w terminie 3 miesięcy od doręczenia postanowienia o zwolnieniu od kosztów sądowych, pod rygorem upadku zwolnienia. Powyższych ograniczeń nie stosuje się, jeśli obowiązek poniesienia kosztów sądowych powstał po wydaniu orzeczenia, w postępowaniu wieczystoksięgowym. 

W razie oddalenia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych strona nie może ponownie domagać się zwolnienia powołując się na te same okoliczności, które stanowiły uzasadnienie oddalonego wnioskuPonowny wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, oparty na tych samych okolicznościach, podlega odrzuceniu. Na odrzucenie wniosku nie przysługuje zażalenie. 

Zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia strony od obowiązku zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi. 

Zgłoszenie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych oraz wniesienie środka odwoławczego od postanowienia o odmowie zwolnienia od kosztów sądowych nie wstrzymuje biegu toczącego się postępowania, chyba że chodzi o zwolnienie powoda od kosztów sądowych na skutek wniosku zgłoszonego w pozwie lub przed wytoczeniem powództwa.

Kiedy nie zostaniemy zwolnieni z kosztów sądowych?

Sąd może zarządzić stosowne dochodzenie, jeżeli na podstawie okoliczności sprawy lub oświadczeń strony przeciwnej powziął wątpliwości co do rzeczywistego stanu majątkowego strony domagającej się zwolnienia od kosztów sądowych lub z niego korzystającej. Sąd odmawia zwolnienia od kosztów sądowych stronie w razie oczywistej bezzasadności dochodzonego roszczenia lub obrony praw. 

Sąd cofa zwolnienie od kosztów sądowych, jeżeli okazało się, że okoliczności, na podstawie których je przyznano, nie istniały lub przestały istnieć. W obu wypadkach strona obowiązana jest uiścić wszystkie przepisane opłaty oraz zwrócić wydatki, jednakże w drugim wypadku sąd może obciążyć stronę tym obowiązkiem także częściowo, stosownie do zmiany, jaka nastąpiła w jej stosunkach. W takim wypadku stosuje się następujące zasady. Stronę, która uzyskała zwolnienie od kosztów sądowych na podstawie świadomego podania nieprawdziwych okoliczności, sąd, cofając zwolnienie, skazuje na grzywnę w wysokości do 1 000 złotych. Niezależnie od obowiązku uiszczenia grzywny strona powinna uiścić wszystkie przepisane opłaty i pokryć obciążające ją wydatki. Osobę, która ponownie zgłosiła wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, świadomie podając nieprawdziwe okoliczności o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania, sąd, odrzucając wniosek, skazuje na grzywnę w wysokości do 2 000 złotych. 

Czynności w zakresie zwalniania od kosztów sądowych, przewidziane w ustawie, może wykonywać także referendarz sądowy. 

Kto opłaci koszty sądowe?

Kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. Koszty nieobciążające przeciwnika sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji nakazuje ściągnąć z roszczenia zasądzonego na rzecz: 

  • strony, której czynność spowodowała ich powstanie; 

  • strony zastąpionej przez kuratora lub 

  • osoby, na której rzecz prokurator wytoczył powództwo lub zgłosił wniosek o wszczęcie postępowania. 

Nie dotyczy to opłat, których nie miał obowiązku uiścić Skarb Państwa. 

Koszty sądowe, których nie miał obowiązku uiścić kurator, sąd może nakazać ściągnąć z innego majątku strony zastąpionej przez kuratora. W wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może odstąpić od wspomnianego wyżej obciążenia kosztami.  

Należność Skarbu Państwa z tytułu kosztów sądowych obciążających przeciwnika strony podlega zaspokojeniu w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym w tej samej kolejności i w tych samych granicach, co należność tej strony z tytułu zasądzonego na jej rzecz zwrotu kosztów procesu. Roszczenie Skarbu Państwa o uiszczenie kosztów sądowych przedawnia się z upływem trzech lat, licząc od dnia, w którym nastąpiło prawomocne zakończenie sprawy.

Strony mogą w ugodzie sądowej ustalić, którą z nich i w jakiej części mają obciążać nieuiszczone koszty sądowe. Jeżeli ugoda nie stanowi inaczej, w sprawie zakończonej ugodą koszty ponoszą obie strony w równych częściach.  

Inne postanowienia nowej ustawy

Art. 119-125 nowej ustawy poświęcone są zasadom umarzania, rozkładania na raty i odraczania terminu zapłaty należności sądowych. Ponadto nowa ustawa przewiduje zmiany w wielu innych przepisach obowiązujących aktów prawnnych. 

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 2005 r., Nr 167, poz. 1398)


A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

  • paulina 2016-11-04 15:32:48

    Witam Dziś byłam w sadzie i jestem zszokowana decyzja. Ponieważ sprawa dotyczy ustalenia sposobu kozystania z nieruchomosci - współwłasność jest 3 wspolwlasicieli. Jeden z nich poszedl do sadu o usk. Byla mediacja a dzis rozprawa gdziewnioskodawca wnosi o inwentaryzacje poddasza podzial gruntu-sedzia zgadza sie i kaze wplacic zaliczke wszystkim w kwoci 1,500zl. Wstaje i nie zgadzam sie z tym a on mowi ze wszyscy musza uiscic oplate dlaczego? jesli ja nie skladalam nic do sadu i nie zgadzam sie na podzial geodety i na bieglego co robic prosze o pomoc dodam ze kiedys chcielismy podzielic a oni nie chcieli prosze o odp pozdrawiam

  • ANIA 2012-05-06 22:12:03

    dzięki za pomoc


Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika