15.5.2005
Zespół
e-prawnik.pl
Stan faktyczny
Prowadzę firmę na swoje nazwisko, która "żyje" z opracowywania i sprzedaży nowych produktów. Część z nich jest chroniona w Urzędzie Patentowym RP, ale części rozwiązań nie jestem w stanie ten sposób zabezpieczyć. Zabezpieczenia od strony konkurencji wymagają również kanały dystrybucji oraz kontakty handlowe, coraz bardziej żywotne dla firmy. Proszę o opinię jaka najlepsza dla firmy będzie forma jej zabezpieczenia przed potencjalną konkurencją ze strony pracowników, zarówno kiedy pracują w niej, jak również po ustaniu stosunku pracy. Zaznaczam, że pracujemy w bardzo niszowym sektorze (wyposażanie muzeów w sprzęt wystawienniczy) i najbardziej prawdopodobny scenariusz konkurencji mógłby wyglądać tak, że pracownicy zwalniają się i zakładają własną firmę na bazie posiadanego i rozwijanego obecnie przez nas know how. W Polsce nie istnieje firma o takim zaawansowaniu technologicznym jakie posiadamy, więc trudno byłoby im "przejść do konkurencji". Mogą jednak przejść do innej firmy i tam założyć swoją komórkę muzealną. Informuję, że pracownicy nie mają obecnie podpisanego nawet zobowiązania o zachowaniu tajemnicy służbowej. Gdyby skorzystać zgodnie z Art. 101 Prawa Pracy i zawrzeć umowę o zakazie konkurencji teraz i po ustaniu stosunku pracy, umowa ta zobliguje mnie do zapłacenia odszkodowania po ustaniu stosunku pracy, co prowadzi wprost do potencjalnych roszczeń pracowników. Proszę o odpowiedź, czy możliwe jest zawarcie umowy o dochowaniu tajemnicy i zakazie konkurencji bez zakazu pracy dla odchodzących pracowników ale z zakazem tworzenia przez nich swojej firmy lub posiadania udziału właścicielskiego w firmie wykonującej analogiczne do naszych produkty. Umowa powinna obejmować również zakaz wykorzystywania posiadanego przez moją firmę know how oraz znanych kanałów dystrybucji. Umowa powinna przewidywać dotkliwe sankcje finansowe dla obecnych i byłych pracowników, którzy jej nie będą respektować. Chcę przy tym zabezpieczyć obecne i przyszłe interesy firmy bez dawania gwarancji odszkodowania przewidzianego w Prawie Pracy Art. 101.
Opinia prawna
Niniejsza opinia prawna została sporządzona na podstawie:
-
Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku kodeks pracy (tekst jednolity: Dz. U. 1998 r., Nr 21 poz. 94 ze zmianami).
Ogólne uwagi o zakazie konkurencji
Prawna regulacja dotycząca zakazu podejmowania przez pracowników działalności konkurencyjnej wobec swego pracodawcy uregulowana jest w przepisach kodeksu pracy w art. 101[1] – 101[4] i stanowi wyjątek od swobody i wolności podejmowania pracy i działalności na swój rachunek. Z uwagi na fakt, iż przepisy te stanowią wyjątek od wspomnianej zasady wolności i swobody pracy, ich interpretacja nie może mieć charakteru zawężającego.
Umowa o zakazie konkurencji, zgodnie z art. 101[1] § 1 k.p., stanowi odrębną od umowy o pracę zawieraną pomiędzy pracownikiem a pracodawcą. Zgodnie z nią, pracownik przyjmuje na siebie zobowiązanie do powstrzymania się od prowadzenia działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy, a także od świadczenia pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką konkurencyjną wobec dotychczasowego pracodawcy działalność. Zakaz konkurencji dotyczy więc nie tylko podejmowania pracy na podstawie umowy o prace, lecz także na podstawie umowy zlecenia czy tez umowy o dzieło, a także obejmuje podejmowanie samodzielnie czy tez wraz innymi podmiotami działalności gospodarczej. Zakaz ten dotyczy jedynie działalności konkurencyjnej, przez co należy rozumieć działalność na tym samym bądź podobnym polu działania, co dotychczasowy pracodawca, powodujący lub mogący spowodować określone straty gospodarcze u dotychczasowego pracodawcy. Tylko taka działalność może być w drodze umowy ograniczona. Podejmowanie przez pracownika dodatkowego zatrudnienia u pracodawcy, który nie prowadzi działalności konkurencyjnej wobec dotychczasowego pracodawcy, nie może być uznane za działanie konkurencyjne, w szczególności, gdy pracownik rzetelnie wywiązuje się ze swoich dotychczasowych obowiązków.
Zakres działalności konkurencyjnej, której pracownik nie może podejmować, powinien być określony w umowie o zakazie konkurencji. Umowa ta może zakres ten określać poprzez wymienienie konkretnych podmiotów gospodarczych, na rzecz których pracownikowi nie wolno podejmować pracy, lub też może zawierać klauzulę generalną, z której jednak powinien zakres zakazanych czynności, konkurencyjnych wobec dotychczasowego pracodawcy. Określając zakres, w którym pracownik nie może podejmować działalności konkurencyjnej należy pamiętać, że można wyznaczyć go jedynie w granicach określonych przez art. 101[1] § 1 k.p., tj. dana działalność musi być rzeczywiście konkurencyjna wobec pracodawcy. Rozszerzenie tego zakresu także na inne czynności, nie konkurencyjne wobec pracodawcy spowoduje, że te postanowienia umowy, jako nieważne, nie będą obowiązywać.
Potrzebujesz porady prawnej?
Zakaz konkurencji w umowach o pracę
Co to jest pracowniczy zakaz konkurencji? Pracowniczy zakaz konkurencji jest to zakaz prowadzenia przez pracownika działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy. Dotyczy to nie tylko prowadzenia przez pracownika odrębnej działalności gospodarczej, lecz również wykonywania pracy w ramach umowy (...)
Zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy
Zanim pracodawca wprowadzi umowny zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy, powinien dokładnie przemyśleć swoją decyzję, wobec którego pracownika wskazany zakaz będzie miał zastosowanie. Częstokroć zdarza się, iż pracodawcy, wprowadzają zakaz konkurencji wobec wszystkich zatrudnianych (...)
Z jakich rozwiązań mogą korzystać przedsiębiorcy? W okresie epidemii wywołanej COVID-19 wprowadzono instrumenty mające na celu wsparcie utrzymania działalności i miejsc pracy w przedsiębiorstwach. Sprawdź, które instrumenty wprowadzane w kolejnych tarczach antykryzysowych pozostają (...)
Co powinna zawierać umowa o zakazie konkurencji?
W sytuacji gdy pracownik posiada szczególnie ważne informacje, które w razie ujawnienia mogłyby narazić pracodawcę na szkodę, pracodawca może zawrzeć z pracownikiem umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. ##baner## Co powinna zawierać umowa o zakazie konkurencji? Przede (...)
Co nowego tarcza 4.0. przyniosła pracodawcom i pracownikom?
W okresie epidemii wprowadzono tymczasowe rozwiązania dotyczące organizacji pracy i relacji pracodawca – pracownik. Sprawdź, co Tarcza 4.0 może zmienić w twojej firmie. Tarcza 4.0, czyli ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych (...)
Jakie rozwiązania z Tarczy 4.0. dotyczą pracodawców i pracowników?
W okresie epidemii wprowadzono tymczasowe rozwiązania dotyczące organizacji pracy i relacji pracodawca – pracownik. Sprawdź, co Tarcza 4.0 może zmienić w twojej firmie. Rozwiązania opisane poniżej zostały wprowadzone Tarczą 4.0, czyli ustawą z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania (...)
Ustanie stosunku pracy następuje w następstwie: rozwiązania stosunku pracy na podstawie oświadczeń woli (czynności prawnych) albo wygaśnięcia stosunku pracy, które jest spowodowane określonymi zdarzeniami prawnymi. Wypowiedzenie umowy o pracę Wypowiedzenie (...)
Podstawowe obowiązki pracownika i pracodawcy
Prawo pracy obejmuje przepisy określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, będących stronami stosunku pracy. Prezentujermy najistotniejsze informacje dotyczące obowiązków związanych z wykonyawniem pracy w ramach stosunku pracy. Podstawowe obowiązki pracownika Zasadniczym (...)
Klauzula zakazu konkurencji w umowie zlecenia
Jaką klauzulę antykonkurencyjną można zawrzeć w umowie zlecenia? Analiza umów cywilnoprawnych, w tym w szczególności umowy zlecenia, pokazuje, że strony bardzo często zamieszczają wśród postanowień umownych klauzulę dotyczącą zakazu konkurencji. Obowiązek powstrzymania (...)
Z jakich przyczyn pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika?
Uzasadnione i nieuzasadnione przyczyny rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia Kodeks pracy daje zarówno pracownikowi, jak i pracodawcy prawo rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia. Rozwiązanie może być dokonane tak z przyczyn zawinionych, jak i niezawinionych. Prawidłowe wypowiedzenie (...)
Rozwiązanie umowy o pracę przez pracodawcę za wypowiedzeniem
Wypowiedzenie to tryb, który daje pracownikowi – w okresie wypowiedzenia – szansę na przygotowanie się do zakończenia współpracy. Przeczytaj, kiedy i jak pracodawca może rozwiązać umowę za wypowiedzeniem. ##baner## Jak rozwiązać umowę za wypowiedzeniem? Jako pracodawca (...)
Przejęcie zakładu pracy a jego pracownicy
Coraz częstszą praktyką w obrocie gospodarczym jest łączenie się przedsiębiorców oraz przejmowanie mniejszych przedsiębiorstw przez większe. Połączenia takie mają wpływ nie tylko na łączące się przedsiębiorstwa, ale także na sytuację prawną i materialną zatrudnionych w obu (...)
Kup lojalność byłego pracownika
Możesz chronić swoje interesy, związując pracowników kontraktami o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. Musisz jednak precyzyjnie określić do kiedy obowiązuje taka umowa(...)To pracodawca decyduje, którego pracownika zwiąże umową o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku (...)
Zakaz podbierania pracowników - klauzule umowne oraz ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
O klauzuli non solicitation, czyli w uproszczeniu klauzuli zakazującej przejmowania pracowników usłyszeć można np. przy okazji szeroko pojętych transakcji fuzji i przejęć (M&A). Tego typu transakcje są skomplikowanymi procesami, a ich struktura może być różna, zależnie od (...)
Ochrona przed konkurencją po ustaniu zatrudnienia
Współcześnie przedsiębiorcy coraz częściej spotykają się z ryzykiem wyszkolenia współ/pracownika, który zdobywszy odpowiednie doświadczenie i wiedzę, usamodzielnia się i nierzadko staje się bezpośrednią dla nich konkurencją. O ile w warunkach wolnorynkowych w dłuższej (...)
Jak zakończyć umowę pracodawcy z pracownikiem?
Przeczytaj, w jaki sposób może zakończyć się współpraca z pracownikiem i co wziąć pod uwagę, ustalając tryb rozwiązania umowy o pracę. Sprawdź, kiedy pracownik może odwołać się do sądu, a kiedy to pracodawca może mieć roszczenia względem pracownika. ##baner## Jak można (...)
Wypowiedzenie umowy o pracę - wszystko, co musisz wiedzieć
Tematem artykułu jest zagadnienie wypowiedzenia i rozwiązania umowy o pracę oraz wskazanie przykładowych błędów, jakie w tych sytuacjach popełniają strony stosunku pracy. Omówiono w nim podstawowe przyczyny, które mogą stanowić uzasadnienie rozwiązania umowy o pracę. (...)
Co trzeba wiedzieć o kredycie mieszkaniowym?
Wady i zalety kredytu Oczywiście najlepszy byłby odwrotny porządek rzeczy – najpierw sobie uskładać, a potem kupić za własne pieniądze mieszkanie i nie zapożyczać się na całe życie. Jest jednak inaczej, tylko nielicznym udaje się odwrócić proces zakupu własnego kąta. Pewne (...)
Jak przeprowadzane są zwolnienia grupowe?
Zwolnienia grupowe to szczególny tryb rozwiązywania umów o pracę z grupą pracowników, z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. Przeczytaj, w jaki sposób przeprowadzić zwolnienia grupowe i jakie obowiązki ma pracodawca, który to robi. ##baner## Co to są zwolnienia (...)
Jak prowadzić akta pracownicze? (część I)
O jakie dane osobowe może zapytać przyszły pracodawca kandydata do pracy? Od 1 stycznia 2004r. do kodeksu pracy wprowadzony został dodatkowy przepis (art. 22[1]), mówiący o tym jakie dane osobowe mogą być przedmiotem zainteresowania przyszłego pracodawcy w trakcie spotkania z kandydatem (...)
Przeciwdziałanie nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej
Czemu ma służyć nowa regulacja o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej? 12 lipca 2017 r. wejdzie w życie ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi (przygotowana przez Ministerstwo (...)
