Zmiany w ksh - spółki osobowe

Zmiana zasad rejestracji spółki jawnej w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Zgodnie z dodanym przez ustawę nowelizującą art. 25 [1] ustawy Kodeks spółek handlowych (dalej: k.s.h.) spółka jawna powstaje z chwilą wpisu do rejestru przedsiębiorców. Poprzednia regulacja przewidywała, że powstanie spółki jawnej następowało w momencie zawarcia umowy o utworzeniu spółki przez wspólników, a wpis do rejestru miał charakter deklaratoryjny, czyli nie był warunkiem powstania spółki. Obecnie wpis do rejestru przedsiębiorców będzie miał charakter konstytutywny, czyli spółka jawna powstanie jako samodzielny podmiot prawa dopiero z chwilą jej wpisu do rejestru. Należy też przypomnieć, że przed dokonaniem wpisu do rejestru przedsiębiorców spółka jawna nie może podjąć działalności gospodarczej (art. 7 ustawy Prawo działalności gospodarczej), możliwe jest jednak podejmowanie pewnych działań o charakterze przygotowawczym (np. przyjmowanie wkładów od wspólników, zawieranie umów o pracę), które umożliwiłyby podjęcie właściwej działalności gospodarczej bezpośrednio po uzyskaniu wpisu do rejestru. Zgodnie z art. 25 [1] par. 2 k.s.h. osoby, które działały w imieniu spółki po jej zawiązaniu (czyli po zawarciu umowy spółki jawnej), a przed jej wpisaniem do rejestru, za zobowiązania wynikające z tego działania odpowiadają solidarnie. Oznacza to, że za zobowiązania zaciągnięte w imieniu spółki (np. zobowiązanie do zapłaty ceny za zakupione materiały niezbędne do prowadzenia planowanej działalności gospodarczej) przez przyszłych wspólników lub inne osoby przed wpisaniem spółki do rejestru odpowiadają oni bez ograniczeń i bez udziału spółki (niesubsydiarnie).

Zmiana przepisów dotyczących przekształcania spółki cywilnej w spółkę jawną.

Znowelizowany przepis art. 26 par. 4 zdanie 1 k.s.h. przewiduje instytucję dobrowolnego przekształcenia spółki cywilnej w spółkę jawną, opierającej się na zgłoszeniu dotychczasowej spółki cywilnej do rejestru przedsiębiorców. Uprawnienie do zgłoszenia dotychczasowej spółki cywilnej do rejestru przedsiębiorców jako spółki jawnej przysługuje wszystkim wspólnikom razem, a zatem wykluczone jest podjęcie decyzji o przekształceniu przez jednego tylko wspólnika.

Zmiana Kodeksu spółek handlowych objęła również instytucję obligatoryjnego przekształcenia spółki cywilnej w spółkę jawną. Dotychczasowa regulacja przewidywała obowiązek zgłoszenia spółki cywilnej do sądu rejestrowego (co powodowało jej przekształcenie w spółkę jawną) w sytuacji, gdy jej przychody netto ze sprzedaży towarów lub świadczenia usług w każdym z dwóch kolejnych lat obrotowych osiągnęły równowartość w walucie polskiej co najmniej 400 000 EURO. Ustawa nowelizująca podwyższa wartość obrotu uzasadniającego powstanie obowiązku rejestracji spółki cywilnej w rejestrze przedsiębiorców, stanowiąc, że przekształcenie spółki cywilnej w jawną jest obligatoryjne, jeżeli przychody netto spółki cywilnej w każdym z dwóch ostatnich lat obrotowych osiągnęły wartość powodującą, zgodnie z przepisami o rachunkowości, obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych (czyli 800 000 EURO). Zgłoszenie spółki cywilnej do rejestru przedsiębiorców powinno nastąpić w terminie 3 miesięcy od zakończenia drugiego roku obrotowego.

Przed zgłoszeniem spółki cywilnej do rejestru przedsiębiorców, zarówno w przypadku dobrowolnego, jak i obowiązkowego przekształcenia spółki cywilnej w jawną, należy dostosować umowę spółki cywilnej do wymogów przewidzianych dla umowy spółki jawnej (umowa spółki jawnej powinna być pod rygorem nieważności zawarta na piśmie i zawierać firmę i siedzibę spółki, określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość, przedmiot działalności spółki oraz czas trwania spółki, jeśli jest oznaczony).

Znowelizowany art. 26 par. 5 k.s.h. precyzuje skutki wpisu do rejestru przedsiębiorców spółki cywilnej. Z chwilą wpisu spółki cywilnej do rejestru staje się ona spółką jawną i tak powstałej spółce jawnej przysługują wszystkie prawa i obowiązki stanowiące majątek wspólny wspólników spółki cywilnej. Na mocy odesłania do art. 553 par. 2 i 3 k.s.h. należy uznać, że nowopowstała spółka jawna pozostaje podmiotem zezwoleń koncesji oraz ulg, które przysługiwały spółce cywilnej przed przekształceniem, a wspólnicy spółki cywilnej uczestniczący w przekształceniu stają się z dniem przekształcenia wspólnikami spółki jawnej.

Zmiana zasad wnoszenia wkładów w spółce jawnej.

Dotychczasowy przepis art. 50 k.s.h. przewidywał, że udział kapitałowy wspólnika (czyli określona wartość księgowa wyrażona w złotych, która stanowi podstawę dla określenia praw lub obowiązków wspólnika np. z tytułu prawa do odsetek od udziału, prawa do określonej sumy w razie podziału majątku spółki na skutek wystąpienia wspólnika ze spółki lub jej rozwiązania i in.) jest równy wartości wkładu określonej w umowie spółki. Wynikało z tego, iż określona w umowie wartość wkładu danego wspólnika nie musiała odpowiadać jego wartości rzeczywistej. Zgodnie z opisywaną nowelizacją, udział kapitałowy wspólnika będzie odpowiadał wartości rzeczywiście wniesionego wkładu, np. jeśli wspólnik wniesie do spółki tytułem wkładu nieruchomość wycenioną na 50 000 zł, jego udział kapitałowy będzie miał taką samą wysokość. Nowa regulacja przekreśla też dotychczasowe wątpliwości dotyczące kwestii, czy udział kapitałowy jest wielkością stałą i niezmienną, czy też możliwe jest zwiększenie udziału w przypadku niepobrania przez wspólnika należnej mu od spółki kwoty z tytułu udziału w zysku. Ustawa nowelizująca przesądza, że poza zwiększeniem udziału kapitałowego przez przypisane i zatrzymane zyski jedynym źródłem zwiększenia udziału wspólnika jest wniesienie wkładu na skutek zmiany umowy spółki zobowiązującej wspólnika do tego rodzaju świadczenia. Należy jednak zaznaczyć, że regulacja udziału kapitałowego ma charakter dyspozytywny, czyli możliwe jest modyfikowanie przez wspólników zasad ustawowych.

Pozostałe zmiany dotyczące funkcjonowania spółek osobowych.

Zmiana przepisu art. 33 k.s.h. ma na celu doprecyzowanie zasad odpowiedzialności wspólnika zawierającego umowę spółki jawnej z osobą prowadzącą dotychczas przedsiębiorstwo jednoosobowo i przesądza, że osoby, które zawierają umowę spółki jawnej z przedsiębiorcą jednoosobowym ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania powstałe przy prowadzeniu tego przedsiębiorstwa przed dniem utworzenia spółki tylko wówczas gdy przedsiębiorstwo to zostanie wniesione do spółki tytułem wkładu.

Znowelizowany przepis art. 88 k.s.h. daje możliwość utworzenia spółki partnerskiej przez inżynierów budownictwa.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. 2000 r., Nr 94, poz. 1037 ze zmianami),
• Ustawa z dnia 12 grudnia 2003 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2003 r., Nr 229, poz. 2279)

Zespół
e-prawnik.pl