Zmiany w ubezpieczeniach społecznych

Jakie zmiany dotyczą ubezpieczeń społecznych?

Od 5 lutego 2009 r. obowiązuje większość przepisów ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Jakie zmiany przewidziano?

Nowe przepisy mają na celu:

• znowelizowanie przepisów dotyczących ochrony ubezpieczeniowej osób prowadzących niepubliczne szkoły lub placówki oświatowe;

• znowelizowanie przepisów odnoszących się do osób prowadzących działalność gospodarczą, zawierających umowy o pracę nakładczą, poprzez rozciągnięcie na nich reguł ubezpieczeniowych ustalonych dla takich osób zawierających umowy zlecenia;

• zmianę przepisów dotyczących emerytowanych żołnierzy i funkcjonariuszy służb mundurowych, pobierających emeryturę "mundurową";

• znowelizowanie przepisów dotyczących członków rodzin pozostałych po emerytowanych żołnierzach i funkcjonariuszach służb mundurowych;

• znowelizowanie przepisów dotyczących trybu negocjacji wysokości wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w części uzależnionej od realnego wzrostu płac.

O nowelizacji pisaliśmy już na etapie projektu: Propozycje zmian w systemie ubezpieczeń społecznych oraz w ustawie o emeryturach i rentach z FUS

Zmiany w zakresie ubezpieczeń społecznych osób prowadzących pozarolniczą działalność i jednocześnie wykonujących pracę nakładczą

W związku z wejściem w życie art. 9 ust. 2b ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, od 1 marca 2009 r. zmianie uległy zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym w przypadku jednoczesnego wykonywania pracy nakładczej i prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Osoba wykonująca pracę nakładczą i prowadząca równocześnie działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu tej działalności, jeśli z tytułu wykonywania pracy nakładczej podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest niższa od obowiązującej tę osobę najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność. Osoba ta może być dobrowolnie objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z tytułu wykonywania pracy nakładczej.

W sytuacji zmiany tytułu ubezpieczenia osoba ubezpieczona zobowiązana jest powiadomić swojego płatnika składek o zmianie dotyczącej podlegania ubezpieczeniom i o ewentualnej chęci podlegania dobrowolnym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Wówczas płatnik składa druk ZUS ZWUA i jednocześnie druk ZUS ZUA w celu zgłoszenia chałupnika do dobrowolnych ubezpieczeń społecznych i obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego lub druk ZUS ZZA w celu zgłoszenia chałupnika wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego.

Jednocześnie osoba prowadząca działalność gospodarczą, która od 1 marca będzie obowiązkowo podlegać ubezpieczeniom z tytułu prowadzenia tej działalności, jako płatnik składek na swoje ubezpieczenia ma obowiązek wyrejestrowania się z ubezpieczenia zdrowotnego i/lub dobrowolnych ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz zgłoszenia się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.

Warto zwrócić uwagę, że możliwa jest sytuacja, w której za osobę prowadzącą działalność gospodarczą opłacane są nadal składki z pracy nakładczej, w sytuacji, gdy przychód z tej umowy jest co najmniej równy (lub wyższy) podstawie składek ubezpieczeniowych z tytułu prowadzenia działalności. Wówczas taka osoba nie musi być wyrejestrowana z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z tytułu wykonywania pracy nakładczej. Nadal będą za nią opłacane składki z tego tytułu. Musi też jednak opłacać składkę zdrowotną z działalności gospodarczej.

Szczegółowe wyjaśnienia w tym zakresie są dostępne na stronie internetowej ZUS w poradniku "Ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących" oraz poradniku "Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu, ustalania podstawy wymiaru oraz rozliczania i opłacania składek na te ubezpieczenia oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych".

Przemysław Przybylski
Rzecznik Prasowy ZUS

http://e-inspektorat.zus.pl

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. 2009 r., Nr 8, poz. 38)

A.J.
Zespół e-prawnik.pl