Potrącenie (kompensacja) jest możliwe jeżeli jednocześnie dwie osoby są względem siebie zarówno dłużnikiem i wierzycielem. Jednakże potrąceniu mogą ulec tylko wierzytelności, których przedmiotem są pieniądze (czyli wierzytelności pieniężne) lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku. Obydwie wierzytelności muszą być już wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Oznacza to, że nie mogą ulec potrąceniu wierzytelności, z których jedna opiewa np. na jabłka, a druga na konkretny model samochodu (rzecz oznaczona co do tożsamości). Nie mogą ulec także potrąceniu wierzytelności pieniężne, z których jedna jest wymagalna, a termin wymagalności drugiej jeszcze nie nastąpił. Wierzytelności będące przedmiotem potrącenia poddane zostają działaniu rachunkowemu, którego rezultatem jest wzajemne zniesienie tych wierzytelności do wysokości wierzytelności niższej (por. wyrok SN z 6 września 1983 r., IV CR 260/83, OSNC 1984, nr 4, poz. 59). Duże znaczenie gospodarcze potrącenia polega również na tym, że uchylając obowiązek realnego wykonania zobowiązań, ogranicza ono potrzebę przemieszczania środków pieniężnych, przez co oszczędza kosztów, ryzyka i przyspiesza obrót.
Na mocy szczególnych przepisów, wierzytelności, które według zasad ogólnych mogą ulec potrąceniu, są wyłączone spod tego uprawnienia. Nie mogą bowiem ulec umorzeniu przez potrącenie wierzytelności:
Mogą natomiast ulec potrąceniu wierzytelności, których termin wymagalności został odroczony przez sąd albo przez wierzyciela, który odroczenia udzielił bezpłatnie.
W wyniku przedawnienia, ten przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeknie się tego prawa. Jednakże przedawnienie wierzytelności nie wyłącza prawa do dokonania potrącenia. Będzie ono możliwe wówczas, gdy w pierwszej chwili, gdy potrącenie było dopuszczalne, wierzytelność ta jeszcze się nie przedawniła. Jeżeli więc w jakimkolwiek momencie w przeszłości, obydwie wierzytelności stały się wymagalne, a dopiero później jakakolwiek z nich uległa przedawnieniu, dopuszczalne jest dokonanie potrącenia.
Może pojawić się sytuacja, w której wierzytelność przysługująca np. dłużnikowi przeciwko jego wierzycielowi jest zajęta przez osobę trzecią. Potrącenie takiej wierzytelności jest dopuszczalne wówczas, gdy dłużnik stał się wierzycielem swojego wierzyciela przed dokonaniem takiego zajęcia. Nie może być natomiast umorzona wierzytelność, która stała się wymagalna dopiero po dokonaniu zajęcia a przy tym później niż wierzytelność zajęta.
Ten skomplikowany węzeł prawny najlepiej rozwikłać za pomocą przykładu. Jeżeli więc wzajemnie zobowiązani wobec siebie są Panowie A i B, potrącenie będzie dopuszczalne, jeżeli:
Potrącenie następuje przez złożenie oświadczenia woli drugiej stronie. Oświadczenie to może być złożone w jakiejkolwiek formie, byleby doszło do wiadomości adresata. Nie jest przy tym konieczne uzyskanie zgody drugiej strony na dokonanie potrącenia. Skutecznie złożone oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe.
W wyniku dokonanego potrącenia obie wierzytelności umarzają się. Jeżeli wierzytelności opiewają na różną wartość, umorzenie następuje do wysokości wierzytelności niższej.
Pamiętaj, że:
Podstawa prawna:
ocena usługi:
ocena usługi:
ocena usługi:
ocena usługi:
ocena usługi:
ocena usługi:
ocena usługi:
ocena usługi:
ocena usługi:
ocena usługi:
ocena usługi:
ocena usługi:
ocena usługi:
ocena usługi:
ocena usługi:
ocena usługi:
ocena usługi:
jakie kryterja trzeba spelnic by ubiegac sie o mieszkanie komunalne w wagrowcu
Co zrobić jeżeli brat wysyła bezpodstawnie pisma do organów scigania
RODO - czyli co?
Dnia 25 maja 2018 roku we wszystkich krajach należących do Unii Europejskiej zacznie być stosowane Ogólne Rozporządzenie o Ochronie Danych Osobowych 2016/679
Co reguluje RODO?
Prywatność każdego człowieka musi być chroniona. 25 maja 2018 r. we wszystkich krajach należących do Unii Europejskiej zacznie być stosowane ...
Rejestr czynności przetwarzania danych osobowych według RODO
RODO obejmuje swoim zastosowaniem wszystkie podmioty prywatne i publiczne, które przetwarzają dane osobowe i w praktyce większość procesów przetwarzania danych
Obowiązek zgłaszania naruszeń przepisów RODO
RODO nakłada na podmioty przetwarzające dane osobowe prawny obowiązek informowania o incydentach bezpieczeństwadotyczących danych osobowych.
Zabezpieczenia danych według RODO
Jak RODO normuje zabezpieczenia danych? Do czego będzie zobowiązany każdy administrator danych? Jakich ryzyk trzeba się wystrzegać?
Informujemy, iż zgodnie z przepisem art. 25 ust. 1 pkt. 1 lit. b ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity: Dz. U. 2006 r. Nr 90 poz. 631), dalsze rozpowszechnianie artykułów i porad prawnych publikowanych w niniejszym serwisie jest zabronione.