Czy w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ww. kara umowna za opóźnienie (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 11 lutego 2010 r. (data wpływu do tut. BKIP 12 lutego 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kary umownej z tytułu nieterminowego wykonania usługi - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 lutego 2010 r. wpłynął do tut. BKIP ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kary umownej z tytułu nieterminowego wykonania usługi.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 29 czerwca 2009r. Wnioskodawca zawarł z Gminą umowę na ?przebudowę i rozbudowę oczyszczalni ścieków. Termin zakończenia robót będących przedmiotem umowy został ustalony na dzień 15 grudnia 2009r.

Rzeczywiste zakończenie robót potwierdzone ?protokołem odbioru wykonanych robót' nastąpiło jednak w dniu 05 stycznia 2010r. Opóźnienie w zakończeniu wynikało z różnych czynników, w tym głównie spowodowane było niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Gmina obciążyła Spółkę karami umownymi za opóźnienie w zakończeniu przedmiotu umowy zgodnie z paragrafem 8 pkt 1, ppkt 1 umowy, który stanowi, iż ?Wykonawca zapłaci Zamawiającemu kary umowne za opóźnienie w zakończeniu wykonania przedmiotu umowy w wysokości 0,3% wynagrodzenia brutto za każdy dzień opóźnienia.' Kwota kary umownej wyniosła 242.307,03 zł. Jednocześnie w piśmie o naliczeniu kary umownej Gmina poinformowała Spółkę, że dokona potrącenia ww. kary z wynagrodzenia z tytułu zawartej ze Spółką umowy. Termin płatności za wykonane przez Spółkę roboty przypada na 26 lutego 2010r. i w tej dacie najprawdopodobniej Gmina dokona potrącenia naliczonych kar z zapłaty za wystawioną przez Spółkę fakturę.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ww. kara umowna za opóźnienie w zakończeniu wykonania usługi budowlanej po potrąceniu jej przez Gminę z należnego Spółce wynagrodzenia będzie dla Wnioskodawcy stanowiła koszt uzyskania przychodów...

Zdaniem Wnioskodawcy, ww. kara umowna z chwilą potrącenia jej przez Gminę z należnego Spółce wynagrodzenia będzie stanowiła koszt uzyskania przychodu. Art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wymienia rodzaje kar umownych i odszkodowań, które nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Wśród tych kar nie ma jednak kar umownych za opóźnienie w zakończeniu wykonania usługi. Kara ta niewątpliwie związana jest z uzyskaniem przychodu z tytułu sprzedaży usługi budowlanej i zgodnie z art. 15, ust. 1 ww. ustawy może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm. określanej w dalszej części skrótem ?ustawa o pdop?) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Interpretacja pojęcia ?koszty uzyskania przychodów? zawartego w art. 15 ust. 1 ustawy o pdop prowadzi do wniosku, że podatnik ma prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów, wszelkich wydatków, pod warunkiem że:

1. są to koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub
2. są to koszty poniesione w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów oraz
3. nie są wydatkami wymienionymi w art. 16 ust. 1 ustawy.
   
   

Kosztami uzyskania przychodu są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Koszty ponoszone przez podatnika należy oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o pdop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług. Przepis ten dotyczy zdarzeń gospodarczych spowodowanych wadliwością towarów lub robót i usług będących przedmiotem działalności gospodarczej. Wada jest w tym przypadku podstawową przyczyną eliminacji poniesionych kosztów z kosztów podatkowych.

Kara umowna z tytułu nieterminowego wykonania prac nie została wymieniona jako jedna z kategorii kar umownych wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów, na podstawie cytowanego art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o pdop.

Należy w tym miejscu wskazać, iż ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych przewiduje dwie kategorie kosztów, a mianowicie:

• koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami,
• koszty uzyskania przychodów inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami.
  
  

Do pierwszej kategorii kosztów należy zaliczyć koszty, których poniesienie wpłynęło bezpośrednio na uzyskanie konkretnego przychodu, druga zaś kategoria obejmuje wszelkie inne koszty dotyczące całokształtu działalności podatnika związane z jego funkcjonowaniem.

W nawiązaniu do powyższego zasadne jest twierdzenie, iż wydatki ponoszone w związku z zapłatą kary umownej za nieterminowe wykonanie usługi należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów innych niż bezpośrednio związanych z przychodami.

Koszty te, na podstawie art. 15 ust. 4d ustawy o pdop, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Zgodnie z art. 15 ust. 4e ustawy o pdop, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Należy w tym miejscu wskazać, iż poniesienia w znaczeniu kasowym nie można utożsamiać wyłącznie z zapłatą (gotówką, czy też bezgotówkowo). Na gruncie prawa cywilnego przewidziano również inne niż uregulowanie należności (zapłata zobowiązania) sposoby wygaśnięcia zobowiązania. Jednym z takich sposobów jest potrącenie (kompensata). Przez kompensatę należy rozumieć sposób umorzenia wierzytelności wzajemnych w sytuacji, gdy dwa podmioty są jednocześnie względem siebie dłużnikiem i wierzycielem. Każda ze stron może wówczas potrącić swoją wierzytelność z wierzytelnością drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelnością są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub innym organem państwowym. Na skutek kompensaty obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Zatem uregulowanie zobowiązań w drodze potrącenia winno być traktowane jako poniesienie kosztu w znaczeniu kasowym.

Mając na względzie powołane wyżej przepisy należy stwierdzić, iż w sytuacji gdy konieczność zapłaty kary umownej w związku z nieterminowym wykonaniem usługi, jest związana z uzyskiwanymi przez Wnioskodawcę przychodami w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, jak również okoliczności będące przyczyną poniesienia wydatku nie są przez niego zawinione, to wówczas wydatek poniesiony na uregulowanie kary, będzie dla niego stanowił koszt uzyskania przychodów w momencie jego poniesienia.

Stanowisko Wnioskodawcy uznano zatem za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.