Czy wartość napojów bezalkoholowych wydawanych pracownikom do spożycia wyłącznie w czasie wykonywania (...)
Czy wartość napojów bezalkoholowych wydawanych pracownikom do spożycia wyłącznie w czasie wykonywania pracy (z wyjątkiem ekwiwalentu pieniężnego z tego tytułu) korzysta ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych?
Wnosząc pytanie płatnik przedstawił stan faktyczny, z którego wynika, iż Spółka zamierza udostępnić pracownikom do ogólnego spożycia w czasie wykonywanej pracy wodę w pojemnikach 5-cio lub 10-cio litrowych. Na tle takich okoliczności faktycznych płatnik formułuje stanowisko, iż znowelizowana ustawa uchylająca art. 21 ust. 1 pkt 12 i 12 a, stanowi jedynie kosmetykę legislacyjną, gdyż zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 11 zwolnienia były powtórzone w punkcie 12 i 12 a.
Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdził, że stanowisko to jest nieprawidłowe. Zdaniem tego organu do opisanego stanu faktycznego mają zastosowanie normy prawa podatkowego wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.).
W myśl powyższego przepisu zwolnione z podatku dochodowego są wartości świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz ekwiwalenty za te świadczenia wypłacane zgodnie z przepisami wydanymi przez Radę Ministrów lub właściwego ministra, a także ekwiwalenty pieniężne za pranie odzieży roboczej, za używanie odzieży i obuwia własnego zamiast roboczego oraz wartość otrzymanych przez pracowników bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie napojów bezalkoholowych, posiłków oraz artykułów spożywczych, w przypadku gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i hienie pracy nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych.
W ocenie organu podatkowego zwolnienie z podatku dochodowego wartości napojów bezalkoholowych oraz posiłków wydawanych pracownikom do spożycia wyłącznie w czasie wykonywania pracy, z wyjątkiem ekwiwalentu z tego tytułu oraz wartości bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do uzyskania posiłków lub napojów bezalkoholowych (z wyjątkiem ekwiwalentu pieniężnego z tego tytułu) ? do wysokości nie przekraczającej miesięcznie kwoty 190 zł, mające zastosowanie w przypadku, gdy pracodawca zawarł z jednostką specjalizującą się w przygotowaniu i wydawaniu posiłków umowę, której przedmiotem było wydawanie pracownikom napojów bezalkoholowych i wyłącznie gotowych posiłków wynikało do dnia 31 grudnia 2003 r. z normy zawartej w art. 21 ust. 1 pkt 12 i 12 a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z dniem 1 stycznia 2004 r. przepis ten został uchylony art. 1 pkt 10 lit. a ustawy z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2003 r. Nr 202, poz. 1956).
Zdaniem Naczelnika Urzędu Skarbowego w Stargardzie Szczecińskim, z tym dniem uzyskane z tego tytułu przychody nie mogą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania.
W przypadku, gdy na pracodawcy ciąży obowiązek wynikający z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy wydania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych, wówczas zgodnie z art. 21 ust.
1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wartości te są wolne od podatku dochodowego. W sytuacji kiedy na pracodawcy nie ciąży obowiązek wydawania posiłków i napojów bezalkoholowych wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy a do takiej ? w ocenie tego organu - można zaliczyć sytuację przedstawioną przez Spółkę, wówczas wartość otrzymanych przez pracowników napojów bezalkoholowych będzie stanowić przychód ze stosunku pracy i podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Dyrektor Izby Skarbowej w Szczecinie stwierdza, że stanowiska Naczelnika Urzędu Skarbowego w Stargardzie Szczecińskim nie można uznać za trafne.
Źródłem przychodu w świetle art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.
Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy ? zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy ? uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, rożnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Natomiast w świetle art. 11 ust. 1 omawianej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14 - 16, art. 17 ust. 1 pkt 6, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Do końca 2003 r. zakres zwolnień od podatku dochodowego świadczeń pracodawcy związanych z zapewnieniem pracownikom napojów bezalkoholowych był dość szeroki i obejmował zarówno te świadczenia, które wiązały się z realizacja obowiązków wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy tj. z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz.U. Nr 60, poz. 279) oraz te, które takiego umocowania nie miały. Na skutek uchylenia części zwolnień, w tym i zwolnienia określonego w art. 21 ust.1 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, włączono do przychodów podlegających opodatkowaniu świadczenia mające charakter świadczeń dobrowolnych oraz świadczenia mające charakter świadczeń obowiązkowych, ale nie stanowiących realizacji wymagań stawianych przepisami BHP, np. zobowiązań pracodawcy wynikających z wewnętrznych porozumień. Co do zasady należałoby zatem przyjąć, iż od dnia 1 stycznia 2004 r. zwolnione od podatku mogą być wyłącznie te napoje bezalkoholowe, które zapewniane są pracownikom wykonującym pracę w warunkach szczególnie uciążliwych (art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy).
Jako ogólną zasadę należy zatem uznać, iż opodatkowaniu podlega każde świadczenie związane z zapewnieniem pracownikom napojów, z wyjątkiem gdy obowiązek taki wynika z przepisów BHP. Jednak faktyczne włączenie tego rodzaju świadczeń do przychodów pracownika powinno mieć miejsce, wówczas gdy świadczenie będzie miało indywidualny charakter, tzn. możliwe będzie ustalenie wartości tego świadczenia dla konkretnego pracownika.
W przedstawionym stanie faktycznym problemem jest sposób ustalenia pracownikom wartości otrzymanych przez nich świadczeń w sytuacji, w której pracodawca w miejscu ogólnodostępnym ustawi dystrybutor (butlę) z wodą, z którego będą mogli korzystać wszyscy pracownicy zakładu.
Zgadzając się z zasadą, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega każde świadczenie związane z zapewnieniem pracownikom napojów, z wyjątkiem gdy obowiązek taki wynika z przepisów BHP, to jednak faktyczne włączenie tego rodzaju świadczeń do przychodów pracownika powinno mieć miejsce wówczas, gdy świadczenie będzie miało indywidualny charakter tzn. możliwe będzie ustalenie wartości tego świadczenia dla konkretnego pracownika. Ocenny charakter tych przesłanek wymaga zatem indywidualnego rozpoznania każdego przypadku.
W sytuacji, gdy poniesionych przez zakład pracy wydatków nie da się odnieść do poszczególnych pracowników, to nie można tych wydatków zaliczyć do przychodów pracowników, w rozumienie przepisów powołanej na wstępie ustawy podatkowej. Wobec tego nie mogą one podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Reasumując, biorąc pod uwagę powyższy stan faktyczny Dyrektor Izby Skarbowej stwierdza, że wartość wody ogólnie udostępnionej przez pracodawcę zatrudnionym pracownikom w pojemnikach 5-ciu lub 10-ciu litrowych pojemnikach nie podlega opodatkowaniu w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.