Ile trzeba zapłacić w sądzie?

Jakie przepisy należy stosować?

Celem obszernej ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jest generalna obniżka opłat sądowych. Wspomniana ustawa zastąpiła dotychczasową ustawę z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Koszty sądowe a opłaty sądowe

Ustawa określa zasady i tryb pobierania kosztów sądowych w sprawach cywilnych, zasady ich zwrotu, wysokość opłat sądowych w sprawach cywilnych, zasady zwalniania od kosztów sądowych oraz umarzania, rozkładania na raty i odraczania terminu zapłaty należności sądowych.

Koszty sądowe obejmują opłaty i wydatki. Do uiszczenia kosztów sądowych obowiązana jest strona, która wnosi do sądu pismo podlegające opłacie lub powodujące wydatki, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Stroną w rozumieniu nowej ustawy jest każdy uczestnik postępowania sądowego, w tym także świadek, biegły i tłumacz, a kosztami procesu są również koszty innych rodzajów postępowania.
Przez pismo wnoszone do sądu rozumie się również składany ustnie do protokołu pozew, wniosek wszczynający innego rodzaju postępowanie lub inny wniosek, jeżeli podlega opłacie.

W postępowaniu dotyczącym kosztów sądowych stosuje się przepisy Kodeksu postępowania cywilnego, chyba że ustawa stanowi inaczej. Postanowienie sądu lub referendarza sądowego w przedmiocie kosztów sądowych może być wydane na posiedzeniu niejawnym.

Wydatki obejmują w szczególności:

• koszty podróży strony zwolnionej od kosztów sądowych związane z nakazanym przez sąd jej osobistym stawiennictwem;
• zwrot kosztów podróży i noclegu oraz utraconych zarobków lub dochodów świadków;
• wynagrodzenie i zwrot kosztów poniesionych przez biegłych, tłumaczy oraz kuratorów ustanowionych dla strony w danej sprawie;
• wynagrodzenie należne innym osobom lub instytucjom oraz zwrot poniesionych przez nie kosztów;
• koszty przeprowadzenia innych dowodów;
• koszty przewozu zwierząt i rzeczy, utrzymywania ich lub przechowywania;
• koszty ogłoszeń;
• koszty osadzenia i pobytu w areszcie;
• ryczałty należne kuratorom sądowym za przeprowadzenie wywiadu środowiskowego w sprawach: o unieważnienie małżeństwa, o rozwód oraz separację, a także za uczestniczenie przy ustalonych przez sąd kontaktach rodziców z dziećmi.

Wydatki związane z doręczaniem pism sądowych nie obciążają stron, podobnie jak wydatki związane ze zwrotem opłat.

Koszty mediacji nie stanowią natomiast wydatków.

Opłacie podlega pismo, jeżeli przepis ustawy przewiduje jej pobranie. Opłacie podlegają w szczególności następujące pisma:

1. pozew i pozew wzajemny;
2. apelacja i zażalenie;
3. skarga kasacyjna i skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia;
4. sprzeciw od wyroku zaocznego;
5. zarzuty od nakazu zapłaty;
6. interwencja główna i uboczna;
7. wniosek:

• o wszczęcie postępowania nieprocesowego,
• o ogłoszenie upadłości,
• o wpis i wykreślenie w księdze wieczystej,
• o wpis w Krajowym Rejestrze Sądowym i w rejestrze zastawów oraz o zmianę i wykreślenie tych wpisów;

8. skarga:

• o wznowienie postępowania,
• o uchylenie wyroku sądu polubownego,
• na orzeczenie referendarza sądowego,
• na czynności komornika;

9. odwołanie od decyzji oraz zażalenie na postanowienie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, Prezesa Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty, Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego, Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.

Opłacie podlega ponadto wniosek o wydanie na podstawie akt: odpisu, wypisu, zaświadczenia, wyciągu, innego dokumentu oraz kopii, a nadto wniosek o wydanie odpisu księgi wieczystej (opłata kancelaryjna).

Pismo wnoszone przez kilka osób podlega w zasadzie jednej opłacie. Jeżeli jednak przedmiotem sprawy są roszczenia lub zobowiązania jednego rodzaju i oparte na jednakowej podstawie faktycznej i prawnej (współuczestnictwo formalne), każdy współuczestnik uiszcza opłatę oddzielnie, stosownie do swojego roszczenia lub zobowiązania.

Nie pobiera się opłaty od wniosku o sporządzenie uzasadnienia oraz doręczenie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem, zgłoszonego w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia sentencji.

Jakie opłaty sądowe obowiązują?

Opłatę należy uiścić przy wniesieniu do sądu pisma podlegającego opłacie. Opłata jest:

1. stała - pobierana w sprawach o prawa niemajątkowe oraz we wskazanych w ustawie niektórych sprawach o prawa majątkowe, w wysokości jednakowej, niezależnie od wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia; Nie może ona być niższa niż 30 zł ani wyższa niż 5.000 zł;
2. stosunkowa - pobierana w sprawach o prawa majątkowe; wynosi ona 5 % wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100.000 zł. Opłata stosunkowa w sprawach o prawa majątkowe dochodzone w postępowaniu grupowym wynosi natomaist 2 % wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100 000 złotych.
3. podstawowa - pobierana w sprawach, w których przepisy nie przewidują opłaty stałej, stosunkowej lub tymczasowej, a także w zasadzie od podlegających opłacie pism wnoszonych przez stronę zwolnioną od kosztów sądowych przez sąd; wynosi ona 30 złotych i stanowi minimalną opłatę, którą strona jest obowiązana uiścić od pisma podlegającego opłacie. Nie stosuje się jej w postępowaniu wieczystoksięgowym oraz w postępowaniu rejestrowym.

Co do zasady całą opłatę pobiera się od pozwu i pozwu wzajemnego oraz wniosku o wszczęcie postępowania nieprocesowego. Przepisy ustawy przewidujące pobranie opłaty od pozwu lub wniosku wszczynającego postępowanie w sprawie stosuje się również do opłaty od apelacji, skargi kasacyjnej, skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, interwencji głównej, skargi o wznowienie postępowania, skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Połowę opłaty pobiera się od sprzeciwu od wyroku zaocznego i od wniosku o uchylenie europejskiego nakazu zapłaty.

Czwartą część opłaty pobiera się od pozwu w postępowaniu nakazowym.

Piątą część opłaty pobiera się natomiast od:

• interwencji ubocznej;
• zażalenia, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Trzy czwarte części opłaty pobiera się zaś od:

• pozwanego w razie wniesienia zarzutów od nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym;

Tak „obniżona" opłata nie może jednak wynosić mniej niż 30 złotych. Jeżeli opłata ta ma być pobrana przed ustaleniem opłaty ostatecznej, pobiera się odpowiednią część opłaty tymczasowej, nie mniej jednak niż 30 złotych.

Końcówkę każdej opłaty zaokrągla się w górę do pełnego złotego.

Opłaty we wszystkich rodzajach spraw

We wszystkich rodzajach spraw obowiązują następujące opłaty:

Wysokość opłat w procesie w sprawach z zakresu prawa cywilnego i rodzinnego

W procesie w sprawach z zakresu prawa cywilnego i rodzinnego powinniśmy liczyć się z następującymi opłatami:

Wysokość opłat w procesie w sprawach gospodarczych

Za pisma w procesowych sprawach gospodarczych możemy się spodziewać następujących opłat:

Wysokość opłat w procesie w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych

W tego rodzaju sprawach obowiązują następujące opłaty sądowe:

Wysokość opłat w postępowaniu nieprocesowym w sprawach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego

W tego rodzaju sprawach obowiązują następujące opłaty sądowe:

Wysokość opłat w postępowaniu nieprocesowym w sprawach z zakresu prawa rzeczowego

Za pisma w tego rodzaju sprawach będą się należały następujące opłaty:

Opłaty sądowe w postępowaniu nieprocesowym w sprawach ksiąg wieczystych

Opłatę należy uiścić przy wniesieniu do sądu pisma podlegającego opłacie. Opłata jest stała, stosunkowa albo podstawowa.

Opłatę stałą pobiera się w sprawach o prawa niemajątkowe oraz we wskazanych w ustawie niektórych sprawach o prawa majątkowe, w wysokości jednakowej, niezależnie od wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia. Opłata stała nie może być niższa niż 30 złotych i wyższa niż 5 000 złotych.

Od wniosku o wpis hipoteki łącznej lub służebności pobiera się jedną opłatę stałą, choćby wniosek ten obejmował więcej niż jedną księgę wieczystą.

Wydatki związane z drukiem księgi wieczystej i teczki akt tej księgi nie obciążają stron.

Uwaga:

• Opłatę od wniosku o dokonanie wpisu w księdze wieczystej pobiera się od osoby, która wystąpiła z takim wnioskiem, także wówczas, gdy na jego podstawie mają być ujawnione prawa osób, które nie są wnioskodawcami.

Opłaty w postępowaniu nieprocesowym w sprawach z zakresu prawa spadkowego

Opłaty w postępowaniu nieprocesowym w sprawach z zakresu działania Krajowego Rejestru Sądowego

W tego rodzaju sprawach obowiązują następujące opłaty sądowe:

Wysokość opłat w innych sprawach rozpoznawanych w postępowaniu nieprocesowym

Za pisma w takich sprawach możemy się spodziewać następujących opłat:

Wysokość opłat w postępowaniu zabezpieczającym

Za pisma w postępowaniu zabezpieczającym możemy się spodziewać następujących opłat:

Wysokość opłat w postępowaniu egzekucyjnym

W postępowaniu egzekucyjnym przyjdzie nam zapłacić następujące opłaty sądowe:

Wysokość opłat w postępowaniu upadłościowym i restrukturyzacyjnym

W postępowaniu upadłościowym, układowym i naprawczym trzeba liczyć się z następującymi opłatami sądowymi:

Opłatę stałą w kwocie 100 złotych pobiera się od:
1)   zarzutów przeciwko planowi podziału;

2)  wniosku o uchylenie lub zmianę układu;

3)  wniosku o uchylenie lub zmianę orzeczenia o uznaniu zagranicznego postępowania upadłościowego;

4)  wniosku w sprawie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej;

5)   wniosku upadłego przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną o ustalenie planu spłaty i umorzenie pozostałej części zobowiązań, które nie zostały zaspokojone w postępowaniu upadłościowym.

Od wniosku o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej pobiera się opłatę podstawową.

Piątą część opłaty stosunkowej pobiera się od sprzeciwu oraz od zażalenia na postanowienie sędziego-komisarza wydane w wyniku rozpoznania sprzeciwu.

Opłaty kancelaryjne

Za czynności kancelaryjne pobiera się następujące opłaty kancelaryjne:

Opłatę od wniosku o wydanie na podstawie akt zapisu dźwięku albo obrazu i dźwięku z przebiegu posiedzenia pobiera się w wysokości 15 złotych za zapis.

Wydatki

Jeżeli przepisy ustawy przewidują obowiązek działania i dokonywania czynności połączonej z wydatkami z urzędu, sąd zarządzi wykonanie tej czynności, a kwotę potrzebną na ich pokrycie wykłada tymczasowo Skarb Państwa. W orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie sąd orzeka o poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa wydatkach.

Sąd z urzędu zwraca stronie wszelkie należności z tytułu wydatków, stanowiące różnicę między kosztami pobranymi od strony a kosztami należnymi.

Artykuły 85-93 nowej ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych regulują zasady ustalania należności świadków, biegłych, tłumaczy i stron w postępowaniu cywilnym. Przykładowo świadkowi przysługuje bowiem zwrot kosztów podróży, kosztów noclegu i utraconych zarobków lub dochodów, związanych ze stawiennictwem w sądzie. Należności świadków, biegłych, tłumaczy i stron przyznaje i ustala sąd lub referendarz sądowy.

Kto jest zwolniony od kosztów sądowych?

Skarb Państwa nie ma obowiązku uiszczania opłat.

Ponadto nie pobiera się opłat od wniosku:

• o zabezpieczenie roszczenia, zgłoszonego w piśmie rozpoczynającym postępowanie;
• o przyjęcie oświadczenia o uznaniu dziecka, o nadanie dziecku nazwiska, o przysposobienie dziecka, o odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką;
• o przesłuchanie świadka testamentu ustnego, o otwarcie i ogłoszenie testamentu oraz o zwolnienie z obowiązków wykonawcy testamentu;
• będącego podstawą wszczęcia przez sąd postępowania z urzędu, a także od pism składanych sądowi opiekuńczemu w wykonaniu obowiązku wynikającego z ustawy albo nałożonego przez ten sąd;
• o odtworzenie zaginionych lub zniszczonych akt,
• o wpis w księdze wieczystej prawa własności uzyskanego na podstawie przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości.
• o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego organizacji społecznych oraz kościołów i związków wyznaniowych ubiegających się o status organizacji pożytku publicznego.
• wynikającego ze zmian w podziale terytorialnym państwa, o wpis w księdze wieczystej prawa własności i prawa użytkowania wieczystego na rzecz jednostek samorządu terytorialnego
• o zatwierdzenie ugody zawartej przed mediatorem w wyniku prowadzenia mediacji na podstawie umowy o mediację

Skarga na orzeczenie referendarza sądowego o odmowie zwolnienia od kosztów sądowych lub o odmowie ustanowienia adwokata albo radcy prawnego, zażalenie na postanowienie sądu odmawiające zwolnienia lub cofające zwolnienie od kosztów sądowych oraz zażalenie dotyczące wyłącznie wysokości opłaty albo wysokości wydatków są wolne od opłat sądowych.

Nie pobiera się opłat od wniosku, zażalenia i apelacji nieletniego w postępowaniu w sprawach nieletnich. Nie pobiera się także opłat od skargi na orzeczenie referendarza sądowego i zażalenia w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

Nie mają obowiązku uiszczenia kosztów sądowych:

1. strona dochodząca ustalenia ojcostwa lub macierzyństwa oraz roszczeń z tym związanych;
2. strona dochodząca roszczeń alimentacyjnych oraz strona pozwana w sprawie o obniżenie alimentów;
3. strona wnosząca o uznanie postanowień umownych za niedozwolone;
4. pracownik wnoszący powództwo lub strona wnosząca odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych (nie dotyczy to wymienionych w podanej wyżej tabeli opłat podstawowych i stosunkowej);
5. kurator wyznaczony przez sąd orzekający lub sąd opiekuńczy dla danej sprawy;
6. prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka, Rzecznik Praw Pacjenta i Rzecznik Finansowy;
7. powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów w sprawach dotyczących praktyk ograniczających konkurencję oraz naruszających zbiorowe interesy konsumentów;
8. inspektor pracy oraz związki zawodowe w sprawach z zakresu prawa pracy;
9. strona w sprawach związanych z ochroną zdrowia psychicznego;
10. osoba ubezwłasnowolniona w sprawach o uchylenie lub zmianę ubezwłasnowolnienia;
    
11. strona, która została zwolniona od kosztów sądowych przez sąd - w zakresie przyznanego jej zwolnienia;
12. powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów w sprawach dotyczących ochrony indywidualnych interesów konsumenta,
13. strona dochodząca naprawienia szkód spowodowanych ruchem zakładu górniczego.
14. osoba ubiegająca się o uzyskanie kompensaty na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych czynów zabronionych (Dz. U. Nr 169, poz. 1415, z późn. zm.)

Za kuratora wydatki ponosi tymczasowo strona, dla której kurator został ustanowiony, a gdyby to nie było możliwe - strona, która swym wnioskiem lub swą czynnością spowodowała ustanowienie kuratora, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. W pozostałych ww. wypadkach za stronę zwolnioną od kosztów sądowych wydatki ponosi tymczasowo Skarb Państwa. W wypadku gdy powództwo o ustalenie ojcostwa okaże się oczywiście bezzasadne, sąd w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie może obciążyć powoda nieuiszczonymi kosztami sądowymi, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy.

W toku postępowania w sprawach z zakresu prawa pracy o roszczenia pracownika wydatki obciążające pracownika ponosi tymczasowo Skarb Państwa. Sąd pracy w orzeczeniu kończącym postępowanie w instancji rozstrzyga o tych wydatkach, z tym że obciążenie pracownika tymi wydatkami może nastąpić w wypadkach szczególnie uzasadnionych. W toku postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych wydatki ponosi Skarb Państwa.

Nie pobiera się opłaty sądowej, a uiszczoną opłatę zwraca się, jeżeli zażalenie, wniesione na zarządzenie przewodniczącego o zwrocie pisma albo na postanowienie sądu o odrzuceniu środka zaskarżenia, sąd uzna za oczywiście uzasadnione.

Strona w całości zwolniona od kosztów sądowych z mocy ustawy nie uiszcza opłat sądowych i nie ponosi wydatków, które obciążają tymczasowo Skarb Państwa.

Jak ubiegać się o zwolnienie od kosztów sądowych?

Ponadto sąd może zwolnić stronę od kosztów sądowych w całości. Sąd może również zwolnić stronę od kosztów sądowych w części, jeżeli strona jest w stanie ponieść tylko część tych kosztów. Częściowe zwolnienie od tych kosztów może polegać na zwolnieniu od poniesienia albo ułamkowej lub procentowej ich części, albo określonej ich kwoty, albo niektórych opłat lub wydatków. Może też polegać na przyznaniu zwolnienia co do pewnej części roszczenia lub co do niektórych roszczeń dochodzonych łącznie; roszczenia te lub ich części sąd oznacza w postanowieniu o przyznaniu częściowego zwolnienia od kosztów sądowych. Strona częściowo zwolniona od kosztów sądowych obowiązana jest uiścić opłaty oraz ponieść wydatki w takiej wysokości, jaka nie jest objęta zwolnieniem przyznanym przez sąd.

Zwolnienia od kosztów sądowych może się domagać osoba fizyczna, która złożyła oświadczenie, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Do wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych powinno być dołączone oświadczenie obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby ubiegającej się o zwolnienie od kosztów. Oświadczenie sporządza się według ustalonego wzoru.

Sąd może odebrać od osoby ubiegającej się o zwolnienie od kosztów sądowych przyrzeczenie o treści: „Świadomy znaczenia mych słów i odpowiedzialności przed prawem zapewniam, że złożone przeze mnie oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania jest prawdziwe i rzetelne". Przed odebraniem przyrzeczenia należy pouczyć osobę ubiegającą się o zwolnienie od kosztów sądowych o grzywnie grożącej za podanie nieprawdziwych informacji.

Wniosek o zwolnienie od kosztów strony reprezentowanej przez adwokata lub radcę prawnego złożony bez dołączenia oświadczenia, o którym mowa w ust. 2, przewodniczący zwraca bez wzywania o uzupełnienie braków formalnych wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych.

Wniosek o przyznanie zwolnienia od kosztów sądowych należy zgłosić na piśmie lub ustnie do protokołu w sądzie, w którym sprawa ma być wytoczona lub już się toczy. Złożenie wniosku do protokołu nie uchyla obowiązku sporządzenia wspomnianego wyżej oświadczenia, według ustalonego wzoru. Osoba fizyczna, która nie ma miejsca zamieszkania w siedzibie tego sądu, może złożyć wniosek o przyznanie zwolnienia od kosztów sądowych w sądzie rejonowym właściwym ze względu na miejsce swego zamieszkania. Sąd przesyła wówczas niezwłocznie ten wniosek właściwemu sądowi.

Zwolnienie od kosztów sądowych w postępowaniu wieczysto księgowym może nastąpić wyłącznie przed złożeniem wniosku o wpis do księgi wieczystej. Jeżeli wniosek o dokonanie wpisu do księgi wieczystej ma być zamieszczony w akcie notarialnym, zwolnienie od kosztów sądowych może nastąpić wyłącznie przed zawarciem tego aktu notarialnego. Wniosek o dokonanie wpisu do księgi wieczystej powinien być złożony w terminie 3 miesięcy od doręczenia postanowienia o zwolnieniu od kosztów sądowych, pod rygorem upadku zwolnienia. Powyższych ograniczeń nie stosuje się, jeśli obowiązek poniesienia kosztów sądowych powstał po wydaniu orzeczenia, w postępowaniu wieczystoksięgowym.

W razie oddalenia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych strona nie może ponownie domagać się zwolnienia powołując się na te same okoliczności, które stanowiły uzasadnienie oddalonego wniosku. Ponowny wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, oparty na tych samych okolicznościach, podlega odrzuceniu. Na odrzucenie wniosku nie przysługuje zażalenie.

Zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia strony od obowiązku zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi.

Zgłoszenie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych oraz wniesienie środka odwoławczego od postanowienia o odmowie zwolnienia od kosztów sądowych nie wstrzymuje biegu toczącego się postępowania, chyba że chodzi o zwolnienie powoda od kosztów sądowych na skutek wniosku zgłoszonego w pozwie lub przed wytoczeniem powództwa.

Kiedy nie zostaniemy zwolnieni z kosztów sądowych?

Sąd może zarządzić stosowne dochodzenie, jeżeli na podstawie okoliczności sprawy lub oświadczeń strony przeciwnej powziął wątpliwości co do rzeczywistego stanu majątkowego strony domagającej się zwolnienia od kosztów sądowych lub z niego korzystającej. Sąd odmawia zwolnienia od kosztów sądowych stronie w razie oczywistej bezzasadności dochodzonego roszczenia lub obrony praw.

Sąd cofa zwolnienie od kosztów sądowych, jeżeli okazało się, że okoliczności, na podstawie których je przyznano, nie istniały lub przestały istnieć. W obu wypadkach strona obowiązana jest uiścić wszystkie przepisane opłaty oraz zwrócić wydatki, jednakże w drugim wypadku sąd może obciążyć stronę tym obowiązkiem także częściowo, stosownie do zmiany, jaka nastąpiła w jej stosunkach. W takim wypadku stosuje się następujące zasady. Stronę, która uzyskała zwolnienie od kosztów sądowych na podstawie świadomego podania nieprawdziwych okoliczności, sąd, cofając zwolnienie, skazuje na grzywnę w wysokości do 1 000 złotych. Niezależnie od obowiązku uiszczenia grzywny strona powinna uiścić wszystkie przepisane opłaty i pokryć obciążające ją wydatki. Osobę, która ponownie zgłosiła wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, świadomie podając nieprawdziwe okoliczności o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania, sąd, odrzucając wniosek, skazuje na grzywnę w wysokości do 2 000 złotych.

Czynności w zakresie zwalniania od kosztów sądowych, przewidziane w ustawie, może wykonywać także referendarz sądowy.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 2005 r., Nr 167, poz. 1398 z późn. zm.)

A.J.
Zespół e-prawnik.pl