Kto i na jakich zasadach może sprzedawać alkohol?
Napojem alkoholowym w rozumieniu ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi jest produkt przeznaczony do spożycia zawierający alkohol etylowy pochodzenia rolniczego w stężeniu przekraczającym 0,5 % objętościowych alkoholu.
Kto może hurtowo handlować napojami alkoholowymi?
Wedle ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi może być prowadzony wyłącznie na podstawie odpowiedniego zezwolenia.
Obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi o zawartości powyżej 18 % alkoholu może być więc prowadzony tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez ministra właściwego do spraw gospodarki.
Obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi o zawartości do 18 % alkoholu może być zaś prowadzony jedynie na podstawie zezwolenia wydanego przez marszałka województwa. Organ ten wydaje zezwolenie na obrót hurtowy przedsiębiorcom posiadającym siedziby na terenie województwa. Zadanie to jest wykonywane jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej.
Minister właściwy do spraw gospodarki lub właściwy marszałek województwa może też wydać duplikaty zezwoleń w przypadku ich utraty lub zniszczenia.
Jakie zezwolenia są wydawane?
Zezwolenia wydaje się oddzielnie na obrót hurtowy następującymi rodzajami napojów alkoholowych:
o zawartości do 4,5 % alkoholu oraz na piwo;
o zawartości powyżej 4,5 % do 18 % alkoholu, z wyjątkiem piwa;
o zawartości powyżej 18 % alkoholu.
Zezwolenia na obrót hurtowy wydaje się na czas oznaczony:
napojami alkoholowymi o zawartości do 4,5 % alkoholu oraz na piwo lub o zawartości powyżej 4,5 % do 18 % alkoholu, z wyjątkiem piwa - nie dłuższy niż 2 lata;
napojami alkoholowymi o zawartości powyżej 18 % alkoholu - nie dłuższy niż rok.
Dla zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartości powyżej 18 % alkoholu określa się przy tym limit w wysokości minimum 500 tys. litrów 100 % alkoholu rocznie. Limit ten może być jednak zwiększony na wniosek przedsiębiorcy złożony nie później niż 30 dni od dnia wykorzystania limitu określonego w zezwoleniu.
Zwiększenia limitu nie stosuje się w odniesieniu do przedsiębiorców zaopatrujących statki, pociągi i samoloty. Maksymalny limit dla tych przedsiębiorców wynosi jedynie 2 tys. litrów 100 % alkoholu rocznie.
Producent napojów alkoholowych jest obowiązany do uzyskania zezwolenia na obrót hurtowy napojami alkoholowymi, jeśli zbywa swoje wyroby przedsiębiorcom posiadającym zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży wydane przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta).
Jak ubiegać się o zezwolenie na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi?
Zezwolenia powyższe wydaje się na podstawie pisemnego wniosku przedsiębiorcy. Odmowa udzielenia stanowi ograniczenie swobody działalności gospodarczej i w państwie prawa może opierać się wyłącznie na powszechnie obowiązujących przepisach ustawowych. Nie może być taką podstawą przepis porządkowy, wydany przez organ administracji bez upoważnienia ustawowego (tak: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 grudnia 1994 r.; sygn. II SA 1431/93).
Wniosek o wydanie zezwolenia winien zawierać:
oznaczenie przedsiębiorcy;
siedzibę i adres przedsiębiorcy;
numer w rejestrze przedsiębiorców;
miejsce prowadzenia działalności gospodarczej;
wnioskowany limit - dotyczy wyłącznie wniosku o wydanie zezwolenia, o którym mowa w ust. 1;
wnioskowany termin ważności zezwolenia.
Minister właściwy do spraw gospodarki określił, w drodze rozporządzenia, rodzaj dokumentów wymaganych przy składaniu wniosków o wydanie zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi, wzory wniosków oraz wzory informacji o sprzedaży napojów alkoholowych. I tak, do wniosku o wydanie zezwolenia na obrót hurtowy napojami alkoholowymi należy dołączyć następujące dokumenty:
odpis z rejestru przedsiębiorców (przy czym do czasu rejestracji zgodnie z przepisami o Krajowym Rejestrze Sądowym osoby fizyczne dołączają do wniosku zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, a pozostali przedsiębiorcy - odpis z właściwego rejestru sądowego),
umowę spółki cywilnej, jeżeli została zawarta w celu prowadzenia obrotu hurtowego napojami alkoholowymi,
zaświadczenie właściwego urzędu statystycznego o numerze identyfikacyjnym REGON - w przypadku gdy przedsiębiorca rozpoczyna działalność gospodarczą,
dokument potwierdzający tytuł prawny wnioskodawcy do użytkowania magazynu,
decyzję właściwego powiatowego inspektora sanitarnego, potwierdzającą przydatność magazynów wskazanych przez wnioskodawcę do przechowywania napojów alkoholowych,
zaświadczenie urzędu gminy o zgodności lokalizacji magazynu z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub opinię odnośnie do możliwości prowadzenia obrotu hurtowego napojami alkoholowymi we wskazanym miejscu,
zaświadczenie właściwego urzędu skarbowego o niezaleganiu przez wnioskodawcę z realizacją ciążących na nim zobowiązań podatkowych lub zaświadczenie, że zobowiązania rozłożone na raty lub o odroczonym terminie płatności są realizowane,
zaświadczenie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o niezaleganiu z wpłatami na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne,
oświadczenie o wartości sprzedaży hurtowej napojów alkoholowych w roku poprzednim (nie dotyczy to jednak przedsiębiorców rozpoczynających prowadzenie obrotu hurtowego napojami alkoholowymi):
o zawartości do 4,5% alkoholu oraz piwa,
o zawartości powyżej 4,5% do 18% alkoholu, z wyjątkiem piwa,
dowód wniesienia opłaty za wydanie zezwolenia.
Dokumenty, o których mowa w ww. pkt 1-6, mogą być przedłożone jako kopie poświadczone urzędowo, notarialnie lub przez świadczącego pomoc prawną radcę prawnego lub adwokata. Natomiast dokumenty wymienione w pkt 7-10 należy przedłożyć w oryginale.
Dowód wniesienia opłaty za wydanie zezwolenia może być doręczony odrębnie, nie później jednak niż w dniu odbioru zezwolenia. W takim przypadku we wniosku o wydanie zezwolenia należy umieścić informację o jego późniejszym doręczeniu.
Ile trzeba zapłacić za zezwolenie?
Za wydanie zezwoleń na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi, decyzji wprowadzających w zezwoleniach zmiany oraz duplikatów zezwoleń są pobierane opłaty. Opłaty te są w zasadzie wnoszone przed wydaniem zezwolenia lub decyzji na rachunek organu wydającego zezwolenie.
Opłaty za wydanie poszczególnych zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartości do 18 % alkoholu i piwem ustala się w wysokości 4 000 zł dla przedsiębiorców występujących o zezwolenie po raz pierwszy oraz dla tych, których wartość sprzedaży w roku poprzedzającym wygaśnięcie zezwolenia nie przekroczyła 1 000 000 zł. Opłata ta jest wnoszona na rachunek organu zezwalającego, po złożeniu pisemnego oświadczenia o wartości sprzedaży hurtowej napojów alkoholowych w ostatnim roku kalendarzowym.
W przypadku przedsiębiorców, których wartość sprzedaży hurtowej napojów alkoholowych w roku poprzedzającym wygaśnięcie zezwolenia przekroczyła 1 000 000 zł, opłatę za wydanie zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartości do 18 % alkoholu i piwem ustala się w wysokości równej 0,4 % wartości sprzedaży w roku poprzednim, z zaokrągleniem do 100 zł.
Wartość sprzedaży to kwota należna sprzedawcy za sprzedane napoje alkoholowe, z uwzględnieniem podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego. Wartość sprzedaży hurtowej napojów alkoholowych należy obliczać oddzielnie dla każdego rodzaju tych napojów.
Opłatę za wydanie zezwolenia na obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartości powyżej 18 % alkoholu ustala się w wysokości 45 000 zł za 500 tys. litrów 100 % alkoholu. Opłata za wydanie zezwolenia na wyprzedaż napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18% alkoholu jest pobierana w zależności od ilości litrów 100 % alkoholu, zgłoszonej we wniosku, proporcjonalnie do wysokości ww.
opłaty. Natomiast opłata za zwiększenie limitu jest pobierana w zależności od ilości litrów 100 % alkoholu, zgłoszonej we wniosku, proporcjonalnie do wysokości ww. opłaty. Opłatę za wydanie zezwolenia na obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartości powyżej 18 % alkoholu dla przedsiębiorców zaopatrujących statki, pociągi i samoloty, ustala się jednak stosownie do deklarowanego obrotu.
Opłata za wydanie decyzji wprowadzającej nowe miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, zwiększającej ilość tych miejsc w stosunku do wymienionych w wydanych zezwoleniach na obrót hurtowy napojami alkoholowymi wynosi 50 % stawki określonej dla zezwolenia w dniu jego wydania.
Opłata za wydanie innych decyzji, wprowadzających zmiany w zezwoleniach, wynosi 200 zł.
Opłata za wydanie zezwolenia na wyprzedaż posiadanych zapasów napojów alkoholowych o zawartości do 18 % alkoholu wynosi 1 000 zł.
Opłata za wydanie duplikatu zezwoleń na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi wynosi 50 zł.
Powyższe zezwolenia i decyzje nie podlegają natomiast opłacie skarbowej.
Opłaty za wydanie zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi mogą być wykorzystane przez zarządy województw wyłącznie na finansowanie zadań określonych w wojewódzkim programie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz zadań określonych w Wojewódzkim Programie Przeciwdziałania Narkomanii. Zarządy województw mogą zlecać, w drodze porozumień, jednostkom samorządu powiatowego zadania z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przekazywać środki finansowe na ich realizację.
Jakie są warunki prowadzenia działalności na podstawie zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi?
Warunkiem prowadzenia działalności na podstawie zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi jest:
przekazywanie organowi zezwalającemu informacji o wielkości sprzedaży napojów alkoholowych, w terminie do dnia 31 stycznia za rok poprzedni; Wzór informacji o sprzedaży napojów alkoholowych określają załączniki do rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 13 czerwca 2001 r. w sprawie rodzaju dokumentów wymaganych przy składaniu wniosku o wydanie zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi, wzorów wniosków oraz wzorów informacji o sprzedaży napojów alkoholowych;
sprzedaż napojów alkoholowych, wymienionych w zezwoleniu, wyłącznie przedsiębiorcom posiadającym zezwolenie na obrót hurtowy tymi napojami lub zezwolenie na sprzedaż detaliczną napojów alkoholowych;
prowadzenie obrotu hurtowego tylko napojami alkoholowymi oznaczonymi znakami akcyzy, o ile wymóg oznaczania tymi znakami wynika z innych przepisów;
zaopatrywanie się w napoje alkoholowe, wymienione w zezwoleniu, u producentów oraz u przedsiębiorców posiadających zezwolenie na obrót hurtowy tymi napojami;
posiadanie tytułu prawnego do korzystania ze stacjonarnego magazynu dostosowanego do przechowywania napojów alkoholowych;
niezaleganie przez przedsiębiorcę z realizacją ciążących na nim zobowiązań podatkowych oraz wynikających z ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych;
wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie objętym zezwoleniem tylko przez przedsiębiorcę w nim oznaczonego i wyłącznie w miejscach wymienionych w zezwoleniu;
zgłaszanie ministrowi właściwemu do spraw gospodarki lub właściwemu marszałkowi województwa zmian stanu faktycznego i prawnego przedsiębiorcy, w stosunku do danych zawartych w zezwoleniu, w terminie 14 dni od dnia powstania zmiany;
przestrzeganie innych warunków określonych przepisami prawa.
Kiedy można stracić zezwolenie na obrót hurtowy napojami alkoholowymi?
Zezwolenia na obrót hurtowy napojami alkoholowymi minister właściwy do spraw gospodarki lub właściwy marszałek województwa cofa w przypadku:
nieprzestrzegania warunków: prowadzenia obrotu hurtowego tylko napojami alkoholowymi oznaczonymi znakami akcyzy (o ile wymóg oznaczania tymi znakami wynika z innych przepisów), zaopatrywania się w napoje alkoholowe, wymienione w zezwoleniu, u producentów oraz u przedsiębiorców posiadających zezwolenie na obrót hurtowy tymi napojami, a także wykonywana działalności gospodarczej w zakresie objętym zezwoleniem tylko przez przedsiębiorcę w nim oznaczonego i wyłącznie w miejscach wymienionych w zezwoleniu;
wprowadzenia do obrotu napojów alkoholowych pochodzących z nielegalnych źródeł;
popełnienia przestępstwa, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, przez osobę odpowiedzialną za działalność przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie;
przedstawienia fałszywych danych w oświadczeniu o wartości sprzedaży hurtowej napojów alkoholowych w ostatnim roku kalendarzowym;
orzeczenia, wobec przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną albo wobec osoby odpowiedzialnej za działalność przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie, zakazu prowadzenia działalności gospodarczej objętej zezwoleniem;
zlecania przez przedsiębiorcę, na podstawie umów, prowadzenia obrotu hurtowego napojami alkoholowymi innym przedsiębiorcom.
Zezwolenia na obrót hurtowy napojami alkoholowymi minister właściwy do spraw gospodarki lub właściwy marszałek województwa może cofnąć w przypadku:
nieprzekazywania organowi zezwalającemu informacji o wielkości sprzedaży napojów alkoholowych, w terminie do dnia 31 stycznia za rok poprzedni;
sprzedaży napojów alkoholowych, wymienionych w zezwoleniu, przedsiębiorcom nieposiadającym zezwolenia na obrót hurtowy tymi napojami czy zezwolenia na sprzedaż detaliczną napojów alkoholowych;
prowadzenia obrotu hurtowego napojami alkoholowymi nieoznaczonymi znakami akcyzy, gdy wymóg oznaczania tymi znakami wynika z przepisów;
zalegania przez przedsiębiorcę z realizacją ciążących na nim zobowiązań podatkowych oraz wynikających z ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych;
niezgłaszania ministrowi właściwemu do spraw gospodarki lub właściwemu marszałkowi województwa zmian stanu faktycznego i prawnego przedsiębiorcy, w stosunku do danych zawartych w zezwoleniu, w terminie 14 dni od dnia powstania zmiany;
nieprzestrzegania innych warunków określonych przepisami prawa;
powtarzającego się zakłócania porządku publicznego w miejscu obrotu.
Przedsiębiorca, któremu cofnięto zezwolenie, może wystąpić z wnioskiem o ponowne wydanie zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wydania decyzji o jego cofnięciu.
Zezwolenia na obrót hurtowy napojami alkoholowymi wygasają w przypadku:
likwidacji przedsiębiorstwa lub zawiadomienia o zaprzestaniu prowadzenia obrotu hurtowego napojami alkoholowymi;
upływu terminu ważności zezwolenia;
Na wniosek przedsiębiorcy, którego zezwolenie wygasło z przyczyn wymienionych wyżej, minister właściwy do spraw gospodarki lub właściwy marszałek województwa wydaje zezwolenie z określeniem terminu na wyprzedaż posiadanych zapasów napojów alkoholowych. Termin, określony w zezwoleniu na wyprzedaż, nie może być dłuższy niż 6 miesięcy od dnia wygaśnięcia zezwolenia.
Kto może prowadzić sprzedaż detaliczną napojów alkoholowych?
Sprzedaż detaliczną napojów alkoholowych, zawierających powyżej 4,5 % alkoholu (z wyjątkiem piwa) przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży, prowadzi się w punktach sprzedaży, którymi są:
sklepy branżowe ze sprzedażą napojów alkoholowych; sklep branżowy ze sprzedażą napojów alkoholowych to placówka, w której roczna wartość sprzedaży napojów alkoholowych stanowi nie mniej niż 70 % wartości sprzedaży ogółu towarów w tym punkcie;
wydzielone stoiska - w samoobsługowych placówkach handlowych o powierzchni sprzedażowej powyżej 200 m2;
pozostałe placówki samoobsługowe oraz inne placówki handlowe, w których sprzedawca prowadzi bezpośrednią sprzedaż napojów alkoholowych.
Sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży może być prowadzona tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta), właściwego ze względu na lokalizację punktu sprzedaży,
Jakie zezwolenia są wydawane?
Tego typu zezwolenia wydaje się oddzielnie na następujące rodzaje napojów alkoholowych:
do 4,5 % zawartości alkoholu oraz na piwo;
powyżej 4,5 % do 18 % zawartości alkoholu (z wyjątkiem piwa);
powyżej 18 % zawartości alkoholu; do posiadania takich zezwoleń są również obowiązani przedsiębiorcy podający lub sprzedający różne mieszaniny napojów alkoholowych na podstawie posiadanych receptur, z wykorzystaniem napojów zawierających powyżej 18 % alkoholu.
Zezwolenie wydaje się na czas oznaczony, nie krótszy niż 4 lata, a w przypadku sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży - nie krótszy niż 2 lata.
Na sprzedaż napojów alkoholowych przedsiębiorcom posiadającym zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych oraz jednostkom Ochotniczych Straży Pożarnych mogą być wydawane specjalne jednorazowe zezwolenia na okres do 2 dni, do których stosuje się mniejsze niż podane niżej wymogi. Opłata za jednorazowe te zezwolenia wnoszona jest na rachunek gminy przed wydaniem zezwolenia w wysokości odpowiadającej 1/12 opłaty za poszczególne rodzaje zezwoleń.
Przedsiębiorcom, których działalność polega na organizacji przyjęć, zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych mogą być wydawane na okres do 2 lat. Do zezwoleń tych także nie stosuje się wszystkich wymogów ustawowych. Opłata za takie zezwolenia jest wnoszona na rachunek gminy przed wydaniem zezwolenia w wysokości określonej za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych do spożycia.
Jak ubiegać się o zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych do spożycia?
Zezwolenie takie wydaje się na podstawie pisemnego wniosku przedsiębiorcy.
Zezwolenia te organ zezwalający (tj. właściwy wójt, burmistrz czy prezydent miasta) wydaje po uzyskaniu pozytywnej opinii gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych o zgodności lokalizacji punktu sprzedaży z uchwałami rady gminy określającymi dla terenu gminy (miasta) liczbę punktów sprzedaży napojów zawierających powyżej 4,5 % alkoholu (z wyjątkiem piwa), przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży jak i w miejscu sprzedaży oraz zasady usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych.
Sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych w miejscach znajdujących się pod zarządem wojskowym lub jednostek organizacyjnych resortu spraw wewnętrznych - położonych poza obiektami zajmowanymi przez organy wojskowe i spraw wewnętrznych czy obiektami koszarowymi i zakwaterowania przejściowego jednostek wojskowych - może być prowadzona jedynie za zezwoleniem wydanego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta), a ponadto za zgodą organów wojskowych określonych przez Ministra Obrony Narodowej lub resortu spraw wewnętrznych określonych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych.
Wniosek o wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych do spożycia zawiera:
oznaczenie rodzaju zezwolenia;
oznaczenie przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres, w przypadku ustanowienia pełnomocników ich imiona, nazwiska i adres zamieszkania;
numer w rejestrze przedsiębiorców lub ewidencji działalności gospodarczej;
przedmiot działalności gospodarczej;
adres punktu sprzedaży;
adres punktu składowania napojów alkoholowych (magazynu dystrybucyjnego).
Do wniosku o wydanie zezwolenia należy dołączyć następujące dokumenty:
zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej lub odpis z rejestru przedsiębiorców;
dokument potwierdzający tytuł prawny wnioskodawcy do lokalu stanowiącego punkt sprzedaży napojów alkoholowych;
pisemną zgodę właściciela, użytkownika, zarządcy lub administratora budynku, jeżeli punkt sprzedaży będzie zlokalizowany w budynku mieszkalnym wielorodzinnym;
decyzję właściwego państwowego inspektora sanitarnego o zatwierdzeniu lub warunkowym zatwierdzeniu zakładu, jeżeli są spełnione odpowiednie wymagania.
Jakie są warunki prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży?
Warunkiem prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży jest:
posiadanie zezwolenia wójta (burmistrza, prezydenta miasta)na sprzedaż napojów alkoholowych do spożycia;
wniesienie opłaty, jaką gminy pobierają za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych;
zaopatrywanie się w napoje alkoholowe u producentów i przedsiębiorców posiadających odpowiednie zezwolenie na sprzedaż hurtową napojów alkoholowych;
w terminach do dnia 1 lutego, 1 czerwca, 1 października każdego roku kalendarzowego objętego zezwoleniem, okazanie przedsiębiorcy zaopatrującemu dany punkt sprzedaży napojów alkoholowych odpowiedniego zaświadczenia potwierdzającego dokonanie opłaty za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, wydanego przez gminę;
posiadanie tytułu prawnego do korzystania z lokalu, stanowiącego punkt sprzedaży;
wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie objętym zezwoleniem tylko przez przedsiębiorcę w nim oznaczonego i wyłącznie w miejscu wymienionym w zezwoleniu;
zgłaszanie organowi zezwalającemu zmian stanu faktycznego i prawnego, w stosunku do danych zawartych w zezwoleniu, w terminie 14 dni od dnia powstania zmiany;
prowadzenie sprzedaży w punkcie sprzedaży spełniającym wymogi określone przez radę gminy w uchwałach określających dla terenu gminy (miasta) liczbę punktów sprzedaży napojów zawierających powyżej 4,5 % alkoholu (z wyjątkiem piwa), przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży jak i w miejscu sprzedaży oraz zasady usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych;
przestrzeganie innych zasad i warunków określonych przepisami prawa.
Organ zezwalający lub, na podstawie jego upoważnienia, straż gminna lub członkowie gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych dokonują kontroli przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwolenia.
Ile trzeba zapłacić za zezwolenie?
W celu pozyskania dodatkowych środków na finansowanie zadań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz integracji społecznej osób uzależnionych od alkoholu gminy pobierają opłatę za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży.
Opłatę tę wnosi się na rachunek gminy, również przed wydaniem zezwolenia, w wysokości:
525 zł na sprzedaż napojów zawierających do 4,5 % alkoholu oraz piwa;
525 zł na sprzedaż napojów zawierających powyżej 4,5 % do 18 % alkoholu (z wyjątkiem piwa);
2 100 zł na sprzedaż napojów zawierających powyżej 18 % alkoholu.
Opłata powyższa dotyczy przedsiębiorców rozpoczynających działalność gospodarczą w tym zakresie.
Natomiast przedsiębiorcy, prowadzący już sprzedaż napojów alkoholowych w roku poprzednim, są obowiązani do złożenia, do dnia 31 stycznia, pisemnego oświadczenia o wartości sprzedaży poszczególnych rodzajów napojów alkoholowych w punkcie sprzedaży w roku poprzednim. Opłatę za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży przedsiębiorca prowadzący sprzedaż napojów alkoholowych w punkcie sprzedaży, w którym roczna wartość sprzedaży napojów alkoholowych w roku poprzednim przekroczyła:
37 500 zł dla napojów alkoholowych o zawartości do 4,5 % alkoholu oraz piwa - wnosi w wysokości 1,4 % ogólnej wartości sprzedaży tych napojów w roku poprzednim;
37 500 zł dla napojów alkoholowych o zawartości od 4,5 % do 18 % alkoholu (z wyjątkiem piwa) - wnosi w wysokości 1,4 % ogólnej wartości sprzedaży tych napojów w roku poprzednim;
77 000 zł dla napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18 % alkoholu - wnosi w wysokości 2,7 % ogólnej wartości sprzedaży tych napojów w roku poprzednim.
Wartość sprzedaży należy przy tym obliczać oddzielnie dla każdego rodzaju napojów alkoholowych.
Opłata ta wnoszona jest na rachunek gminy w każdym roku kalendarzowym objętym zezwoleniem w trzech równych ratach w terminach do 31 stycznia, 31 maja i 30 września danego roku kalendarzowego.
Przedsiębiorcy, których roczna wartość sprzedaży poszczególnych rodzajów napojów alkoholowych nie przekroczyła ww. wartości wnoszą opłatę w wysokości określonej dla przedsiębiorców rozpoczynających działalność gospodarczą w tym zakresie.
W roku nabycia zezwolenia lub utraty jego ważności, opłaty powyższe dokonuje się w wysokości proporcjonalnej do okresu ważności zezwolenia.
Zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży, jednorazowe zezwolenia oraz zezwolenia na wyprzedaż posiadanych, zinwentaryzowanych zapasów napojów alkoholowych nie podlegają opłacie skarbowej.
Dochody z opłat za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży, jednorazowe zezwolenia oraz dochody z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia wykorzystywane będą na realizację gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz Gminnych Programów Przeciwdziałania Narkomanii, i nie mogą być przeznaczane na inne cele.
Kiedy można stracić zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych do spożycia?
Zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych do spożycia organ zezwalający (tj. właściwy wójt, burmistrz czy prezydent miasta) cofa w przypadku:
nieprzestrzegania określonych w ustawie zasad sprzedaży napojów alkoholowych, a w szczególności:
sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom nieletnim, nietrzeźwym, na kredyt lub pod zastaw;
sprzedaży i podawania napojów alkoholowych zawierających więcej niż 18 % w ośrodkach szkoleniowych czy w domach wypoczynkowych z naruszeniem zakazów;
nieprzestrzegania określonych w ustawie warunków sprzedaży napojów alkoholowych;
powtarzającego się co najmniej dwukrotnie w okresie 6 miesięcy, w miejscu sprzedaży lub najbliższej okolicy, zakłócania porządku publicznego w związku ze sprzedażą napojów alkoholowych przez dany punkt sprzedaży, gdy prowadzący ten punkt nie powiadamia organów powołanych do ochrony porządku publicznego;
wprowadzenia do sprzedaży napojów alkoholowych pochodzących z nielegalnych źródeł;
przedstawienia fałszywych danych w oświadczeniu o wartości sprzedaży poszczególnych rodzajów napojów alkoholowych w punkcie sprzedaży w roku poprzednim;
popełnienia przestępstwa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przez osobę odpowiedzialną za działalność przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie;
orzeczenia, wobec przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną albo wobec osoby odpowiedzialnej za działalność przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie, zakazu prowadzenia działalności gospodarczej objętej zezwoleniem.
Oznacza to, iż za sprzedanie alkoholu (nawet piwa) osobom, które nie ukończyły 18 lat, traci się zezwolenie. Jest to sankcja obligatoryjna, niezależna od winy i częstotliwości (tak np.: wyrok NSA, sygn. II GSK 111/07).
Przedsiębiorca, któremu cofnięto zezwolenie, może wystąpić z wnioskiem o ponowne wydanie zezwolenia nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wydania decyzji o jego cofnięciu.
Zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych do spożycia wygasa w przypadku:
likwidacji punktu sprzedaży;
upływu terminu ważności zezwolenia;
zmiany rodzaju działalności punktu sprzedaży;
zmiany składu osobowego wspólników spółki cywilnej;
niezłożenia oświadczenia o wartości sprzedaży poszczególnych rodzajów napojów alkoholowych w punkcie sprzedaży w roku poprzednim lub niedokonania wpłaty gminie opłaty w odpowiedniej wysokości za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych w wyznaczonych terminach; Przedsiębiorca, którego zezwolenie wygasło z tych przyczyn, może wystąpić z wnioskiem o wydanie nowego zezwolenia nie wcześniej niż po upływie 6 miesięcy od dnia wydania decyzji o wygaśnięciu zezwolenia.
Na wniosek przedsiębiorcy, którego zezwolenie wygasło z powyższych przyczyn, organ zezwalający może wydać zezwolenie z określeniem terminu na wyprzedaż posiadanych, zinwentaryzowanych zapasów napojów alkoholowych. Termin określony w zezwoleniu na wyprzedaż nie może być dłuższy niż 6 miesięcy od dnia wygaśnięcia zezwolenia. Opłata za wydanie zezwolenia na wyprzedaż posiadanych, zinwentaryzowanych zapasów napojów alkoholowych, wnoszona na rachunek gminy, wynosi:
1,4 % wartości sprzedaży zinwentaryzowanych napojów zawierających do 4,5 % alkoholu oraz piwa;
1,4 % wartości sprzedaży zinwentaryzowanych napojów zawierających powyżej 4,5 % do 18 % alkoholu (z wyjątkiem piwa);
2,7 % wartości sprzedaży zinwentaryzowanych napojów zawierających powyżej 18 % alkoholu.
Przedsiębiorca, który otrzymał zezwolenie na wyprzedaż posiadanych, zinwentaryzowanych zapasów napojów alkoholowych, może wystąpić z wnioskiem o wydanie nowego zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych nie wcześniej niż po upływie 12 miesięcy od dnia upływu terminu ważności zezwolenia na wyprzedaż posiadanych, zinwentaryzowanych zapasów napojów alkoholowych.
Komu i gdzie nie wolno sprzedawać alkoholu?
Zabrania się sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych:
na terenie szkół oraz innych zakładów i placówek oświatowo-wychowawczych, opiekuńczych i domów studenckich;
na terenie zakładów pracy oraz miejsc zbiorowego żywienia pracowników;
w miejscach i w czasie masowych zgromadzeń;
w środkach i obiektach komunikacji publicznej;
w obiektach zajmowanych przez organy wojskowe i spraw wewnętrznych, jak również w rejonie obiektów koszarowych i zakwaterowania przejściowego jednostek wojskowych.
Zakazane jest spożywanie napojów alkoholowych na ulicach, placach i w parkach, z wyjątkiem miejsc przeznaczonych do ich spożycia na miejscu, w punktach sprzedaży tych napojów.
Ustawa zabrania także sprzedaży, podawania i spożywania napojów zawierających więcej niż 18 % alkoholu w ośrodkach szkoleniowych oraz w domach wypoczynkowych.
Sprzedaż, podawanie i spożywanie napojów zawierających więcej niż 4,5 % alkoholu może się odbywać na imprezach na otwartym powietrzu tylko za zezwoleniem i tylko w miejscach do tego wyznaczonych.
W innych niewymienionych miejscach, obiektach lub na określonych obszarach gminy, ze względu na ich charakter, rada gminy może wprowadzić czasowy lub stały zakaz sprzedaży, podawania, spożywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych.
Zakazana jest sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych:
osobom, których zachowanie wskazuje, że znajdują się w stanie nietrzeźwości;
osobom do lat 18;
na kredyt lub pod zastaw.
W przypadku wątpliwości co do pełnoletności nabywcy sprzedający lub podający napoje alkoholowe uprawniony jest do żądania okazania dokumentu stwierdzającego wiek nabywcy.
Zabrania się wnoszenia napojów alkoholowych na teren zakładów pracy, obiektów zajmowanych przez organy wojskowe i spraw wewnętrznych, obiektów koszarowych i zakwaterowania przejściowego jednostek wojskowych, jak również stadionów i innych obiektów, w których odbywają się masowe imprezy sportowe i rozrywkowe, a także obiektów lub miejsc objętych zakazem wnoszenia napojów alkoholowych. Osoby posiadające przy sobie napoje alkoholowe mają obowiązek przekazania ich do depozytu pod rygorem niewpuszczenia lub usunięcia z terenu ww. obiektów lub miejsc. Napoje alkoholowe wnoszone przez żołnierzy na teren obiektów zajmowanych przez organy wojskowe i spraw wewnętrznych, obiektów koszarowych i zakwaterowania przejściowego jednostek wojskowych ulegają zaś odebraniu i przekazaniu do depozytu.
Rada Ministrów, ze względu na bezpieczeństwo i porządek publiczny, w drodze rozporządzenia, może wprowadzać na czas określony na obszarze całego kraju albo jego części całkowity lub częściowy zakaz sprzedaży i podawania napojów alkoholowych. W sytuacjach wymagających niezwłocznego działania Rada Ministrów może wprowadzić taki zakaz w innym trybie.
Na jakich zasadach można sprzedawać napoje alkoholowe w środkach komunikacji międzynarodowej?
Zezwala się na sprzedaż, podawanie i spożywanie w pociągach komunikacji międzynarodowej:
napojów alkoholowych przy stolikach w wagonach restauracyjnych: napoje zawierające więcej niż 18% alkoholu mogą być podawane tylko do posiłków,
napojów z zawartością do 4,5% alkoholu podróżnym w wagonach sypialnych i z miejscami do leżenia.
Zezwala się także na sprzedaż, podawanie i spożywanie napojów alkoholowych w samolotach komunikacji międzynarodowej oraz w międzynarodowych portach lotniczych w sposób i w ilościach przyjętych w międzynarodowym lotnictwie komunikacyjnym.
Sprzedaż, podawanie i spożywanie napojów alkoholowych są dopuszczalne na morskich statkach handlowych w żegludze międzynarodowej w odniesieniu do:
pasażerów odbywających podróż na statku,
kapitana statku na cele reprezentacyjne - w granicach przyznanego przez armatora funduszu reprezentacyjnego.
Sprzedaż napojów alkoholowych z przeznaczeniem do spożycia poza statkiem jest zaś dopuszczalna za zezwoleniem kapitana statku dla:
pasażerów statku w przeddzień wyokrętowania,
przedstawicieli władz w portach zagranicznych,
agentów zagranicznych polskich armatorów.
Dopuszcza się sprzedaż, podawanie i spożywanie napojów alkoholowych zawierających do 4,5% alkoholu w odniesieniu do członków załóg morskich statków handlowych. Można też podawać i spożywać dobowe racje wina, wydawane w strefie tropikalnej na podstawie i w ilościach przewidzianych w układach zbiorowych pracy.
Kapitan statku ze względu na bezpieczeństwo i porządek na statku może jednak wprowadzić całkowity lub częściowy zakaz sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych.
Kapitan statku może również zezwolić na podawanie i spożywanie nieznacznych ilości napojów alkoholowych powyżej 4,5% alkoholu:
dla członków załogi w czasie wolnym od służby - w dniach uroczystości i jubileuszów wynikających ze zwyczajów morskich,
dla uczestników organizowanych na statku przyjęć dla delegacji zagranicznych.
Ilość podawanych do spożycia napojów alkoholowych w wypadkach wymienionych wyżej nie może przekraczać dla jednego członka załogi:
0,1 litra napoju zawierającego powyżej 18% alkoholu,
0,2 litra napoju zawierającego od 4,5% do 18% alkoholu.
Dopuszcza się ponadto sprzedaż, podawanie i spożywanie napojów alkoholowych zawierających do 4,5% alkoholu na obszarach międzynarodowych portów morskich.
Jakie kary grożą niesubordynowanym sprzedawcom alkoholu?
Za prowadzenie obrotu hurtowego napojami alkoholowymi bez wymaganego zezwolenia lub wbrew jego warunkom grozi grzywa od 10 000 do 500 000 złotych. W razie popełnienia tego przestępstwa można orzec też przepadek napojów alkoholowych, chociażby nie były własnością sprawcy, można także orzec zakaz prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na hurtowym obrocie napojami alkoholowymi.
W wypadkach mniejszej wagi sprawca takiego czynu podlega karze grzywny do 5 000 zł.
Jeśli ten czyn został popełniony w zakresie działalności przedsiębiorcy, za sprawcę czynu zabronionego uznaje się osobę odpowiedzialną za wprowadzenie napojów alkoholowych do obrotu hurtowego.
Kto sprzedaje lub podaje napoje alkoholowe w wypadkach, kiedy jest to zabronione, albo bez wymaganego zezwolenia lub wbrew jego warunkom, podlega grzywnie. Ta sama kara grozi kierownikowi zakładu handlowego lub gastronomicznego, który nie dopełnia obowiązku nadzoru i przez to dopuszcza do popełnienia w tym zakładzie przestępstwa określonego wyżej.
W razie popełnienia któregoś z ww. przestępstw można orzec przepadek napojów alkoholowych, chociażby nie były własnością sprawcy, można także orzec zakaz prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na sprzedaży lub podawaniu napojów alkoholowych.
Orzekanie w sprawach o ww. czyny następuje na podstawie przepisów o postępowaniu karnym. Natomiast orzekanie w sprawach o czyny wymienione niżej następuje na podstawie przepisów o postępowaniu w sprawach o wykroczenia.
Kto spożywa napoje alkoholowe wbrew zakazom na terenie szkół oraz innych zakładów i placówek oświatowo-wychowawczych, opiekuńczych i domów studenckich, na terenie zakładów pracy oraz miejsc zbiorowego żywienia pracowników, w miejscach i w czasie masowych zgromadzeń, w środkach i obiektach komunikacji publicznej, w obiektach zajmowanych przez organy wojskowe i spraw wewnętrznych czy w rejonie obiektów koszarowych i zakwaterowania przejściowego jednostek wojskowych albo nabywa lub spożywa napoje alkoholowe w miejscach nielegalnej sprzedaży, albo spożywa napoje alkoholowe przyniesione przez siebie lub inną osobę w miejscach wyznaczonych do ich sprzedaży lub podawania, naraża się na karę grzywny. Również samo usiłowanie takiego wykroczenia jest karalne. W razie zaś popełnienia tego wykroczenia można orzec przepadek napojów alkoholowych, chociażby nie były własnością sprawcy.
Kto wbrew szczególnemu obowiązkowi nadzoru dopuszcza do sprzedawania, podawania lub spożywania napojów alkoholowych na terenie zakładu pracy, jak również powziąwszy wiadomość o sprzedawaniu, podawaniu lub spożywaniu na terenie zakładu pracy takich napojów nie podejmie prawem przewidzianego postępowania, podlega karze grzywny.
Napoje alkoholowe dostarcza się do miejsc sprzedaży tylko w naczyniach zamkniętych, z oznaczeniem nazwy producenta, rodzaju i ilości napoju oraz jego mocy. W miejscach sprzedaży i podawania napojów alkoholowych powinna być uwidoczniona informacja o szkodliwości spożywania alkoholu. Kto zaś wbrew tym wymaganiom:
dostarcza napoje alkoholowe do miejsc sprzedaży lub
nie uwidacznia informacji o szkodliwości spożywania alkoholu,
podlega karze grzywny.
Podstawa prawna:
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 13 czerwca 2001 r. w sprawie rodzaju dokumentów wymaganych przy składaniu wniosku o wydanie zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi, wzorów wniosków oraz wzorów informacji o sprzedaży napojów alkoholowych (Dz. U. 2001 r., Nr 60, poz. 614);
- Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. 1982 r., Nr 35, poz. 230, ze zm.);
- Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. 2005 r., Nr 179, poz. 1485, ze zm.);
- Rozporządzenie Ministra - Kierownika Urzędu Gospodarki Morskiej z dnia 7 maja 1983 r. w sprawie zasad i warunków sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych na morskich statkach handlowych w żegludze międzynarodowej oraz w międzynarodowych portach morskich (Dz. U. 1983 r., Nr 25, poz. 121);
- Rozporządzenie Ministra Komunikacji z dnia 7 maja 1983 r. w sprawie zasad i warunków sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych w pociągach i samolotach komunikacji międzynarodowej oraz w międzynarodowych portach lotniczych (Dz. U. 1983 r., Nr 25, poz. 120);
- Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. 2006 r., Nr 171, poz. 1225)
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?