Wykorzystanie nieruchomości ministerstw, urzędów centralnych i państwowych osób prawnych

Przedstawiamy ostatnio opublikowane wyniki z kontroli przeprowadzonej przez NIK dotyczącej wykorzystania nieruchomości Skarbu Państwa położonych na terenie m.st. Warszawy na potrzeby ministerstw, urzędów centralnych i państwowych osób prawnych.

Ogólna ocena kontrolowanej działalności

Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie, mimo stwierdzonych nieprawidłowości, ocenia objętą kontrolą działalność Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji (Ministra SWiA). Minister prawidłowo - z punktu widzenia kryterium legalności - realizował obowiązki dotycząceustalenia trwałego zarządu nieruchomości dla ministerstw i urzędów centralnych, ich wynajmu, wydzierżawiania i użyczania. Stwierdzone nieprawidłowości polegały przede wszystkim na zaniechaniach w działaniu Ministra, powodujących brak właściwej i pełnej informacji o nieruchomościach należących do zasobu Skarbu Państwa. Brak właściwej bazy danych, zdaniem NIK, wykluczał skuteczne i rzetelne wypełnianie przez Ministra SWiA obowiązków nałożonych art. 60 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (zwanej dalej ustawą).

NIK negatywnie ocenia objętą kontrolą działalność Prezydenta m.st. Warszawy w zakresie rzetelności i zgodności z prawem ewidencjonowaniai gospodarowania nieruchomościami Skarbu Państwa oraz współpracy z Ministrem SWiA pod kątem zaspokajania potrzeb lokalowych ministerstw i urzędów centralnych. Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły m.in.:

• funkcjonowania systemów informatycznych służących do prowadzenia ewidencji gruntów i budynków w sposób uniemożliwiający prawidłowe gospodarowanie nieruchomościami;

• wykorzystania nieruchomości Skarbu Państwa na potrzeby m.st. Warszawy, mimo potrzeb zgłaszanych przez ministerstwa i urzędy centralne.

NIK pozytywnie mimo stwierdzonych nieprawidłowości ocenia pozyskiwanie i wykorzystywanie na własne potrzeby nieruchomości przez większość korzystających z nich ministerstw i urzędów centralnych (z wyjątkiem Ministerstwa Edukacji Narodowej, którego działalność w tym zakresie oceniono negatywnie). Stwierdzone nieprawidłowości polegały głównie na:

• niezawieraniu właściwych porozumień przy użyczaniu lokali oraz niedochodzeniu należności z tytułu zwrotu kosztów eksploatacyjnych (Ministerstwo Edukacji Narodowej);

• zawarciu bezskutecznej umowy najmu nieruchomości będącej własnością Skarbu Państwa (Urząd Komitetu Integracji Europejskiej);

• wynajmowaniu lub użyczaniu części nieruchomości bez prawem wymaganej zgody Ministra SWiA.

NIK pozytywnie ocenia działania Agencji Rynku Rolnego i Agencji Nieruchomości Rolnych (państwowych osób prawnych) podejmowane w celu pozyskiwania i wykorzystywania nieruchomości na potrzeby statutowe ich centrali.

Uwagi końcowe i wnioski

Zdaniem NIK, prawidłowa gospodarka nieruchomościami na potrzeby statutowe ministerstw i urzędów centralnych nie jest możliwa bez posiadania pełnej i wiarygodnej informacji na temat rzeczywistego stanu i sposobu wykorzystywania nieruchomości, potrzeb w tym zakresie oraz możliwości ich zaspokojenia. W tym celu niezbędne jest zbudowanie systemu monitorowania potrzeb i ich analizowania oraz monitorowanie wykorzystania nieruchomości. Zgromadzenie rzetelnych danychw powyższym zakresie wymaga ścisłej współpracy Ministra SWiA oraz Prezydenta m.st. Warszawy. W skali roku wydatki kontrolowanych ministerstw i urzędów centralnych na wynajem nieruchomości w celu zaspokojenia potrzeb lokalowych sięgają 20.000 tys. zł. W ocenie NIK, należy w związku z tym rozważyć, czy wynajmowanie nieruchomości, w świetle ponoszonych wydatków i przewidywanego stanuzatrudnienia w administracji rządowej, jest w każdym przypadku uzasadnione. W związku z tym NIK, wnioskuje do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji o:

• przygotowanie nowelizacji art. 23 i 60 ustawy o gospodarce nieruchomościami, w celu doprecyzowania zadań i kompetencji ministra właściwego do spraw administracji publicznej oraz starostów w sprawach prowadzenia gospodarki nieruchomościami Skarbu Państwa na potrzeby administracji rządowej, m.in. poprzez wprowadzenie obowiązku uwzględniania tych potrzeb w planachzagospodarowania zasobu nieruchomości Skarbu Państwa, a także obowiązkuwymiany posiadanych informacji oraz określenia niezbędnego zakresu współpracy tych podmiotów;

• rozważenie celowości przygotowania nowelizacji ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy, w celu doprecyzowania określonych w jej art. 3 zadań m.st. Warszawy, dotyczących zapewnienia warunków niezbędnych do funkcjonowania w mieście naczelnych i centralnych organów państwa;

• podjęcie działań w celu zbudowania systemu monitorowania potrzeb lokalowych ministerstw i urzędów centralnych, obejmującego m.in. gromadzenie niezbędnych Podsumowanie wyników kontroli danych o wykorzystywanych nieruchomościach i związanych z tym skutkach finansowych oraz wypracowanie odpowiednich narzędzi w celu analizy tych potrzebi możliwości ich zaspokajania; 

• analizowanie i wykorzystywanie wyników przeprowadzanych przez Wojewodę Mazowieckiego kontroli wykonywania przez m.st. Warszawa ww. zadań wynikających z art. 3 ustawy o ustroju m.st. Warszawy, które są zadaniami zleconymi z zakresu administracji rządowej, m.in. w celu uzyskania danycho nieruchomościach Skarbu Państwa wykorzystywanych przez m.st. Warszawa, bądź stymulowanie wykonywania takich kontroli przez wojewodę.

Zob. całą informację o wynikach kontroli: P-07-002-KAP-01.pdf 

Źródło: www.nik.gov.pl, http://bip.nik.gov.pl

A.J.
Zespół e-prawnik.pl