Gdy przedsiębiorca chce skorzystać z gwarancji na sprzęt... - opinia prawna

4.11.2009

Stan faktyczny

W ramach prowadzonej przeze mnie działalności gospodarczej zakupiłem notebooka Maxdata od dystrybutora tej firmy Tech Data Sp. z o.o. Notebook, podczas całego czasu eksploatacji nie działał poprawnie. Wielokrotne naprawy gwarancyjne w autoryzowanych serwisach nie przyniosły rezultatu w postaci niewadliwego działania komputera, wręcz przeciwnie obecnie notebook nie nadaje się do użytkowania. Jestem zainteresowany przede wszystkim uzyskaniem sprawnego sprzętu za zapłacone pieniądze. Jedynym wyjściem jakie widzę jest bezzwłoczny zwrot sprzętu (i kupno innego, ale to już dla sprawy nie ma znaczenia). Nie akceptuję dalszych napraw z powodu ponoszonych przy tym przeze mnie wysokich kosztów (nawet jeśli sama naprawa jest darmowa). Chciałbym wiedzieć: 1) jakie stanowisko będzie w tej sytuacji najlepsze, 2) kto jest decydentem, skoro dystrybutor i gwarant przerzucają między sobą odpowiedzialność, 3) czy są podstawy do uzyskania odszkodowania z powodu błędów serwisu i nieelastycznego stanowiska gwaranta?

Opinia prawna

Niniejsza opinia prawna została sporządzona na podstawie:

Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 r., Nr 16, poz. 93 ze zmianami).

Z przedstawionych przez Pana dokumentów wynika, iż zawarł Pan umowę kupna sprzedaży notebooka działając jako przedsiębiorca, w ramach łączącej Pana umowy handlowej ze sprzedającym, dostawcą sprzętu firmy Maxdata- firmą Tech Data Polska Sp. z o.o. Zaakceptował pan również dokument gwarancji przedstawiony Panu przez sprzedawcę w imieniu importera. Pod tym katem należy rozstrzygnąć odpowiedzialność sprzedawcy i/lub producenta tego sprzętu za wady ujawnione po jego zakupie. Zgodnie z § 9 ww. umowy, strony wyłączyły odpowiedzialność dostawcy z tytułu rękojmi ( § 9 „Dostawcy nie obowiązuje odpowiedzialność z tytułu rękojmi na Produkty objęte gwarancją...”). W związku z faktem, iż występuje Pan jako przedsiębiorca, zapis powyższy należy traktować jako absolutne wyłączenie odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi, co jest dopuszczalne na podstawie art.558 § 1 k.c. Ma to ten skutek iż, nie może pan dochodzić skutecznie swoich uprawnień wobec dostawcy sprzętu, czyli sprzedawcy, gdyż zgodził się Pan na wyłączenie jego odpowiedzialności w podpisanej umowie.

Chociaż zapis § 9 umowy łączącej Pana z Tech Data Sp. z o.o., szczególnie w drugiej części jest niejasny, dla uniknięcia wymiany zbędnych pism, sugerujemy aby dochodził Pan swoich uprawnień od producenta notebooków, jako wystawcy dokumentu gwarancji jakości sprzętu.

Skupiając się na instytucji gwarancji należy zaznaczyć, iż podstawową funkcja gwarancji jest ochrona kupującego przed konsekwencjami wadliwego działania przedmiotu objętego gwarancja. Jednakże z drugiej strony należy pamiętać, iż gwarancja jakości jest udzielana dobrowolnie przez producenta, a treść jej reguluje gwarant. Kupujący poprzez odbiór dokumentu gwarancyjnego i/lub jego podpisanie wyraża zgodę na zawarte w nim warunki. Warunki udzielonej gwarancji mogą odbiegać od regulacji kodeksowej, dlatego też należy zbadać dokument gwarancji pod kątem uprawnień kupującego w przypadku wystąpienia usterek, wad sprzętu.
Trzeba również podkreślić, że istotną cechą stosunków zobowiązaniowych wynikających z gwarancji jest domniemanie, iż ujawniona wada tkwi w rzeczy. Oznacza to, że w przypadku gdyby udzielający gwarancji producent chciałby się zwolnić z odpowiedzialności z jej tytułu musiałby wykazać, że wada rzeczy nie jest przykładowo wynikiem błędu w jej konstrukcji, ale została wywołana np: przez niewłaściwe używanie przedmiotu objętego gwarancją. W tym przypadku producent nie wskazuje żadnych uchybień w użytkowaniu przez Pana notebooka, czyli wskazuje na swoją odpowiedzialność.

Należy również wskazać, iż zgodnie z art. 581 § 1 k.c., jeżeli gwarant dokonał wymiany rzeczy na nową wolna od wad albo dokonał istotnych napraw rzeczy, termin gwarancji biegnie na nowo od chwili zwrotu przedmiotu gwarancji. Podobnie odnosi się to również do części wymienianych przez gwaranta. Dlatego zastrzeżenia gwaranta o nie przedłużaniu terminu gwarancji z powodu istotnych napraw lub wymiany części jest niezgodne z powszechnie obowiązującymi przepisami dotyczącymi gwarancji.

Jak wynika z przedstawionych dokumentów, producent wspólnie z dystrybutorem, uregulował kwestie odpowiedzialności za wadliwy sprzęt wyłącznie w formie gwarancji, udzielonej przez importera Maxdata, wyłączając rękojmię dostawcy jako sprzedawcy. Jest to zdecydowanie niekorzystne dla kupującego, gdyż nie może skorzystać z uprawnień z tytułu rękojmi w przypadku gdy dokument gwarancyjny ogranicza możliwości odstąpienia od umowy lub wymiany sprzętu. Jest to prawnie dopuszczalne, gdyż obowiązki producenta w dokumencie gwarancji mogą zostać ograniczone wyłącznie do naprawy.

Co do zasady gwarancja udzielona kupującemu (wydanie dokumentu gwarancyjnego) co do jakości rzeczy sprzedanej obliguje wystawcę tego dokumentu (gwaranta) do usunięcia wady fizycznej rzeczy lub do dostarczenia rzeczy wolnej od wad, jeżeli wady te ujawnią się w ciągu terminu określonego w gwarancji zgodnie z art. 577 k.c. (w opisanej przez Pana sytuacji okres ten wynosi 3 lata). Treść gwarancji jest jednak kształtowana dobrowolnie przez gwaranta. Gwarancja jakości rodzi zobowiązanie zapewnienia posiadaczowi rzeczy (użytkownikowi) prawidłowego jej funkcjonowania. Efektem tego jest przyjęcie przez gwaranta tego rodzaju odpowiedzialności, jaką określa się jako odpowiedzialność za skutek (za rezultat). W związku z powyższym zobowiązanie gwaranta z tytułu udzielonej gwarancji powinno być wykonane w sposób zapewniający pełną naprawę. Nie każda bowiem naprawa, lecz tylko naprawa skuteczna przywraca uprawnionemu z gwarancji możność niezakłóconego korzystania z rzeczy zgodnie z jej przeznaczeniem.

W postanowieniach gwarancyjnych firmy Maxdata brak jest zapisu o wymianie sprzętu na nowy przy występowaniu kolejnych wad lub przy nie możliwości dokonania naprawy, na co może powoływać się gwarant. Moim zdaniem nie skutkuje to jednak ograniczeniem gwaranta wyłącznie do dokonywania kolejnych napraw. By skutecznie został zwolniony z obowiązku wymiany, gwarant wprost powinien w postanowieniach dokumentu gwarancyjnego wyłączyć wymianę sprzętu na nowy.

W postanowieniach gwarancji Maxdata brak jest takiego sformułowania i w przypadku gdy wady wciąż występują i/lub pojawiają się nowe należy żądać do gwaranta wymiany komputera na nowy, gdyż na warunkach udzielonej gwarancji gwarantował, iż komputer jest wolny od wad konstrukcyjnych i materiałowych, które mogłyby naruszyć jego funkcjonalność.

Czyli zgodnie z art. 577 k.c. może wystąpić Pan do producenta o wymianę sprzętu na nowy, nie awaryjny. Jako podstawę należy wskazać dokument gwarancji oraz wykazać nieskuteczność poprzednich napraw oraz brak celowości kolejnych, gdyż istnieje duże prawdopodobieństwo nie uzyskania spodziewanego skutku w postaci naprawy tego egzemplarza. W obecnym momencie korzystanie z notebooka przez Pana jest niemożliwe, a zakup notebooka stracił swój pierwotny cel. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego długotrwałość i wielokrotność napraw w pana przypadku uzasadnia fakt, iż jako nabywca został pozbawiony z możliwości korzystania z rzeczy objętej gwarancja, co sprzeciwia się celowi instytucji gwarancji.

Tym samym w trybie wymiany gwarancyjnej powinien Pan otrzymać nową rzecz wolna od wad, za zwrotem wadliwej.
Podsumowując tą część, w przypadku powoływania się przez gwaranta na brak zapisu w karcie gwarancyjnej o możliwości wymiany notebooka na nowy należy wskazywać, iż nie wyłączyli oni takiej możliwości a obowiązuje ona wprost z reguły interpretacyjnej wynikającej z art. 577 k.c. Jednocześnie należy podnieść fakt, iż przez większość czasu po zakupie notebooka był w stanie nie do użytku, albo był oddany do naprawy do Autoryzowanego Punktu Serwisowego. Choć ocena czy należy się wymiana sprzętu na nowy jest pozostawiona jest w rękach gwaranta, nie może on doprowadzać do sytuacji, gdzie uprawniony z gwarancji nie może korzystać w sposób prawidłowy z notebooka.

Nie przysługuje Panu natomiast prawo do odstąpienia od umowy sprzedaży, gdyż takie uprawnienie wynika albo bezpośrednio z umowy kupna sprzedaży, albo z przepisów o rękojmi. W tym przypadku, gdy umownie została wyłączona rękojmia sprzedawcy, nie przysługuje panu żadne roszczenie w stosunku do sprzedawcy Tech Data Spółka z o.o. z tytułu sprzedaży wadliwego egzemplarza notebooka. Dlatego tez nie ma skutecznej możliwości odstąpienia od umowy za rozliczeniem się stron, czyli za zwrotem Panu jego ceny. Jak już wspominaliśmy, jest to niekorzystne dla Pana, gdyż uprawnienia z gwarancji są węższe od uprawnień rękojmi i pozbawiony został Pan możliwości skutecznego odstąpienia od umowy kupna sprzedaży w związku z nienależytym świadczeniem ze strony sprzedającego, tj; wydaniem wadliwego notebooka.

Z umownego charakteru gwarancji wynika w końcu fakt, iż może Pan dochodzić odszkodowania za nienależyte wykonanie obowiązków gwarancyjnych przez gwaranta lub wskazane przez niego punkty serwisowe. Chodzi tu wyłącznie o poniesione przez Pana straty związane z nieskutecznymi naprawami, ze zbyt długim okresem naprawy oraz wielokrotnością i niefachowości tych napraw oraz koniecznością poświęcenia przez Pana czasu itp. Odszkodowanie to może zostać ograniczone w postanowieniach gwarancji, jednakże nie może wyłączać całkowicie odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania z gwarancji. W dokumencie gwarancyjnym importer wyłączył swoją odpowiedzialność za szkodę poniesiona w wyniku niemożności korzystania z komputera będącego w naprawie ( pkt. 20 warunków gwarancji ), za utracone korzyści w związku z wadami komputera ( pkt. 21 warunków gwarancji ) oraz za utratę danych na nośnikach magnetycznych ( pkt. 22 warunków gwarancji )

W tym przypadku ma więc Pan roszczenie o naprawienie szkody wynikłej z nienależytego wykonania zobowiązań gwarancyjnych przez gwaranta, poprzez zapłatę określonej kwoty, której wyliczenie leży po Pan stronie. Kwota ta powinna odpowiadać szkodzie jaką Pan poniósł z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania obsługi gwarancyjnej. Musi Pan wykazać konkretne zdarzenia związane z naprawami gwarancyjnymi, powodujące wystąpienie szkody po Pana stronie i że jest ona spowodowana wyłącznie niewłaściwym wykonywaniem obowiązków przez gwaranta. Wysokość szkody powinna być udokumentowana i musi mieć podstawę w faktycznie poniesionych przez Pana wydatkach np; wydatkach na rozmowy telefoniczne, wydatkach na odbiór notebooka z kolejnych napraw, czas Pana poświęcony na obsługę tych napraw. W przypadku przeprowadzenia przez Pana powyższych analiz roszczenie o zapłatę określonej kwoty z tytułu odpowiedzialności gwaranta za należyte wykonanie swoich obowiązków wynikających z gwarancji, będzie należycie uzasadnione i może być skutecznie dochodzone.

W przypadku innych strat z tytułu niemożliwości korzystania z notebooka w pracy i nie osiągnięcia spodziewanych zysków przy jego używaniu, brak w niniejszej sprawie podstaw do odpowiedzialności gwaranta za te szkody ( patrz powyżej ). Związane jest to z takim ukształtowaniem zapisów gwarancji, by wyłączały wszelka odpowiedzialność gwaranta za straty użytkowników poniesione w czasie gdy ulęgną awarii notebooki. Można się ewentualnie zastanowić, czy w pana przypadku gwarant nie jest w zwłoce z wymianą notebooka i w ten sposób nie przyczynia się do poniesienia przez Pan szkody z tytułu niewykorzystania go w pracy zawodowej. W takim ujęciu można żądać zapłaty odszkodowania w wysokości np. kwoty koniecznej do wypożyczenia sprzętu tej klasy w określonym przedziale czasowym.

Reasumując powinien Pan wystąpić do gwaranta, Maxdata Polska Sp. z o.o. z żądaniem wymiany notebooka na nowy, w związku z niemożnością skutecznej jego naprawy i przywrócenia uprawnionemu z gwarancji możność niezakłóconego korzystania z rzeczy zgodnie z jej przeznaczeniem. Równocześnie może Pan wystąpić o odszkodowanie za szkody jakie Pan poniósł w związku z nienależytym wywiązywaniem się gwaranta z obowiązków, według zestawienia kosztów jakie Pan poniósł.

Zespół
e-prawnik.pl

Komentarze