Hipoteka przymusowa zwykła

Odpowiedź prawnika: Hipoteka przymusowa zwykła

Zgodnie z art. 34 § 1 ordynacji podatkowej Skarbowi Państwa i jednostce samorządu terytorialnego przysługuje hipoteka na wszystkich nieruchomościach podatnika z tytułu zobowiązań podatkowych, a także z tytułu zaległości podatkowych w podatkach stanowiących ich dochód oraz odsetek za zwłokę od tych zaległości (hipoteka przymusowa). Zgodnie z § 3 pkt 2 przedmiotem hipoteki przymusowej może być nieruchomość stanowiąca przedmiot współwłasności łącznej podatnika i jego małżonka.

Ustawa o księgach wieczystych stanowi, iż hipoteka przymusowa wpisana na podstawie nieprawomocnego orzeczenia, tymczasowego zarządzenia sądu, postanowienia prokuratora albo nieostatecznej decyzji jest hipoteką kaucyjną (art. 111 ustawy o księgach wieczystych i hipotece). Hipoteka wpisana na podstawie tytułu wykonawczego, a nie w/w rozstrzygnięć, może być zatem hipoteką przymusową zwykłą.

Pojawia się jednak problem, czy przedmiotem hipoteki przymusowej zwykłej może być użytkowanie wieczyste stanowiące współwłasność majątkową małżeńską. O ile bowiem w przypadku współwłasności istnieje wyraźny w/w przepis pozwalający na ustanowienie hipoteki, o tyle brak takiego przepisu w stosunku do użytkowania wieczystego. W ordynacji podatkowej znajduje się jedynie przepis pozwalający ustanowić hipotekę przymusową ogólnie na użytkowaniu wieczystym (art. 34 § 4 pkt 1). Naszym zdaniem dopuszczalne jest mimo to ustanowienie hipoteki przymusowej na prawie użytkowania wieczystego stanowiącego współwłasność małżeńską - poprzez odpowiednie stosowanie przepisów o współwłasności, choć należy przyznać, że jest to zagadnienie kontrowersyjne.