Konsekwencje orzeczenia winy w rozwodzie

Odpowiedź prawnika: Konsekwencje orzeczenia winy w rozwodzie

Ustalenie winy w myśl art. 57 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nie jest obojętne przy rozstrzygnięciu dotyczącym alimentów na drugiego małżonka. Małżonek niewinny rozkładu pożycia małżeńskiego może żądać od małżonka wyłącznie winnego tego rozkładu stosownych alimentów. Żeby jednak zaktualizował się ten obowiązek muszą być spełnione dwa warunki:

1. na skutek rozwodu nastąpiło istotne pogorszenie się sytuacji majątkowej małżonka niewinnego. Przy ocenie czy rozwód pociąga za sobą znaczne pogorszenie sytuacji materialnej uprawnionego, ważne jest porównanie jego obecnej sytuacji finansowej z taką, jaka by istniała, gdyby rozwód nie nastąpił.

2. wskutek istotnego pogorszenia się sytuacji majątkowej, małżonek niewinny nie ma możliwości zaspokojenia swoich usprawiedliwionych potrzeb. Dla możliwości domagania się alimentów w takim wypadku, nie jest konieczne, aby małżonek znalazł się w niedostatku, czyli w sytuacji, kiedy nie może się samodzielnie utrzymać. Wystarczy, iż na skutek rozwodu, jego sytuacja materialna nie pozwala mu na zaspokojenie jego usprawiedliwionych potrzeb, jeżeli w trakcie trwania małżeństwa takie potrzeby należały do pewnej normy, np. kino, teatr, wyjazd na wakacje. Była żona nie ma już jednak prawa żądać alimentów na zasadzie równej stopy życiowej z małżonkiem zobowiązanym. Ale ma  prawo do bardziej dostatniego poziomu życia aniżeli tylko zaspokojenie podstawowych potrzeb.

Małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia małżeńskiego jest zobowiązany przyczyniać się do usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego w odpowiednim zakresie. Zakres ten wyznaczają przede wszystkim możliwości finansowe rozwiedzionego małżonka, tzn. może on alimentować w takim stopniu, na jaki go stać, bez większego uszczerbku dla swoich usprawiedliwionych potrzeb.

Obowiązek alimentacyjny byłego małżonka nie wygasa, jeżeli zobowiązanym do alimentowania jest małżonek winny rozkładu, niezależnie czy alimentów żąda małżonek niewinny czy współwinny tego rozkładu. Małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego.

Jak więc wynika z powyższego, obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa. Jednakże gdy zobowiązanym jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa także z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd, na żądanie uprawnionego, przedłuży wymieniony termin pięcioletni.

Skutki orzeczenia wyłącznej winy jednego z małżonków dotyczą również dziedziczenia oraz renty rodzinnej. Zgodnie z art. 940 kodeksu cywilnego, małżonek jest wyłączony od dziedziczenia, jeżeli spadkodawca wystąpił o orzeczenie rozwodu lub separacji z jego winy, a żądanie to było uzasadnione. Wyłączenie małżonka od dziedziczenia następuje na mocy orzeczenia sądu. Wyłączenia może żądać każdy z pozostałych spadkobierców ustawowych powołanych do dziedziczenia w zbiegu z małżonkiem; termin do wytoczenia powództwa wynosi sześć miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o otwarciu spadku, nie więcej jednak niż jeden rok od otwarcia spadku.

Ustalenie winy rozkładu pożycia może mieć wpływ na orzeczenie w przedmiocie władzy rodzicielskiej zawarte w wyroku orzekającym rozwód, ale w niniejszej sprawie nie będzie to miało znaczenia, albowiem nie posiadają Państwo wspólnych dzieci.