Podstawa wykreślenia hipoteki przymusowej
Pytanie:
"Obciążyłem w 2010 roku dwie nieruchomości dłużnika hipotekami przymusowymi na podstawie nakazu zapłaty, jedną hipoteka kaucyjną - na odstawie nieprawomocnego nakazu zapłaty, a drugą zwykłą na podstawie prawomocnego nakazu (tytułu wykonawczego). Czy ewentualne uchylenie przez Sąd nakazu zapłaty na skutek zawarcia ugody może być podstawą do wykreślenia w/w hipotek przez dłużnika? Jaka by wtedy mogła być podstawa prawna wykreślenia? Uchylenie nakazu nie oznacza przecież wygaśnięcia samej wierzytelności w przypadku zawarcia ugody. "
Odpowiedź prawnika: Podstawa wykreślenia hipoteki przymusowej
Hipoteka jest to forma zabezpieczenia wierzytelności. Istnienie wpisu hipoteki jest uzależnione od istnienia wierzytelności, którą hipoteka zabezpiecza. W przypadku wygaśnięcia wierzytelności pociąga to za sobą wygaśnięcie hipoteki, chyba że z danego stosunku prawnego mogą powstać w przyszłości kolejne wierzytelności podlegające zabezpieczeniu.
Jednakże sytuacja przedstawia się nieco inaczej w przypadku hipoteki przymusowej. Podstawą hipoteki przymusowej jest bowiem tytułu wykonawczy, określony w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym. Poza tym hipoteka przymusowa może zostać wpisana także na podstawie innych dokumentów, jeżeli przepisy szczególne tak stanowią. W każdym razie poza istnieniem samej wierzytelności dla wpisu hipoteki przymusowej konieczne jest dysponowanie dokumentem, który stanowi podstawę wpisu. Jak wskazuje J. Pisuliński: Hipoteka przymusowa jako prawo akcesoryjne wygasa co do zasady wraz z wygaśnięciem zabezpieczonej nią wierzytelności (…).Osobną grupą przyczyn, które powodują wygaśnięcie hipoteki przymusowej (chociażby istniała zabezpieczona nią wierzytelność), jest „odpadnięcie” podstawy wpisu tej hipoteki w księdze wieczystej, tj. uchylenie lub zmiana orzeczenia albo decyzji stanowiącej podstawę wpisu hipoteki czy też - w przypadku decyzji administracyjnych - stwierdzenie nieważności takiej decyzji (zob. J. Pisuliński, Hipoteka kaucyjna, s. 400-401) (J. Pisuliński [w:] Kućka Michał, Przyborowski Łukasz, Szwaczyna Bartłomiej, Pisuliński Jerzy Hipoteka po nowelizacji. Komentarz; Warszawa 2010 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis (wydanie I) ss. 622).
Należy zatem wskazać, że uchylenie nakazu zapłaty, który był podstawą wpisu hipoteki przymusowej spowoduje wygaśnięcie hipoteki. Wykreślenie hipoteki będzie miało w tym przypadku charakter wpisu deklaratoryjnego. Zatem, jeżeli w ramach postępowania o wznowienie nakaz zapłaty zostanie uchylony to skutkiem tego wygaśnie hipoteka przymusowa na nieruchomości. Na podstawie ugody sądowej zaopatrzonej w klauzulę wykonalności będzie mógł Pan dokonać ponownego wpisu hipoteki przymusowej. Niemniej będzie to nowy wpis.
Zespół prawników
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?