Pominięcie procedury zamówień publicznych

23.9.2004

Pytanie:

"Firma X wykonywała dla Firmy Y przedmiot umowy. Było to kilka lat temu. Teraz zaistniała potrzeba wykonania drugiego - takiego samego przedmiotu umowy. Wiadomo jest, że Firma X wykona to najlepiej - bo robiła to samo już wcześniej (teraz przedmiot umowy byłby zmodyfikowany), i Firma Y chciałaby aby wykonawcą była ta firma. Czy prawo zamówień publicznych daje możliwość wybrania właśnie tej Firmy X?"

Odpowiedź prawnika: Pominięcie procedury zamówień publicznych

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż regulacje dotyczące udzielania zamówień zgodnie z przepisami Prawa zamówień publicznych, stosuje stosuje się wyłącznie do podmiotów zobowiązanych, których krąg został enumeratywnie wyliczony w art. 3 tej ustawy. Zakładamy więc, że Firma Y jest jednym z podmiotów, o których mowa w tym przepisie. Jedną z naczelnych zasad obowiązujących na gruncie zamówień publicznych jest zasada, zgodnie z którą wszelkie zamówienia na dostawy, usługi lub roboty budowlane udzielane przez podmioty zobowiązane muszą być prowadzone w oparciu o przepisy ustawy - Prawo zamówień publicznych i wydanych na jego podstawie aktów wykonawczych. Nadto zamówienie może zostać udzielone wyłącznie podmiotom wyłonionym w drodze jednej z procedur określonych w ustawie przy zachowaniu warunków uczciwej konkurencji. Powyższe prowadzi do tego, że zamawiający obowiązany jest udzielić zamówienia podmiotowi, który zaoferuje najkorzystniejszą ofertę, a nie temu, którego zna zamawiający. Odstępstwo od powyższych zasad dopuszczalne jest wyłącznie w oparciu o wyraźny przepis wyłączający taki obowiązek. Podstawowymi trybami udzielania zamówień publicznych są przetarg nieograniczony oraz przetarg ograniczony. Zastosowanie innych trybów możliwe jest wyłącznie w sytuacji, gdy zachodzą okoliczności uzasadniające zastosowanie trybu innego niż tryb podstawowy. I tak, tryb zamówienia z wolnej ręki, który daje zamawiającemu największą swobodę, może być stosowany jeżeli zachodzi jedna z następujących okoliczności: 1. w przypadku udzielania, w okresie 3 lat od złożenia zamówienia podstawowego, dotychczasowemu wykonawcy usług lub robót budowlanych zamówień uzupełniających, stanowiących nie więcej niż 20 % wartości zamówienia podstawowego i polegających na powtórzeniu tego samego rodzaju zamówień, jeżeli zamówienie podstawowe zostało udzielone w trybie przetargu nieograniczonego lub ograniczonego, a zamówienie uzupełniające było przewidziane w specyfikacji istotnych warunków zamówienia dla zamówienia podstawowego i dotyczy przedmiotu zamówienia w niej określonego; 2. w przypadku udzielania, w okresie 3 lat od udzielenia zamówienia podstawowego, dotychczasowemu wykonawcy dostaw, zamówień uzupełniających, stanowiących nie więcej niż 20 % wartości zamówienia podstawowego i polegających na rozszerzeniu dostawy, jeżeli zmiana wykonawcy powodowałaby konieczność nabywania rzeczy o innych parametrach technicznych, co powodowałoby niekompatybilność techniczną lub nieproporcjonalnie duże trudności techniczne w użytkowaniu i dozorze, jeżeli zamówienie podstawowe zostało udzielone w trybie przetargu nieograniczonego lub ograniczonego, a zamówienie uzupełniające było przewidziane w specyfikacji istotnych warunków zamówienia dla zamówienia podstawowego i dotyczy przedmiotu zamówienia w niej określonego 3.

dostawy, usługi lub roboty budowlane mogą być świadczone tylko przez jednego wykonawcę: a) z przyczyn technicznych o obiektywnym charakterze, b) z przyczyn związanych z ochroną praw wyłącznych, wynikających z odrębnych przepisów, c) w przypadku udzielania zamówienia w zakresie działalności twórczej lub artystycznej; 4. ze względu na wyjątkową sytuację niewynikającą z przyczyn leżących po stronie zamawiającego, której nie mógł on przewidzieć, wymagane jest natychmiastowe wykonanie zamówienia, a nie można zachować terminów określonych dla innych trybów udzielenia zamówienia; 5. w prowadzonych kolejno postępowaniach o udzielenie zamówienia, z których co najmniej jedno prowadzone było w trybie przetargu nieograniczonego albo przetargu ograniczonego, nie zostały złożone żadne oferty lub wszystkie oferty zostały odrzucone, a pierwotne warunki zamówienia nie zostały w istotny sposób zmienione. 6. w przypadku udzielania dotychczasowemu wykonawcy usług lub robót budowlanych zamówień dodatkowych, nieobjętych zamówieniem podstawowym i nieprzekraczających łącznie 20 % wartości realizowanego zamówienia, niezbędnych do jego prawidłowego wykonania, których wykonanie stało się konieczne na skutek sytuacji niemożliwej wcześniej do przewidzenia, jeżeli: a) z przyczyn technicznych lub gospodarczych oddzielenie zamówienia dodatkowego od zamówienia podstawowego wymagałoby poniesienia niewspółmiernie wysokich kosztów lub b) wykonanie zamówienia podstawowego jest uzależnione od wykonania zamówienia dodatkowego Wydaje się jednak, iż przedstawiona w pytaniu sytuacja – wykonania takiego samego rodzaju zamówienia nie uzasadnia zastosowania trybu zamówienia z wolnej ręki. W związku z powyższym konieczne będzie udzielenie kolejnego zamówienia z zachowaniem zasad uczciwej konkurencji.

Michał Włodarczyk

Radca prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.

Odpowiedź prawnika: Pominięcie procedury zamówień publicznych

Komentarze