Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Odpowiedzialność za popełnione przestępstwo oznacza przede wszystkim wymierzenie kary w granicach przewidzianych przepisem określającym dany typ czynu zabronionego, a także ewentualnie środków karnych.
Możliwość dochodzenia odszkodowania wiąże się z roszczeniem cywilnym, które może być dochodzone albo w trakcie procesu karnego (tzw. powództwo adhezyjne), albo już po jego zakończeniu w postępowaniu cywilnym. Można też zgłosić wniosek z art. 46 k.k. o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody, jednak wniosek ten jest uwzględniany tylko w razie skazania, natomiast w razie powództwa adhezyjnego może być ono uwzględnione także w razie warunkowego umorzenia postępowania.
"Pokrzywdzony jako powód cywilny dochodzić może wyrządzonej przestępstwem szkody, obejmującej zarówno damnum emergens (szkodę efektywnie poniesioną), jak i lucrum cessans (utracone korzyści, których mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono). " (F. Prusak, Komentarz do kodeksu postępowania karnego, Warszawa 1999 Wydawnictwo Prawnicze (wydanie I) ss. 1812).
Przy dochodzeniu odszkodowania to po stronie powoda leży obowiązek wykazania, że działania sprawcy były przyczyną poniesionej szkody, czyli innymi słowy, że istnieje pomiędzy nimi związek przyczynowy.
Na marginesie warto zaznaczyć, że aby możliwe było skazanie za oszustwo, konieczne jest wykazanie że sprawca wypełnił wszystkie znamiona typu czynu zabronionego. Trzeba mu więc udowodnić, że działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, że działał w określony sposób (tj. wprowadzając w błąd albo wyzyskując błąd albo wyzyskując niezdolność do należytego pojmowania działania osoby rozporządzającej mieniem) i że to jego zamierzone działanie było bezpośrednią przyczyną dokonania niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Konieczne jest też wykazanie, że sprawca miał zamiar wprowadzenia w błąd (lub wykorzystania go) i zamiar doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.